Η μάχη της Ευρώπης

Πρόκειται για μία πολύπλευρη σύγκρουση δανειστών και οφειλετών, ευρώ και δολαρίου, οικονομικών συστημάτων, κεντρικών τραπεζών, πλεονασματικών και ελλειμματικών κρατών, καθώς επίσης Βορά και Νότου – με μεγάλες γεωπολιτικές προεκτάσεις

«Το δημόσιο χρέος της Ελλάδας θα κορυφωθεί στο 200% του ΑΕΠ μέσα στα επόμενα δύο χρόνια – αντίθετα με τις προβλέψεις της Τρόικας, σύμφωνα με τις οποίες δεν θα ξεπερνούσε το πρόσφατο 177%. Το 2022 θα μειωθεί στο 170% του ΑΕΠ, όταν η Τρόικα το εκτιμούσε στο 142% – ενώ οι νέες δανειακές ανάγκες της χώρας θα εκτοξευθούν στα ύψη, σε επίπεδα άνω του 15% του ΑΕΠ.

Κάθε εβδομάδα που παραμένουν οι έλεγχοι κεφαλαίων, το συνολικό κόστος της ελληνικής διάσωσης, οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας δηλαδή, αυξάνεται κατά 10 δις €. Κάθε ημέρα που περνάει με κλειστές τράπεζες, ένα επί πλέον 1% από τα δάνεια τους, ύψους περί τα 210 δις €, «κοκκινίζει» – μετατρέπεται σε μη εξυπηρετούμενο» (Έκθεση ΔΝΤ).

Άρθρο

Αν και κατά την άποψη μου το δημόσιο χρέος θα υπερβεί το 220% του ΑΕΠ, όπως φαίνεται από τα παραπάνω η νέα συμφωνία στο ελληνικό δράμα, εάν υποθέσουμε πως θα ολοκληρωθεί, δεν θα προσφέρει τίποτα – αφού πρόκειται για την ίδια δηλητηριώδη συνταγή που ακολουθείται τα τελευταία πέντε χρόνια (ανάλυση), η οποία έχει βυθίσει την ελληνική οικονομία στη μεγαλύτερη κρίση της ιστορίας της. Τα διδάγματα πάντως που προκύπτουν από το γερμανικό πραξικόπημα της Κυριακής, είναι τα εξής:

(α) Οι εκλογές και τα δημοψηφίσματα στις υπερχρεωμένες χώρες δεν έχουν καμία σημασία, όπως ακριβώς τόνισε ο πρωθυπουργός. Επομένως, ακόμη και αν κερδίσουν οι Podemos («Μπορούμε») στην Ισπανία, δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτα – αφού ασφαλώς δεν μπορούν, παρά το όνομα/σύνθημα τους.

(β) Η ΕΚΤ δεν είναι πλέον ένας ανεξάρτητος Θεσμός, αφού για τρίτη φορά, μετά τον εκβιασμό της Ιρλανδίας και της Κύπρου (ανάλυση), «γονάτισε» την ελληνική κυβέρνηση – με την ίδια μέθοδο της άρνησης παροχής έκτακτης ρευστότητας στις τράπεζες, η οποία ήταν μία καθαρά πολιτική απόφαση.

(γ) Τα κράτη-οφειλέτες μπορούν τότε μόνο να διαγράψουν μέρος των χρεών τους, εάν είναι σε θέση να απειλήσουν πειστικά με την έξοδο τους από την Ευρωζώνη. Εάν δηλαδή έχουν πράγματι τη δυνατότητα να επιβιώσουν με ένα δικό τους νόμισμα – κάτι που δεν συμβαίνει με την Ελλάδα, επίσης με πολλές άλλες χώρες, οπότε ο πρωθυπουργός έδωσε μία εκ των προτέρων χαμένη μάχη.

Σε κάθε περίπτωση, είναι απολύτως βέβαιο ότι, μία νομισματική ένωση δεν είναι δυνατόν να επιβιώσει, εάν δεν μετατραπεί σε μία πολιτική ένωση (ανάλυση) – μία εξέλιξη η οποία, μετά τα οδυνηρά γεγονότα της Κυριακής, φαίνεται πλέον μη ρεαλιστική, οπότε εύλογα αναρωτιέται κανείς πού ακριβώς κατευθύνεται η Ευρωζώνη.

