Tο «όχι» ως η ευρωπαϊκή επιλογή

Το μεγάλο παγκόσμιο ενδιαφέρον για την ελληνική τραγωδία δεν αφορά μόνο τις διεθνείς οικονομικές επιπτώσεις. Αφορά το μέλλον της Ευρώπης, όχι μόνο ως προς τα γεωγραφικά της σύνορα, ούτε ως προς το συμβολικό τραύμα – αν αποβληθεί η Ελλάδα. 

του Αντώνη Λιάκου

Γιατί υπάρχει κάτι βαθύτερο από το συμβολικό, κάτι απειλητικά διαρκές που αντιπροσωπεύει η ελληνική περίπτωση. Τη δημοκρατία ως «αγώνα», όχι ως ισορροπία, αδιαφορία, παραίτηση. Τι μένει λοιπόν σήμερα από την εθνική κυριαρχία; Τι μένει από τη δημοκρατία; Τι μένει να διαχειρίζεται η δημοκρατία; Ποιες είναι οι πρακτικές που διαμορφώνουν την Ευρώπη; Ποια νομιμοποίηση έχουν όσοι χειρίζονται τις πρακτικές αυτές; Η δημοκρατία πάντα είχε να κάνει και με τη διαχείριση των πόρων και του χρήματος. Τώρα η δημοκρατία θεωρείται ως απειλή όταν επεμβαίνει για να ελέγξει τις χρηματοπιστωτικές διαδικασίες.

Το παγκόσμιο κοινό παρακολούθησε μια νεαρή κυβέρνηση (με τις αδυναμίες και τις απειρίες της αλλά και με την εντιμότητα και το δημοκρατικό ενθουσιασμό της) που προσήλθε στην Ευρώπη με μια νέα λαϊκή εντολή. Μια κυβέρνηση η οποία τόλμησε να αμφισβητήσει προηγούμενες αποτυχημένες, καταστροφικές και αδιέξοδες συμφωνίες. 

Τι άλλο από μια μεγάλη συζήτηση θα έπρεπε να προκαλέσει αυτό το νέο μήνυμα στο ευρωκοινοβούλιο, όπου να εκφραστούν όλες οι πλευρές ως προς τις επιδιώξεις της ευρωπαϊκής πολιτικής, τον χαρακτήρα των επεμβάσεων, την ανίχνευση των πολιτικών σύγκλισης; Πότε στο ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έγινε μια μεγάλη προγραμματική συζήτηση για να αποτιμήσει το πρόγραμμα της δημοσιονομικής σταθερότητας της Ευρώπης και να χαράξει την πορεία του στα επόμενα χρόνια; Σε όσους ταυτίζουμε την Ευρώπη με την επίτευξη της μεταπολεμικής δημοκρατίας, η τωρινή ελληνική περίπτωση μας δίνει μια αφορμή για να αναρωτηθούμε: Πόσο δημοκρατικά λειτουργεί η Ευρώπη;

Αναδημοσίευση από τη ηλεκτρονικό περιοδικό Χρόνος