Select Menu


Γράφει ο Γιώργος Σ. Πολίτης

Είναι πολλές φορές που εκείνο που θέλουμε έρχεται σε αντίθεση με εκείνο που κρίνουμε ότι πρέπει. Σε όλους έχει συμβεί και όλοι πήραμε μια απόφαση την ώρα που δεν μπορούσε να γίνει αλλιώς. Θετική ή αρνητική.

Βρισκόμαστε σε ένα δίλημμα: Πάμε κάπου ή δεν πάμε, μιλάμε σε κάποιον ή όχι, τρώμε χαλώντας τη δίαιτα ή την εξακολουθούμε... Ενδίδουμε στον πειρασμό-ισχυρή θέληση, -με άλλα λόγια- ή δείχνουμε χαρακτήρα.

Τις φορές εκείνες όπου τα λογικά συμπεράσματα των προερχόμενων από το υπερεγώ και ακολούθως ορθών λογικών επιχειρημάτων, παραγκωνίζονται, συμβαίνουν χιλιάδες διεργασίες στο εσωτερικό του μυαλού μας ελάχιστες από τις οποίες είμαστε σε θέση να καταλάβουμε. (Π.χ. προβολές εικόνων αποτελεσμάτων ευχαρίστησης ή χαράς από τη τέλεση της απαγορευμένης από τη λογική, πράξη...)

Ας φέρουμε πριν συνεχίσουμε μερικά παραδείγματα.

Μιλάει στον εαυτό του ο πικαρισμένος από το υπόλοιπο μισό της σχέσης του και επιμένει ότι σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται θα ενδώσει στον πειρασμό να τον/την πάρει τηλέφωνο. Θα κρατήσει πόζα ισχυρίζεται!

Αναλύει με επιχειρήματα την θέση του και χαμογελάει βλέποντας την ορθότητα όλων. Τα πράγματα είναι πασιφανή, η κοροϊδία στο πρόσωπό του κατάφορα άδικη. Χαίρεται λοιπόν για την απόφασή του που έχει σχέση και με την ανάλογη επικείμενη στάση του, αλλά και για την αξιοπρέπεια με την οποία περιβάλλει επιτέλους τον εαυτό του.

Τηλεφωνήματα τέλος λοιπόν! Πρώτα θα έρθει η με πολλούς τρόπους συγνώμη του αντικειμένου και κατόπιν η όποια με το σταγονόμετρο συγχώρεση.

Το επόμενο λεπτό που σκέφτεται αυτά, βρίσκεται σε κίνηση στο δρόμο με το φανάρι κόκκινο. Δίχως δεύτερη σκέψη παίρνει τηλέφωνο…

Μοιάζει αστείο αλλά δεν είναι.

Ομοίως συμβαίνει με τη γυναίκα ας πούμε που ορκίζεται ότι από σήμερα δεν θα βάλει τίποτα στο στόμα μέχρι το μεσημέρι και το επόμενο λεπτό βρίσκεται να τρώει μια τυρόπιτα… την ώρα μάλιστα που εξακολουθεί να ξέρει στο βάθος της ότι δεν πρέπει να την φάει.

Και στα δύο παραδείγματα και οι δύο άνθρωποι αμέσως μετά την πράξη τους μετανιώνουν, θα έλεγα επιτείνοντας ότι ήταν μετανιωμένοι πριν υλοποιήσουν την απόφασή τους.

Τώρα βρίσκονται εκ νέου στο προσκήνιο θέτοντας νέους κανόνες τους οποίους -είναι και πάλι σίγουροι- ότι αυτή τη φορά θα τηρήσουν...

Κάποτε κάποιοι θα καταλάβουν –μετά από τις αλλεπάλληλες υπαναχωρήσεις τους- ότι η εκ νέου καταστρατηγήση των όρκων τους βρίσκεται επί θύραις και θα λάβουν δραστικά μέτρα. Θα σπάσουν για -ακραίο- παράδειγμα το τηλέφωνο!

Από μέγεθος των αντιδράσεων, από την πάλη άλλως, που ομολογουμένως συμβαίνει ''στο μέσα'' κρίνεται η ψυχική μας υγεία καθώς κάποιες αντιδράσεις εμπίπτουν στις σελίδες της ψυχοπαθολογίας.