Με δεδομένη τώρα την κυριαρχική, βίαιη, αποκρουστική στάση της πρωσικής Γερμανίας, όλοι κατανοούν πως σχεδιάζει μυστικά μία μικρότερη ένωση – με ένα τόσο ισχυρό νόμισμα, ώστε να είναι σε θέση να μετατραπεί σε ένα παγκόσμιο αποθεματικό, κατακτώντας στη θέση του δολαρίου (άρθρο).

Επομένως, δεν αμφισβητούν μόνο η Κίνα ή η Ρωσία την ηγεμονική θέση του δολαρίου, έχοντας μετατοπίσει ένα μέρος των συναλλαγών τους στα εθνικά τους νομίσματα - όπως συνέβη στο παρελθόν με τις Πορτογαλία, Ισπανία, Ολλανδία, Γαλλία και Βρετανία, οι οποίες είχαν ένα κυρίαρχο νόμισμα σε διαφορετικές χρονικές περιόδους.

Στην «ουρά» των κρατών που σχεδιάζουν την απομάκρυνση τους από το δολάριο (γράφημα), γεγονός που θα ήταν καταστροφικό για την αμερικανική οικονομία, φαίνεται πως επιχειρεί να προστεθεί και η Γερμανία – αφού προηγουμένως δημιουργήσει μία ισχυρότερη Ευρωζώνη, αποτελούμενη μόνο από τα πλεονασματικά στο ισοζύγιο τους κράτη.

Κόσμος, δολάριο – οι χώρες που έχουν ήδη πάψει να κάνουν χρήση του δολαρίου ως μέσον συναλλαγής (ροζ) και οι χώρες που προγραμματίζουν να σταματήσουν τη χρήση του στο άμεσο μέλλον (πράσινο). Οι αξίες συναλλαγών είναι σε δις δολάρια Αμερικής. (*Πατήστε στην εικόνα για μεγέθυνση)

Φαίνεται δε πως έχουν γίνει πλέον αντιληπτές οι μυστικές προθέσεις της από τις Η.Π.Α., κρίνοντας από τηνεπίθεση του ΔΝΤ εναντίον της, με αφορμή την Ελλάδα – οπότε έχει μάλλον ξεκινήσει η μάχη της Ευρώπης, τα αποτελέσματα της οποίας δεν είναι καθόλου εύκολο να προβλεφθούν.

Ο γαλλογερμανικός πόλεμος

Η Γαλλία, έχοντας πλέον κατανοήσει τα κρυφά σχέδια της Γερμανίας μετά την επαίσχυντη συμπεριφορά του κ. Σόιμπλε εναντίον μας, η οποία συνεχίζεται με τις εξευτελιστικές δηλώσεις του στα ΜΜΕ, φαίνεται πως έχει συνταχθεί με τις Η.Π.Α. – ενώ ο πρόεδρος της προσπαθεί πλέον να εμποδίσει τη Γερμανία να διώξει τις χώρες του Νότου, ξεκινώντας από την Ελλάδα.

Κατά τη διάρκεια λοιπόν της εθνικής γιορτής της χώρας του, ο κ. Hollande ανακοίνωσε το όραμα του για την Ευρώπη, με το οποίο πριν από όλα επιδιώκεται η διατήρηση του Νότου στην Ευρωζώνη - αφού διαφορετικά δεν είναι σε θέση να δημιουργήσει ένα «αντίπαλο δέος» στη Γερμανία.

Για να επιτευχθεί ο στόχος του, πρότεινε τη θέσπιση μίας οικονομικής διακυβέρνησης της νομισματικής ένωσης η οποία, σύμφωνα με τον ίδιο, αποτελεί την εγγύηση της ασφάλειας της ηπείρου μας – όπου, με την έννοια της οικονομικής διακυβέρνησης, εννοούσε κυρίως τον πολιτικό έλεγχο του βαθμού «σκληρότητας» του ευρώ.

Υπενθυμίζουμε εδώ πως ο Γάλλος υπουργός οικονομικών (A. Montebourg) είχε προτείνει ήδη από το 2014, να είναι μελλοντικά υπεύθυνο για τη συναλλαγματική πολιτική του ευρώ το Συμβούλιο της Ευρώπης, αντί η ΕΚΤ - η οποία τότε θα περιοριζόταν στην εφαρμογή των πολιτικών αποφάσεων, χωρίς να είναι δική της πρωτοβουλία η διαχείριση του κοινού νομίσματος. Εκτός αυτού, είχε απαιτήσει τη χαλάρωση των κριτηρίων του Μάαστριχτ, καθώς επίσης τον προσανατολισμό της ΕΚΤ προς τη νομισματική πολιτική της Fed – σε πλήρη αντίθεση με τη Γερμανία, η οποία επιμένει στη σημερινή δομή της Ευρωζώνης.

