Λάκης Λαζόπουλος: «Ο κόσμος είναι έτοιμος για μεγάλες ρήξεις»

Εκείνο το βράδυ είχε ψύχρα, αλλά ο Λάκης Λαζόπουλος άνοιξε διάπλατα την τζαμαρία του γραφείου του, στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας, και ξανακάθισε στον καναπέ.

Συνέντευξη στον Φώτη Απέργη

Κοιτάζοντας μαγεμένος πότε τον Παρθενώνα, που είχε μόλις φωτιστεί, πότε την πανσέληνο, που έλαμπε, «κοίτα», είπε, «Δεκέμβρη μήνα κι όμως χαζεύουμε με ανοιχτό παράθυρο την Ακρόπολη και το φεγγάρι. Σε ποια άλλη χώρα μπορούμε να το κάνουμε αυτό;» Ήταν σα να μην έβλεπε τις αμέτρητες, μίζερες πολυκατοικίες που ορθώνονταν ανάμεσα, με χιλιάδες ανθρώπους να ασφυκτιούν. Από την άλλη, το μόνο που δεν μπορείς να του αρνηθείς είναι η ικανότητα να  νιώθει τον καθημερινό άνθρωπο, που καταπιέζεται από την όποια εξουσία. Μόλις έχει γυρίσει από ένα ταξίδι σε Νέα Υόρκη και Παρίσι κι ένα άλλο στο Άγιον Όρος. Στο Παρίσι πήγε για την κωμωδία της Μπριζίτ Ρουάν «Τίμα τη μητέρα σου και τη μητέρα σου», όπου ο ίδιος υποδύεται το δήμαρχο της Μήλου. «Δεν ξέρω, βέβαια, γαλλικά, έμαθα για την ταινία. Να με πατήσεις χάμω, δε θα βγάλεις άλλα», παραδέχεται. «Κέρδισα όμως τις φιλίες με τους Γάλλους ηθοποιούς. Έρχονται εδώ, τους φιλοξενώ, συζητάμε, όπως και με τον Γερμανό Σεμπάστιαν Κοχ, που υποδύθηκε τον Βαρβάκη στην ταινία τού Σμαραγδή. Όταν ήρθε πρώτη φορά, έμεινα άφωνος. Δεν έχω ξαναδεί ηθοποιό τόσο καλά προετοιμασμένο για το ρόλο του, δίχως, μάλιστα, η οργάνωση να του στερήσει την καλλιτεχνική του οντότητα».

-Νόμιζα ότι σε ενοχλεί η οργάνωση των Γερμανών…
«Η στρατιωτικοποίηση με ενοχλεί. Όταν πήγα στο Νταχάου και είδα τη ρήση «Η εργασία απελευθερώνει», κατάλαβα πόσο κοντά είναι ακόμα. Δεν απελευθερώνει τον άνθρωπο η υπακοή σ’ ένα παράλογο σύστημα, η υπεράσπιση των ιδεών του τον απελευθερώνει».

-Το να αποκαλείς τους Γερμανούς ναζί δεν είναι το ίδιο με το να αποκαλείς τους Ελληνες τεμπέληδες;
«Εχω ντραπεί βλέποντας  Γερμανούς τουρίστες να μένουν τελευταίοι σε μια παραλία και να μαζεύουν τα σκουπίδια των Ελλήνων. Δε μιλώ, λοιπόν, για το γερμανικό λαό, αλλά για τις γερμανικές κυβερνήσεις. Γεννιέται ένας Ελληνας σήμερα και, χωρίς να το γνωρίζει, είναι υπεύθυνος για τη ρευστότητα των τραπεζών. Θεωρούν δεδομένο έναν παραλογισμό που επινοήθηκε για να νέμονται κάποιοι τον πλούτο. To μόνο που δεν έχουν καταφέρει ακόμα οι Γερμανοί είναι να κρυώνουμε τις ίδιες μέρες μ’ εκείνους».

