του Ανδρέα Ανδριανόπουλου
Δεν μου αρέσει να επιχαίρω. Ιδιαίτερα αν η ευκαιρία είναι δεμένη με άσχημες στιγμές για τον τόπο. Μόλις πριν από λίγες ημέρες είχα προειδοποιήσει πως η πραγματοποίηση μεγάλων ξένων επενδύσεων στον τόπο είναι όνειρο απατηλό.
Δεν μου αρέσει να επιχαίρω. Ιδιαίτερα αν η ευκαιρία είναι δεμένη με άσχημες στιγμές για τον τόπο. Μόλις πριν από λίγες ημέρες είχα προειδοποιήσει πως η πραγματοποίηση μεγάλων ξένων επενδύσεων στον τόπο είναι όνειρο απατηλό.
Κυρίως για όσο διάστημα στον τόπο επικρατεί η νοοτροπία του κρατισμού με ανεξέλεγκτη την γραφειοκρατία, ένα δαιδαλώδες και αβέβαιο φορολογικό καθεστώς, με τα δικαστήρια να παρεμβαίνουν στην οικονομία και την διαφθορά να ταλανίζει την καθημερινότητά μας. Η επένδυση στον Αστακό κατέρρευσε. Λόγω μελλοντικής αβεβαιότητας για την βιωσιμότητά της αλλά και επειδή δεν μπορούσαν τα μέλη της επιχειρηματικής κοινοπραξίας να τα βρούνε μεταξύ τους.
Από τα πράγματα είναι δεδομένο πως η χώρα δεν πρόκειται να ορθοποδήσει και να αποφύγει την ολοκληρωτική χρεωκοπία αν δεν υπάρξει ανάπτυξη. Μια έννοια που στη χώρα μας έχει πάρει σχεδόν μυθικές διαστάσεις. Για κάποιους η ανάπτυξη ταυτίζεται με κάποιο τομέα κυβερνητικής πολιτικής. Αρκεί λοιπόν η λήψη κάποιας κυβερνητικής απόφασης και κάποιο πακέτο «μέτρων» ώστε η ανάπτυξη να αρχίσει να δρομολογείται. Η ανάπτυξη δυστυχώς όμως δεν είναι κυβερνητική υπηρεσία. Που να υπακούσει σε κανόνες διοικητικής ιεραρχίας και να στοιχίζεται κατόπιν διαταγών των ανωτέρων.
Η ανάπτυξη αποτελεί κοινωνική διαδικασία. Που προκαλείται από… παράγοντες που σχετίζονται με αλληλεπιδράσεις λογής οικονομικών και θεσμικών παραγόντων. Η ανάπτυξη λ.χ. δεν πρόκειται να κάνει την εμφάνισή της αν δεν μπει νυστέρι στην αναποτελεσματική κι αποτελματωμένη δημόσια γραφειοκρατία. Ανάπτυξη επίσης είναι αδύνατη κάτω από το σημερινό καθεστώς φορολογικής επίθεσης εναντίον κάθε Έλληνα που κατορθώνει να πετύχει κάτι στη ζωή του. Και βέβαια προοπτική μακροπρόθεσμης ανάπτυξης αποτελεί χίμαιρα σε ένα πολιτικό σύστημα όπου η κάθε κυβέρνηση θεωρεί το κρατικό θησαυροφυλάκιο προσωπικό της φέουδο μοιράζοντας, ασυντόνιστα, αποσπασματικές παροχές με μοναδικό στόχο τα καλά αποτελέσματα στην κάλπη.
Το πιο κρίσιμο όμως θέμα είναι η λεγόμενη κρατική συμμετοχή στην ανάπτυξη. Ποτέ στην ιστορία η ανάπτυξη δεν κατακτήθηκε μέσω δημοσίων δαπανών και αύξηση των κρατικών επιδοτήσεων και κινήτρων. Ο Μπούς απέτυχε παταγωδώς με τις μεγάλες επιδοτήσεις στην γεωργία και την παρεμπόδιση φτηνών εισαγωγών από τον υπόλοιπο κόσμο. Εξ ίσου και η σημερινή αμερικανική κυβέρνηση έχει αποτύχει με τις περίφημες μεγάλες κρατικές χρηματοδοτήσεις της οικονομίας. Τα stimuli του κ. Ομπάμα, που έχουν ήδη στοιχίσει πολλά δις δολάρια στους Αμερικανούς φορολογούμενους, το οικονομικό τέλμα στις ΗΠΑ δεν έχει υποχωρήσει ενώ η ανεργία εξακολουθεί να καλπάζει.
