Select Menu


Με την ανακάλυψη του Νέου Κόσμου άνοιξε και η υπερατλαντική επικοινωνία που παρ’ όλο τακτική ήταν και υπερβολικά δύσκολη. Ομως, τα οφέλη της επικοινωνίας αυτής (χρυσάφι, σκλάβοι) ήταν δυνατότερα από τις δυσκολίες. Η ιστορία των πρώτων επαφών έχει ειπωθεί ως τώρα πολλές φορές και από τόσες οπτικές γωνίες, ώστε είναι απορίας άξιο, τι μένει ακόμη να ειπωθεί.



Ομως, ο Danid Abulafia στο πρόσφατο βιβλίο του The Discovery of ManKind: Atlantic Encounters in the Age of Columbus (εκδ. Yale, 408 σελ.), κομίζει μια φρέσκια ανάλυση της παλιάς αυτής ιστορίας.

Και σήμερα, που τα τελευταία απομεινάρια των γηγενών εκείνων πληθυσμών εξαφανίζονται, ο πολιτισμός τους καθηλώνεται στον πρωτογονισμό ή το αντίθετο, εξυμνείται ως αγνός και άσπιλος, η ιστορία τούτη είναι εξαιρετικά επίκαιρη.

  
  

Δύση και «άγριοι» Πολύ πριν από τον Κολόμβο, οι Ευρωπαίοι ταξίδευαν δυτικά. Ηταν εν αμφιβόλω εάν τα πλάσματα που συναντούσαν ήταν ανθρώπινα. Τους Ιρλανδούς ο Γεράλδος της Ουαλλίας τους βρήκε άγριους και βάρβαρους. Γι’ αυτόν άνθρωποι ήταν μόνο επιφανειακά και ορισμένους θεώρησε ότι ήταν λυκάνθρωποι ή μισοί άνθρωποι, μισοί βόδια. Ηταν, όμως, χριστιανοί, ακόμη κι ένας λυκάνθρωπος. Οι πρώτοι Ευρωπαίοι ταξιδιώτες στα Κανάρια Νησιά βρήκαν ανθρώπους γυμνούς που έψηναν το κρέας στον ήλιο, γιατί δεν ήξεραν τη φωτιά.

Για ορισμένους ήταν αναμφίβολα ανθρώπινα πλάσματα που ζούσαν στην ειδυλλιακή Αρκαδία των κλασικών συγγραφέων. Ο Βοκάκιος θεώρησε ότι ήταν ανώτεροι πολλών Ισπανών, καλόκαρδοι και αδιάφοροι για το χρυσάφι και τα υλικά πλούτη. Ο Πετράρχης όμως έκρινε ότι η απομονωμένη, στερημένη ζωή τους τούς είχε μεταβάλει σε άγρια ζώα. Ετσι, πολύ γρήγορα αναπτύχθηκαν στο μυαλό των Ευρωπαίων δύο τάσεις που κυριάρχησαν για αιώνες: η μια ότι ήταν ανίδεα ζώα και η άλλη ότι ήταν ευγενείς άγριοι.

Ο Κολόμβος μετέφερε μέσα του και τις δύο τάσεις. Στα Νέα Κανάρια Νησιά, όπως νόμιζε, δηλ. τα νησιά της Καραϊβικής στην πραγματικότητα, άλλοτε θα θαύμαζε τον πρωτογονισμό των αυτοχθόνων ως αγνότητα και άλλοτε ο φόβος του για τον κανιβαλισμό, τον έσπρωχνε να τους καταπιέζει με πρωτοφανή σκληρότητα.