-Ωστόσο αναγνωρίζεις, φαντάζομαι, και τις δικές μας ευθύνες που φτάσαμε έως εδώ.
«Οι ευθύνες που έχουν οι πολίτες που πλήρωναν τους υπαλλήλους της εφορίας ή της πολεοδομίας, που τους εκβίαζαν, είναι αμελητέες μπροστά σ’ εκείνες τών υπουργών οι οποίοι τους είχαν τοποθετήσει εκεί, ενώ παράλληλα αυτοί και οι παρατρεχάμενοί τους εισέπρατταν μίζες εκατομμυρίων. Κι ούτε πιστεύω ότι οι ίδιοι αυτοί πολιτικοί μπορούν τώρα να εγγυηθούν την κάθαρση. Το τοπίο αρχίζει να καθαρίζει από τη μεριά της δικαιοσύνης, όχι της πολιτικής. Αλλάζει άρδην το σκηνικό. Το 2013 θα σημάνει το τέλος των ιδεοληψιών της μεταπολίτευσης. Δε θα έχουν σημασία τα κόμματα, αλλά τα πρόσωπα. Αυτή τη στιγμή κατασκευάζεται η πολιτική κιβωτός του Νώε. Όμως θα επιπλεύσει μόνον όποιος βγει μπροστά χωρίς να υπολογίσει την εικόνα του, χωρίς να μετράει ψήφους. Γι’ αυτό και ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να μείνει στη γραμμή με την οποία ξεκίνησε. Αν αρχίσει να κουβαλά παλιά φορτία τού ΠΑΣΟΚ, θα αγκομαχήσει στη διαδρομή. Ο κόσμος είναι έτοιμος για μεγάλες ρήξεις προκειμένου να βγει από το μνημόνιο στο οποίο τον έχωσε ο ανίκανος Παπανδρέου- και μιλώ ευγενικά λόγω των εορτών…».

-Καλά ολ’ αυτά. Αλλά να γυρίσουμε μετά στα προηγούμενα; Δεν είναι π.χ. βαρυφορτωμένο το δημόσιο;
«Είναι. Αλλά το θέμα δεν είναι να φύγουν οι μισοί υπάλληλοι, είναι να μάθουν όλοι να εργάζονται παραγωγικά στο σήμερα. Αν η χώρα στραφεί σε νέες κατευθύνσεις ανάπτυξης, π.χ στον τουρισμό, θα μπορούσαν ολόκληροι δημόσιοι οργανισμοί να εξυπηρετήσουν τις νέες ανάγκες. Και από την άλλη, γιατί γίνεται κουβέντα μόνο για το δημόσιο; Ας κλείσουν και μερικές τράπεζες! Ποιοι και γιατί νομίζεις ότι φτιάχνουν ορισμένους νόμους; Ο Λαυρεντιάδης, ας πούμε, δεν μπορεί να έβρισκε τόσες πόρτες πολιτικών ορθάνοιχτες, αν δεν είχε λαδώσει πριν τους μεντεσέδες...»

-Δεν ευθύνεται, λοιπόν, ο κόσμος… Οι ψηφοφόροι της Χρυσής Αυγής έχουν ευθύνες;
 «Μικρό ποσοστό είναι ανάμεσά τους οι φασίστες. Όταν ο Παπανδρέου δεν μπορούσε πλέον να σταθεί, το σύστημα εφηύρε τον Παπαδήμο. Κέρδισε χρόνο για να στήσει τον αποπροσανατολισμό του λαϊκού θυμού, πριν γίνει αριστερός. Εδωσαν την αντιπροσωπεία της οργής στη «Χρυσή Αυγή». Διότι το σύστημα δε χάνει την ψήφο που πηγαίνει στην ακροδεξιά. Ακριβώς γι’ αυτό καλλιέργησαν και τα εντεταλμένα μέσα επικοινωνίας τη θεωρία των δύο άκρων. Με τους εκλεκτούς της κεντροαριστερής σχολιογραφίας συνδιαλέγονταν ο Καρατζαφέρης και ο Γεωργιάδης στα κανάλια. Όταν αυτοί έγιναν λάιτ, βρέθηκαν άλλοι. Πώς να κατηγορήσω, λοιπόν, τους ψηφοφόρους της «Χρυσής Αυγής»; Χρειάζονται χρόνο για να συνειδητοποιήσουν ότι αλλού πρέπει να αναζητήσουν την αλλαγή στη χώρα. Και σιγά τα γρήγορα αντανακλαστικά που είχαν εκείνοι, που κυβέρνησαν έως τώρα!»