Η γνώση και ταυτόχρονα η αδυναμία επιβολής τής λογικά κρινόμενης ορθής απόφασης, είναι όπως και να το κάνουμε ένα ''θέμα'', πιο απλά δεν λέγεται...

Ας πάμε λίγο πιο πίσω.

Ο Πλάτωνας έλεγε ότι ο κάθε άνθρωπος οδηγεί ένα άρμα που το σέρνουν δύο άλογα. Ένα μαύρο και ένα άσπρο.

Το μαύρο άλογο είναι οι επιθυμίες μας, τα βαθύτερα θέλω μας, οι επιταγές μας. Θα έλεγα –έστω και αν δεν είναι απόλυτα σωστό- τα ένστικτά μας. Το άλογο αυτό θέλει πχ. Να μας πηγαίνει π.χ. προς τα αριστερά

Το λευκό άλογο είναι απαγορεύσεις μας, όλα εκείνα με άλλα λόγια που ορίζουν τη συνεργασία μας με την κοινωνία. Αυτό επιμένει ότι η καλύτερη πορεία είναι μονίμως προς δεξιά. Η απόλυτη εφαρμογή των νόμων και των αποφάσεων της λογικής που μετέρχεται όλων αξιών. Η ''πρακτική'' οφείλει να εφαρμόζεται ασχέτως ''πόνου''. Το καθήκον.

Ο ηνίοχος είναι η λογική μας, η οποία σε κάθε περίπτωση οφείλει να τραβάει-συμμαζεύει σύμφωνα με τη κρίση της τα γκέμια, αποφασίζοντας για την πρέπουσα πορεία. Την ευθεία. Υλοποίηση της επιθυμίας μέσα στα πλαίσια της λογικής και των νόμων...

Τις φορές όπου ο ηνίοχος καταφέρνει και επιβάλει τη θέλησή του τότε το άρμα βαίνει ομαλώς ίσια. Κανένα πρόβλημα, καθώς το άτομο κρίνεται να απολαμβάνει με ισορροπία τη ζωή του.

Τις φορές εκείνες όπου οι απαγορεύσεις-καθήκον επιβάλλονται στη λογική, τότε το όλο σύστημα αλλάξει πορεία ομοίως και όταν οι επιθυμίες υπερισχύουν των όποιων απαγορεύσεων την ίδια ώρα κατά την οποία η λογική αδυνατεί να πείσει.

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονίσουμε ότι το ένστικτο-δυνατή ορμή δύσκολα τιθασεύεται για αυτό τον λίγο βρίσκουμε τις χίλιες δικαιολογίες για να πράξουμε τα ''θέλω'' μας.(διαβάστε στο τέλος του κειμένου το παράδειγμα*)

Ο κάθε άνθρωπος λοιπόν, ρέπει. Ρέπει προς μέρος όπου τραβάει το ισχυρό άλογο. Το λευκό ή το μαύρο. Θεωρείστε δεδομένο ότι απόλυτη ευθεία δεν υπάρχει καθώς μια τέτοια θα συναντούσαμε μονάχα σε φιλοσοφικό επίπεδο προς εξυπηρέτηση της συζήτησης και μόνον, άρα αναγνωρίζουμε την αξία της φράσης ‘’ουδείς αναμάρτητος’’ με τον χαρακτηρισμό, να ανήκει στη επιβαλλόμενη απόφαση.

Μέχρι εδώ δεν κάναμε τίποτα το σπουδαίο, απλά τεκμηριώσαμε ένα γεγονός το οποίο έχει συμβεί κάποτε σε όλους μας.

Το ερώτημα είναι το γιατί, συμβαίνει να κάνω εκείνο για το οποίο τα πάντα μέσα μου λένε, ΟΧΙ. Γιατί παρακούω τη λογική μου...