Καθώς οι Ευρωπαίοι καθιστούσαν βαθμιαία ένα καθεστώς τυραννίας πάνω στους ντόπιους πληθυσμούς, άρχισαν να εμφανίζονται και οι πρώτες διαμαρτυρίες. Ο Ισπανός Μπαρτολομέ ντε λας Κάζας, που υπήρξε μάρτυρας των σφαγών για την καθυπόταξη της Κούβας, στα γραφτά του άφησε πολλές παθιασμένες διαμαρτυρίες για την αδικία εκείνη – σήμερα τα κείμενα αυτά θεωρούνται όπως γράφει ο Κέβιν Ράσμπι στην «Γκάρντιαν», ως το πρώτο βήμα στην οδό για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Εκείνη η διάσταση απόψεων από τη μία υπέρ των ευγενών αγρίων και από την άλλη υπέρ υπανθρώπων όντων, άφησαν για τον σύγχρονο ερευνητή ένα κουβάρι που είναι υποχρεωμένος να ξεμπλέξει προκειμένου να φτάσει στην αλήθεια. Σε αυτό ο ιστορικός, είναι ενπολλοίς αποτελεσματικός. Στα μείον του, η υιοθέτηση της υποτιμητικής άποψης πολλών ιστορικών για τον Αμερικανό Βεσπούτσι, τον Φλωρεντινό που έδωσε το όνομά του στη νέα ήπειρο. Ο Βεσπούτσι υπήρξε πιο ρεαλιστής από τον Κολόμβο και ουδέποτε καλλιέργησε τις μεσαιωνικές φαντασίες εκείνου και τις επακόλουθες υπερβολές. Ο Κολόμβος νόμισε ότι ανακάλυψε τον Κήπο της Εδέμ στην Ασία. Ο Βεσπούτσι γνώριζε ότι αντίκριζε ένα Νέο Κόσμο.

Ο Λας Κάζας έβλεπε το καλό στους Ινδιάνους και το κακό στους συμπατριώτες του Ισπανούς. Ενας τους, ο Ντιέγκο Βελάσκεθ ντε Κουέγιαρ θεωρούσε πως η διαδικασία της αποικιοποίησης ήταν μοιραία πορεία. Ο φόρος χρυσού που φόρτωσαν στους Ινδιάνους, ήταν απόδειξη πως ήσαν νομοταγείς πολίτες. Τι γνώριζαν, όμως, εκείνοι από τους νόμους των ξένων εισβολέων;

Οι Ισπανοί για να νομιμοποιήσουν τις κατακτήσεις τους, συνέταξαν μια διακήρυξη η οποία διαβαζόταν δυνατά στους νέους λαούς που συναντούσαν στον δρόμο τους. Διαβαζόταν σε ζούγκλες και ακρογιαλιές, εμπρός σε ένα ακροατήριο που παρακολουθούσε σαν χαμένο μη καταλαβαίνοντας λέξη, και αυτά που άκουγε έλεγαν ότι έπρεπε να παραδώσουν τον τόπο τους, τη γη τους και να αναγνωρίσουν την Καθολική Εκκλησία ως την ανώτερη δύναμη. Κάθε αντίσταση σ’ αυτό επέφερε τα σίδερα της σκλαβιάς και τον θάνατο, ένας θάνατος για τον οποίο, σύμφωνα με τη διακήρυξη, ήταν υπεύθυνοι οι ίδιοι.

Απληστία: Η Καθολική Εκκλησία και όλα τα παρακλάδια της, όμως, μιλούσε και για τη μεταθανάτια σωτηρία, αλλά αυτή ήταν δευτερεύουσας σημασίας μπροστά στα δικαιώματα και στον πλούτο, της κατεσχημένης γης. Ο Κολόμβος ήταν άπληστος για χρυσάφι, αλλά ακόμη πιο άπληστοι ήταν όσοι τον ακολούθησαν. Ο γηγενής πολιτισμός διαλύθηκε εκ θεμελίων όταν οι οικογένειες και οι ομάδες χωρίστηκαν και οδηγήθηκαν σε σκλαβοπάζαρα και ορυχεία.

Για να εξαφανισθούν οι αυτόχθονες των Κανάριων Νησιών χρειάστηκαν δύο αιώνες, αλλά πολύ λιγότερο για τους πληθυσμούς της Ν. Αμερικής και της Καραϊβικής.

Ενας φύλαρχος στην Κούβα εξαπέλυσε με τον τρόπο του, το κατηγορώ στην αλλοτρίωση και την καταστροφή που έφεραν οι Ευρωπαίοι. Στον δρόμο για την εκτέλεση, όταν του είπαν να γίνει χριστιανός λίγο πριν από τον θάνατό του ώστε να πάει στον Παράδεισο, ρώτησε αν ο Παράδεισος είναι ο τόπος που πηγαίνουν οι καλοί χριστιανοί. Και όταν του απάντησαν καταφατικά, είπε «τότε προτιμώ να πάω στην Κόλαση».

The Guardian [ένθετο Καθημερινής]

Γι’ αυτό το ΑΛΗΘΙΝΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ποιός θα μιλήσει;

terrapapers

Σχόλια

Στο logiosermis.net δημοσιεύεται κάθε σχόλιο. Θεωρούμε ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφέρει ελεύθερα τις απόψεις του, οι οποίες εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση. Περισσότερα στις οδηγίες χρήσης.

 
Top