-Η κρίση έχει αλλάξει και τη συμπεριφορά μας. Από τη μια βλέπουμε φαινόμενα αλληλεγγύης, όμως από την άλλη η βία απλώνεται στην καθημερινότητά μας. Και όποιος μιλά για σεβασμό στους θεσμούς είναι υπόλογος για μνημονιακή προπαγάνδα.
«Φυσικό δεν είναι; Αποφασίζονται νόμοι παράλογοι και άδικοι που οδηγούν τους ανθρώπους σε χρεωκοπία και αυτοκτονία. Και αναρωτιόμαστε γιατί δεν κάθονται ήσυχα στα φανάρια; Ξεσπούν στο διπλανό τους γιατί δεν μπορούν να ξεσπάσουν στη Βουλή. Εχει γίνει απόρθητο κάστρο. Και η «Χρυσή Αυγή» συνέβαλε στο να αποπροσανατολιστεί η διαμαρτυρία- δεν τα βάζουμε με το σύστημα, αλλά με τον Πακιστανό. Γνωρίζαμε ότι ο Ελληνας στον σερβιτόρο τα βγάζει τα κόμπλεξ του. Τώρα το ελάττωμά μας απόκτησε και βουλευτικές έδρες. Γι’ αυτό κάθε μέρα η «Χρυσή Αυγή» διοργανώνει event ξυλοδαρμών. Αλλά βλέπεις και η Ελλάδα έχει παγιδευτεί σαν πύλη αποθήκευσης ανθρώπινων ψυχών απ’ όλο τον κόσμο. Ποιοι υπέγραψαν τις συνθήκες; Ο Παπανδρέου και ο Σημίτης, που τώρα δίνουν άνετοι διαλέξεις, αντί να σκύψουν το κεφάλι».

-Ελεγες ότι η τηλεόραση είναι η νίκη του βλάκα. Αλλά, καθώς συχνά σατιρίζεις τη βλακώδη πλευρά της, την αναπαράγεις. Μάλιστα το γνωρίζει και η ίδια και το επιδιώκει.
«Επιβεβαιώνομαι λοιπόν. Το «Τσαντίρι» σχολιάζει ό,τι περνά από την τηλεόραση. Μήπως και στις παρέες κουβεντιάζοντας δεν περνάμε από το σημαντικό στο ασήμαντο; Η ιδέα της σάτιρας είναι να καθρεφτίσει όλη τη σύνθεση μιας κοινωνίας. Όταν η σάτιρα σοβαρέψει, όταν γίνει κλινική, θα πεθάνει».
-Όταν σε ρωτούν για τα όρια της,  επικαλείσαι το κοινό. Αλλά μήπως και το κοινό, μερικές φορές, δε λαϊκίζει, δε φθονεί;
«Εγώ αυτό το ρήμα, λαϊκίζω, δεν το καταλαβαίνω. Εμένα μού τη βιδώνει το μοντέρνο ρήμα κυβερνίζω. Τρελαίνομαι όταν ακούω δημοσιογράφους των καναλιών να σερβίρουν στους πολιτικούς τις ερωτήσεις που θέλουν ν’ ακούσουν. Πόσο μάλλον όταν έχουν σχέσεις με το κράτος, όταν κάνουν δουλειές με ΜΚΟ, όταν δεν είναι ανεξάρτητοι».