Συνεχίζοντας είναι προφανές ότι, η Γαλλία δεν είναι σε θέση να διατηρήσει τα κριτήρια του Μάαστριχτ στην οικονομία της, ενώ η ισοτιμία του ευρώ σε σχέση με το δολάριο είναι πολύ υψηλή για τις εξαγωγές της. Αντιμετωπίζει ουσιαστικά τα ίδια προβλήματα με την Ιταλία, ενώ θέλει να παρουσιάσει ένα εναλλακτικό σχέδιο για την Ευρώπη – κάτι που προϋποθέτει την «απενεργοποίηση» του Euro Group, το οποίο ουσιαστικά κατασκεύασε η Γερμανία για να επιβάλλει την πολιτική της στις άλλες χώρες, τοποθετώντας στη διεύθυνση του ένα δικό της πιόνι, τον ανόητο Ολλανδό.

Στα πλαίσια αυτά, η «καρατόμηση» της Ελλάδας από την καγκελάριο, τον υπουργό οικονομικών της και την Τρόικα, ήταν εντελώς αντίθετη με τα σχέδια της Γαλλίας – ενώ παράλληλα τρομοκρατήθηκε, διαπιστώνοντας ότι στο μέλλον θα έχει την ίδια «τύχη», όποια χώρα της Ευρωζώνης έρχεται σε σύγκρουση με τη Γερμανία.

Ως εκ τούτου, ο Γάλλος πρόεδρος απαιτεί πλέον μία νέα δημοκρατική βάση για το «χώρο», όπως για παράδειγμα ένα Κοινοβούλιο για την Ευρωζώνη – έτσι ώστε να μην αποφασίζει απολυταρχικά η συντηρητική κυβέρνηση της γειτονικής του χώρας. Ένα τέτοιο Κοινοβούλιο θα οικοδομούσε παράλληλα έναν «άξονα» εναντίον της Γερμανίας, ο οποίος θα αποτελούταν από εκείνα τα κράτη που δεν συμφωνούν με την πολιτική της λιτότητας – όπως η Ιταλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ελλάδα.

Από την άλλη πλευρά, ο κ. Σόιμπλε σχεδιάζει επίσης μία δημοσιονομική ένωση – η οποία όμως θα συμπεριλαμβάνει μόνο τη Γερμανία, τη Φινλανδία, την Αυστρία, την Ολλανδία και το Λουξεμβούργο. Πίσω από τη Γαλλία έχει τοποθετήσει ένα ερωτηματικό, έχοντας ως αφορμή την άνοδο της ακροδεξιάς παράταξης της κυρίας Le Pen, με την οποία δεν θα μπορούσε ποτέ να συνεργασθεί – εκτός του ότι εξοργίζεται απλά και μόνο ακούγοντας το όνομα της.

Φυσικά ο Γάλλος πρόεδρος έχει συνειδητοποιήσει μεν τα σχέδια του Γερμανού, αλλά βαδίζει δυστυχώς στην κόψη του ξυραφιού, αφού δεν έχει τη στήριξη της πλειοψηφίας του λαού του – γεγονός που τον αναγκάζει να τονίσει ότι, χωρίς τη Γαλλία και τη Γερμανία δεν έχει μέλλον η Ευρώπη.

Σε κάθε περίπτωση, έχει κάθε λόγο να στηρίζει την Ελλάδα, απαιτώντας την αλληλεγγύη των εταίρων της –κυρίως επειδή φοβάται τη συνεχώς αυξανόμενη ισχύ της Γερμανίας, την οποία έχει άλλωστε πληρώσει πολύ ακριβά η Γαλλία στο παρελθόν, παρά τη γραμμή Μαζινό που είχε κατασκευάσει.

Η Ιταλία και η Ισπανία

Η γειτονική μας χώρα έχει επίσης συνταχθεί με τις Η.Π.Α., ενώ διατηρεί, όπως η Γαλλία, στενή επαφή με τη Ρωσία – φοβούμενη πως θα είναι η επόμενη υποψήφια χώρα, η οποία θα υποστεί τα βασανιστήρια της Ελλάδας. Εύλογα κατά τη γνώμη μου, επειδή το δημόσιο χρέος της έφτασε σε νέα υψηλά επίπεδα το Μάιο – έχοντας αυξηθεί κατά 3,9% από την αρχή του έτους, στα 2.218,2 δις € (2,3 τρις).