Υπάρχει λοιπόν ένα βραχυπρόθεσμο και ένα μακροπρόθεσμο, καλό. Το μεν ένα, καταφέρνει και προβάλει τα θετικά αποτελέσματα της εφαρμογής του με έντονα χρώματα, δελεαστικά –θα έλεγα- στην οθόνη του μυαλού μας, το δε άλλο, όπως είναι φυσικό- με κάπως ατονότερα μια και αναφέρεται στο πιο μακρύ μέλλον.

Σίγουρα λοιπόν -αποφασίζει το άτομο- θα προτιμήσω την άμεση ευχαρίστηση του ...γλυκού από την μετά τριμήνου μείωση του βάρους μου, που άλλωστε θα έχω τη δυνατότητα μέχρι τότε να απολαύσω (εάν θέλω) με μια σκληρότερη πολιτική εγκράτειας…

Σίγουρα θα πάρω σήμερα τα 100 ευρώ που μου τάζεις, παρά αύριο τα 110. Μέχρι αύριο, μπορεί πολλά να αλλάξουν…

Εάν όμως το ερώτημα ήταν: Τι θέλεις σε 6 μήνες 100 ευρώ ή σε 6 μήνες και μια μέρα 110, τότε οι περισσότεροι θα επέλεγαν τα 110 ευρώ!

Σκεφθείτε τη διαφορά και ας έρθουμε στο παράδειγμα του τηλεφωνήματος. Ούτως η άλλως λοιπόν εάν δεν υπάρξει πρόσβαση σε συσκευή πριν την πάροδο 10 ημερών το τηλεφώνημα δεν θα γίνει. Την ενδέκατη ημέρα που θα μπορούμε να τηλεφωνήσουμε υπάρχουν πολλές πιθανότητες να μην το κάνουμε! Ενδέχεται να πρυτανεύσει η λογική** καθώς έχει περάσει η επικίνδυνη περίοδος και τα οφέλη είναι της δεύτερης περίπτωσης είναι πλέον ορατά.

Το βραχυπρόθεσμο όφελος λοιπόν, έλκει. Είναι ανθρώπινο χαρακτηριστικό να θέλει το άτομο να ικανοποιήσει την επιθυμία του εδώ και τώρα. Οι ενορμήσεις (για να διαβάστε πατήστε εδώ) οι προερχόμενες από το ασυνείδητο έχουν τεράστια ισχύ και χρειάζεται εκπαίδευση ώστε να καταφέρνουν να μειώσουν την ορμή τους. Από παιδιά παλεύουν να μας ''στρώσουν'', γονείς και κοινωνία και θα έλεγα ότι το αποτέλεσμα φαίνεται από τις πράξεις μας.

Με αυτό επ’ ουδενί εννοώ ότι οι απαγορεύσεις είναι το μέγιστο καλό, καθώς οι δυνατές ευχαριστήσεις προέρχονται –κακά τα ψέματα- από το μαύρο άλογο, χρειάζεται όμως έστω και στο ελάχιστο μία φραγή, προς εξυπηρέτηση της εικόνας που έχουμε οι ίδιοι στον εαυτό μας….

Κανείς -σωστά κρίνων- με αδύναμο λευκό άλογο δεν μπορεί να έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό του και ακολούθως αυτοσεβασμό, καθώς γνωρίζει -στο βαθμό που μπορεί- ότι η παρόρμηση θα τον οδηγήσει και πάλι παραδομένο στο επόμενο πάθος του...

* Ο Άνθρωπος για παράδειγμα που αγαπά τη πορνογραφία αλλά οι απαγορεύσεις-διδαχές, τού απαγορεύουν την ενασχόληση (π.χ. Χριστιανικό περιβάλλον), αποφασίζει να γίνει ο μεγαλύτερος πολέμιος αυτής, διότι μέσα από την μάχη του για το μεγάλο κακό, ''ΑΝΑΓΚΑΖΕΤΑΙ'' να τη γνωρίσει σε βάθος!

** Εκείνο που αποφασίζεται ως λογικό δεν είναι εξ΄ορισμού και ορθό.

politisg

Σχόλια

Στο logiosermis.net δημοσιεύεται κάθε σχόλιο. Θεωρούμε ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφέρει ελεύθερα τις απόψεις του, οι οποίες εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση. Περισσότερα στις οδηγίες χρήσης.

 
Top