-Αλλά κι εσύ συναναστρέφεσαι πλέον και ισχυρούς επιχειρηματίες. Σού είναι το ίδιο εύκολο να εντοπίζεις το κοινό αίσθημα;
«Ο μόνος επιχειρηματίας με τον οποίο μιλάω είναι ο Κοντομηνάς. Όταν μού λέει να βρεθούμε σπίτι του, τι να κάνω; Να κατασκηνώσω απ’ έξω; Γιατί πιστεύουν μερικοί ότι όποιος κερδίζει χρήματα από τη δουλειά του ξεπουλάει την ιδεολογία του; Συζητώ και συνεργάζομαι με πολλούς ανθρώπους, αλλά μην ανησυχείτε, δια της χειραψίας δεν έχω αλλάξει ποτέ απόψεις».

-Πώς καταλαβαίνεις την ώρα που γράφεις ότι ένα αστείο σου είναι πετυχημένο;
«Δε ζούμε τη ζωή που αποτυπώνεται στις φωτογραφίες των περιοδικών. Ζούμε μια αληθινή ζωή. Εχουμε μανάδες και αδέρφια, φίλους και παιδιά, αναμνήσεις και ελπίδες. Μαζί τους ακονίζεται το αισθητήριό μας. Μεγάλωσα σε γειτονιά. Πάντα ήξερα πώς και γιατί γελούν οι άνθρωποι».  

-Και έχει αλλάξει σήμερα ο τρόπος που γελάμε;
«Παλιά ήμασταν όλοι πιο χαλαροί . Δεν υπήρχε αυτός ο φθόνος, η καχυποψία. Σήμερα θέλουμε να είμαστε βέβαιοι ότι ο σατιρικός καλλιτέχνης είναι ανιδιοτελής. Αλλά και το χιούμορ των παιδιών είναι πολύ πιο ωμό, ανατρεπτικό, εξοντωτικό, κεραυνοβόλο. Οι νέοι δεν κάνουν χάρες. Εχει συντελέσει και ο τρόπος που μιλούν στο Twitter και τα SMS. Λένε πολλά με λίγα λόγια».

-Δεν έχουν μύθους, άλλωστε, πίσω τους. Με ό,τι καλό ή κακό σηματοδοτεί αυτό.
«Ακριβώς. Όμως ξέρουν ότι αυτός που τους μιλάει από την τηλεόραση τους λέει ψέμματα. Και δεν τους νοιάζει αν είναι δεξιός ή αριστερός. Γι’ αυτό θα κάνουν τη διαφορά. Πότε; Θα ‘ρθει η ώρα. Την επανάσταση του ‘21 δεν την έκανε η πρώτη γενιά των σκλαβωμένων. Χρειάστηκαν 400 χρόνια και πολλές γενιές ώσπου να ξεσηκωθούν».

-Αυτό προσδοκάς από το 2013;
«Τι προσδοκώ… Πρώτη φορά είμαι αμήχανος απέναντι σε μια τέτοια ερώτηση... Αυτή η οργή που έχουμε, να πιάσει τόπο. Αυτό προσδοκώ».
 
---------------------------------------------------------------------------

Γ. Παπακωνσταντίνου. Ήταν ευάλωτος σε εκβιασμούς»
 
«Η προφανής ανάγνωση δεν είναι η μόνη, ούτε η σημαντικότερη», λέει ο Λαζόπουλος αναφερόμενος στο σκάνδαλο Παπακωνσταντίνου. « Όντως, η απόκρυψη των καταθέσεων των συγγενών του θα επιφέρει την όποια πολιτική ή και ποινική καταδίκη προκύπτει. Υπάρχει όμως και μια δεύτερη ανάγνωση: τη λίστα αυτή την είχαν διαβάσει πρώτα οι ξένοι. Πιστεύεις ότι την έδωσαν χωρίς να την έχουν μελετήσει; Ήξεραν .. Και σίγουρα είναι πολύ χρήσιμο στις διαπραγματεύσεις να έχεις στο χέρι έναν υπουργό και μάλιστα των Οικονομικών, που υπογράφει τα μνημόνια.