Όπως σημειώνει ο John Wallis στο σημείωμά του “Government Growth, Income Growth, and Economic Growth”, που περιλαμβάνεται (κεφ. 14) στο βιβλίο των John A. James και Mark Thomas, Capitalism in Context: Essays on Economic Development and Cultural Change in Honor of R.M. Hartwell (University Of Chicago Press, 1994), καμία θεωρία ανάπτυξης που στηρίζεται στην προϋπόθεση πως οι δημόσιες επενδύσεις αποτελούν κρίσιμη παράμετρο για την επίτευξή της, δεν μπορεί ιστορικά να επιβεβαιωθεί. Οι πρώτες χώρες που εκβιομηχανίστηκαν δεν χρειάσθηκαν κρατικά χρήματα για να το πετύχουν. Στην Αγγλία, για παράδειγμα, ούτε η αρχική συσσώρευση κεφαλαίου ούτε και οι συνακόλουθες επενδυτικές δραστηριότητες εξαρτήθηκαν από την ανάμιξη του δημόσιου τομέα. Ακόμα κι εκεί που οι δημόσιες επενδύσεις, πέρα από τις αναγκαίες υποδομές, σημείωσαν επιτυχία στην κινητοποίηση της αναπτυξιακής διαδικασίας (λ.χ. στην Ελλάδα) μακροπρόθεσμα οδήγησαν σε δημοσιονομικά αδιέξοδα (πολλαπλές διαχρονικά κρίσεις με κορυφαία βέβαια την τρέχουσα).
Εξυπακούεται πως οι κουβέντες περί ανάπτυξης, με ανέγγιχτα όλα τα υπόλοιπα κακώς κείμενα της ελληνικής δημόσιας πραγματικότητας, δεν οδηγούν πουθενά. Η χώρα δυστυχώς θα συνεχίσει να βουλιάζει στην απογοήτευση και την παρακμή. Οσο ο δημόσιος τομέας παραμένει απρόσβλητος στο μέγεθος, στις εξουσίες αλλά και στις αυθαιρεσίες του η ελληνική οικονομία δεν πρόκειται να διασωθεί. Το ερώτημα που τίθεται είναι γιατί ενώ κάθε πολιτική δοκιμάζεται, και οι πλέον επαχθείς μάλιστα από αυτές με ευκολία εφαρμόζονται (όπως οι φορολογικές επιβαρύνσεις) κανένας δεν τολμά ούτε και να σκεφθεί το προφανέστατο. Δηλ. την δραστική περικοπή των δαπανών του κράτους. Και με μείωση εξόδων δεν εννοούμε βέβαια την παραπλανητική σημερινή τακτική της στάσης ουσιαστικά πληρωμών (το κράτος δηλ. να μην πληρώνει τις υποχρεώσεις του προς τους πολίτες στους οποίους οφείλει) αλλά την κατάργηση κρατικών φορέων και οργανισμών.
Πηγή
Από τα πράγματα είναι δεδομένο πως η χώρα δεν πρόκειται να ορθοποδήσει και να αποφύγει την ολοκληρωτική χρεωκοπία αν δεν υπάρξει ανάπτυξη. Μια έννοια που στη χώρα μας έχει πάρει σχεδόν μυθικές διαστάσεις. Για κάποιους η ανάπτυξη ταυτίζεται με κάποιο τομέα κυβερνητικής πολιτικής. Αρκεί λοιπόν η λήψη κάποιας κυβερνητικής απόφασης και κάποιο πακέτο «μέτρων» ώστε η ανάπτυξη να αρχίσει να δρομολογείται. Η ανάπτυξη δυστυχώς όμως δεν είναι κυβερνητική υπηρεσία. Που να υπακούσει σε κανόνες διοικητικής ιεραρχίας και να στοιχίζεται κατόπιν διαταγών των ανωτέρων.
Η ανάπτυξη αποτελεί κοινωνική διαδικασία. Που προκαλείται από… παράγοντες που σχετίζονται με αλληλεπιδράσεις λογής οικονομικών και θεσμικών παραγόντων. Η ανάπτυξη λ.χ. δεν πρόκειται να κάνει την εμφάνισή της αν δεν μπει νυστέρι στην αναποτελεσματική κι αποτελματωμένη δημόσια γραφειοκρατία. Ανάπτυξη επίσης είναι αδύνατη κάτω από το σημερινό καθεστώς φορολογικής επίθεσης εναντίον κάθε Έλληνα που κατορθώνει να πετύχει κάτι στη ζωή του. Και βέβαια προοπτική μακροπρόθεσμης ανάπτυξης αποτελεί χίμαιρα σε ένα πολιτικό σύστημα όπου η κάθε κυβέρνηση θεωρεί το κρατικό θησαυροφυλάκιο προσωπικό της φέουδο μοιράζοντας, ασυντόνιστα, αποσπασματικές παροχές με μοναδικό στόχο τα καλά αποτελέσματα στην κάλπη.