Η αύξηση αυτή κατά 83,3 δις €, σύμφωνα με την κεντρική τράπεζα της χώρας (πηγή), είναι εξαιρετικά επικίνδυνη για την οικονομία της – πόσο μάλλον όταν οι τράπεζες της είναι σε τέτοιο βαθμό υπερχρεωμένες, ώστε να διατηρούνται στη ζωή μόνο με τη βοήθεια της ΕΚΤ. Όλοι οι υπόλοιποι δείκτες της δε είναι δραματικοί – όπως επίσης της Ισπανίας, η οποία όμως δεν φαίνεται να έχει επιλέξει «στρατόπεδο», παραμένοντας με την πλευρά της Γερμανίας.

Άλλωστε, η εξέλιξη των δημοσίων χρεών των δύο χωρών είναι ανάλογη (γράφημα, διακεκομμένη γραμμή, δεξιά στήλη η Ιταλία)) – ενώ ο ευρωπαϊκός μηχανισμός δεν έχει αρκετά χρήματα, για να διασώσει τη μία ή την άλλη.

Στα πλαίσια αυτά, τόσο η Ιταλία, όσο και η Ισπανία παρατηρούν νευρικά την εξέλιξη των ελληνικών διαπραγματεύσεων – γνωρίζοντας πως τυχόν έξοδος της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, η οποία δεν έχει καθόλου αποφευχθεί, αφού δεν υπάρχει ακόμη κάποια συμφωνία υπογεγραμμένη, θα λειτουργήσει ως ντόμινο για τις ίδιες.

Λογικά λοιπόν έχουν τοποθετηθεί υπέρ της Ελλάδας, αν και η Ισπανία λιγότερο φανερά, λόγω των εκλογών που θα διεξαχθούν στα τέλη του έτους – αφού η κυβέρνηση της δεν θέλει να προσφέρει ένα πλεονέκτημα στο ανερχόμενο αριστερό κόμμα.

Συμπέρασμα

Η μάχη της Ευρώπης, στην οποία συμμετέχουν πλέον ενεργά οι Η.Π.Α., με το ΔΝΤ ως «αιχμή του δόρατος»,γεγονός που εντείνει τις υποψίες, σχετικά με τη σκόπιμη εισβολή του στην Ευρωζώνη μέσω του ελληνικού Δούρειου Ίππου (σενάριο), έχει κυριολεκτικά φουντώσει – ενώ δημιουργούνται ήδη τα αντίπαλα στρατόπεδα, με τις χώρες που ανέφερα παραπάνω.

Πρόκειται για μία πολύπλευρη μάχη, με παγκόσμια επακόλουθα: (α) Δανειστών και οφειλετών (οι Η.Π.Α. είναι ο μεγαλύτερος οφειλέτης του πλανήτη, με δημόσιο χρέος που υπερβαίνει τα 18 τρις $), (β) Νομισμάτων (ευρώ και δολάριο), (γ) Οικονομικών συστημάτων (γερμανική λιτότητα, αμερικανική επεκτατική πολιτική χρήματος τύπου Keynes), (δ) Κεντρικών τραπεζών (ΕΚΤ και Fed), (ε) Πλεονασματικών και ελλειμματικών κρατών, καθώς επίσης (στ) Ευρωπαϊκού Βορά και Νότου.

Προφανώς έχει σημαντικές γεωπολιτικές προεκτάσεις, αφού η Γερμανία προσπαθεί να ανεξαρτητοποιηθεί από τις Η.Π.Α., ιδρύοντας ένα τέταρτο Ράιχ, ενώ η Ρωσία καιροφυλακτεί – με τα αποτελέσματα να είναι ακόμη απροσδιόριστα, καθώς επίσης με την Ελλάδα στην πρώτη γραμμή.

Στα πλαίσια αυτά, η θέση της πατρίδας μας είναι εξαιρετικά λεπτή, οπότε θα έλεγα πως αφενός μεν απαιτείται η συναίνεση όλων, κομμάτων και Πολιτών, αφετέρου ότι απαγορεύεται να γίνουν άλλα λάθη, για να μην διακινδυνεύσουμε να σβηστούμε εντελώς από το χάρτη – χωρίς καμία απολύτως διάθεση υπερβολής.

Αλέξης Ζακυνθινός, Senior Analyst (Geopolitics)

www.analyst.gr