Ακόμα και αν ο Παπακωνσταντίνου είναι ειλικρινής, όταν λέει ότι δεν εξαφάνισε εκείνος τα ονόματα των συγγενών του, το γεγονός ότι τα είδε θα έπρεπε να τον είχε οδηγήσει σε παραίτηση, ώστε να μην είναι ευάλωτος σε εκβιασμούς. Αλλά και οι αδιάφθοροι ξένοι, γιατί δεν ειδοποίησαν τον Παπανδρέου ότι υπάρχει θέμα με τον υπουργό των Οικονομικών του, αλλά συνέχισαν να διαπραγματεύονται μαζί του; Κάτι ακόμα: Το γεγονός ότι τόσον καιρό η λίστα δεν αξιοποιούνταν, έγινε αφορμή ώστε άνθρωποι που δεν είχαν πρόβλημα «πόθεν έσχες», να βρεθούν υπόλογοι. Και γι’ αυτό ευθύνεται το κράτος. Η ολιγωρία του υποδαυλίζει τους εκβιασμούς που στήνονται πάνω στις λίστες. Βοηθά και η ανθρωποφαγία των ημερών… Υπάρχουν όμως και οι δικαιολογημένα υπόλογοι. Κάθε μέρα αποκαλύπτεται κάποιος του ΠΑΣΟΚ που εμπλέκεται σε σκάνδαλα. Γιατί τους διώχνουν έναν - έναν; Ας σηκώσουν το χέρι αυτοί που δεν συμμετείχαν στο παιχνίδι και ας το κλείσουν μια και καλή το μαγαζί. Και αν δε θέλουν να τους αρπάζει ο κόσμος στο δρόμο και να τους σέρνει στα δικαστήρια, να μη τολμήσουν να επικαλεστούν παραγραφές».
 
 ---------------------------------------------------

«Ετοιμάζω ταινία για τον πατέρα μου»
 
«Μπαίνω σε μια νέα περίοδο δημιουργικότητας με άλλη κατεύθυνση», λέει ο Λαζόπουλος. Θα κάνει ακόμα 12 επεισόδια με το «Τσαντίρι», αλλά παράλληλα δρομολογεί στις ΗΠΑ και αλλού φιλόδοξα σχέδια που θα ανακοινώσει, «όταν προχωρήσουν αρκετά. Η κατάσταση, άλλωστε, είναι πολύ ρευστή. Σα χείμαρρος παρασύρει και μεταμορφώνει τις ζωές όλων μας». Υπάρχει, όμως, κάτι σταθερό στο νου του: «Ο πατέρας μου», η ταινία, ακριβώς, που, δίχως να είναι απόλυτα αυτοβιογραφική, λέει την ιστορία του δικού του πατέρα.

Μόλις τελείωσε την πρώτη μορφή του σεναρίου και ο τρόπος που μιλά δείχνει πόσο σημαντική είναι για κείνον:
«Οι άνθρωποι έχουν διαφορετική συναισθηματική ηλικία από την πραγματική» εξηγεί. «Η δική μου συναισθηματική ηλικία βρίσκεται στα 28, όταν, μετά το θάνατό του πατέρα μου, βρήκα το κλειδί και άνοιξα το ντουλάπι στο οποίο κρατούσε γραπτά του και άλλα κειμήλια, που με βοήθησαν να ανακαλύψω έναν άνθρωπο που αγνοούσα. Και όμως, με είχε ήδη καθορίσει βαθιά. Εκείνος με δίδαξε να λέω πάντα ό,τι σκέφτομαι. Μού έλεγε, θυμάμαι, ότι το ψέμμα είναι θρασύ και κάθεται πάντοτε μπροστά. Η αλήθεια είναι πιο ντροπαλή και κάθεται στο βάθος. Όμως η ζωή προχωρεί και την ανακαλύπτει. Θέλω, λοιπόν, να μιλήσω για κείνον, αλλά και για τον τρόπο που μεγαλώνουν πολλά παιδιά και για ό,τι βαθύ τα καθορίζει. Η αληθινή περιουσία μας είναι η σκέψη και τα συναισθήματά μας. Ο πατέρας μου πέθανε πριν προλάβω να του πω πόση σημασία είχε για μένα. Και τώρα  θέλω να του κάνω μια προβολή με  ό,τι κατάλαβα από το παράδειγμά του».

Αναδημοσίευση απο την εφημερίδα ''6μέρες''