Το πιο κρίσιμο όμως θέμα είναι η λεγόμενη κρατική συμμετοχή στην ανάπτυξη. Ποτέ στην ιστορία η ανάπτυξη δεν κατακτήθηκε μέσω δημοσίων δαπανών και αύξηση των κρατικών επιδοτήσεων και κινήτρων. Ο Μπούς απέτυχε παταγωδώς με τις μεγάλες επιδοτήσεις στην γεωργία και την παρεμπόδιση φτηνών εισαγωγών από τον υπόλοιπο κόσμο. Εξ ίσου και η σημερινή αμερικανική κυβέρνηση έχει αποτύχει με τις περίφημες μεγάλες κρατικές χρηματοδοτήσεις της οικονομίας. Τα stimuli του κ. Ομπάμα, που έχουν ήδη στοιχίσει πολλά δις δολάρια στους Αμερικανούς φορολογούμενους, το οικονομικό τέλμα στις ΗΠΑ δεν έχει υποχωρήσει ενώ η ανεργία εξακολουθεί να καλπάζει.
Όπως σημειώνει ο John Wallis στο σημείωμά του “Government Growth, Income Growth, and Economic Growth”, που περιλαμβάνεται (κεφ. 14) στο βιβλίο των John A. James και Mark Thomas, Capitalism in Context: Essays on Economic Development and Cultural Change in Honor of R.M. Hartwell (University Of Chicago Press, 1994), καμία θεωρία ανάπτυξης που στηρίζεται στην προϋπόθεση πως οι δημόσιες επενδύσεις αποτελούν κρίσιμη παράμετρο για την επίτευξή της, δεν μπορεί ιστορικά να επιβεβαιωθεί. Οι πρώτες χώρες που εκβιομηχανίστηκαν δεν χρειάσθηκαν κρατικά χρήματα για να το πετύχουν. Στην Αγγλία, για παράδειγμα, ούτε η αρχική συσσώρευση κεφαλαίου ούτε και οι συνακόλουθες επενδυτικές δραστηριότητες εξαρτήθηκαν από την ανάμιξη του δημόσιου τομέα. Ακόμα κι εκεί που οι δημόσιες επενδύσεις, πέρα από τις αναγκαίες υποδομές, σημείωσαν επιτυχία στην κινητοποίηση της αναπτυξιακής διαδικασίας (λ.χ. στην Ελλάδα) μακροπρόθεσμα οδήγησαν σε δημοσιονομικά αδιέξοδα (πολλαπλές διαχρονικά κρίσεις με κορυφαία βέβαια την τρέχουσα).
Εξυπακούεται πως οι κουβέντες περί ανάπτυξης, με ανέγγιχτα όλα τα υπόλοιπα κακώς κείμενα της ελληνικής δημόσιας πραγματικότητας, δεν οδηγούν πουθενά. Η χώρα δυστυχώς θα συνεχίσει να βουλιάζει στην απογοήτευση και την παρακμή. Οσο ο δημόσιος τομέας παραμένει απρόσβλητος στο μέγεθος, στις εξουσίες αλλά και στις αυθαιρεσίες του η ελληνική οικονομία δεν πρόκειται να διασωθεί. Το ερώτημα που τίθεται είναι γιατί ενώ κάθε πολιτική δοκιμάζεται, και οι πλέον επαχθείς μάλιστα από αυτές με ευκολία εφαρμόζονται (όπως οι φορολογικές επιβαρύνσεις) κανένας δεν τολμά ούτε και να σκεφθεί το προφανέστατο. Δηλ. την δραστική περικοπή των δαπανών του κράτους. Και με μείωση εξόδων δεν εννοούμε βέβαια την παραπλανητική σημερινή τακτική της στάσης ουσιαστικά πληρωμών (το κράτος δηλ. να μην πληρώνει τις υποχρεώσεις του προς τους πολίτες στους οποίους οφείλει) αλλά την κατάργηση κρατικών φορέων και οργανισμών.
Πηγή
Σχόλια
Στο logiosermis.net δημοσιεύεται κάθε σχόλιο. Θεωρούμε ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφέρει ελεύθερα τις απόψεις του, οι οποίες εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση. Περισσότερα στις οδηγίες χρήσης.