Το ερώτημα που ανακύπτει είναι γιατί η Αγκυρα επιδίδεται σε προκλήσεις που από μόνες τους δεν επαρκούν για να ακυρώσουν το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να εκμεταλλευτεί τον ενεργειακό πλούτο της.
του Σταύρου Λυγερού
Ο πρώτος λόγος είναι ότι θέλει να καταγράψει με τη μεγαλύτερη έμφαση την έμπρακτη αμφισβήτηση αυτού του δικαιώματος. Κατ’ αυτό τον τρόπο αφήνει ανοιχτό τον δρόμο για περαιτέρω κλιμάκωση και δημιουργία τετελεσμένων στο μέλλον. Εάν έμενε άπραγη ή περιοριζόταν σε δηλώσεις, θα της ήταν πολύ πιο δύσκολο.
Ο δεύτερος λόγος είναι ότι οι νεο-οθωμανοί θεωρούν πως με την τακτική τους αυτή εγγράφουν υποθήκες. Καλλιεργούν την εντύπωση στην ελληνοκυπριακή πλευρά ότι, εάν δεν αποδεχτεί το σχέδιο τύπου Ανάν που βρίσκεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων Αναστασιάδη - Ερογλου, δεν θα καταστεί δυνατή η εκμετάλλευση του ενεργειακού πλούτου. Μια τέτοια λύση, όμως, όχι μόνο θα επέτρεπε στους Τούρκους να βάλουν χέρι (μέσω των Τουρκοκυπρίων) στον ενεργειακό πλούτο της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά και θα εξασφάλιζε ότι το κυπριακό φυσικό αέριο θα διοχετευόταν στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας.
Σ’ αυτό το επίπεδο, η Αγκυρα ξέρει ότι μπορεί να ποντάρει στην υποστήριξη και των Αμερικανών και των Ευρωπαίων. Μπορεί οι Δυτικοί να είναι δυσαρεστημένοι από την παρελκυστική στάση του Ερντογάν στο ζήτημα της καταπολέμησης των τζιχαντιστών, αλλά θεωρούν ότι έχουν ανάγκη την Τουρκία. Γι’ αυτό και αποφεύγουν επιμελώς να καταγγείλουν τις προκλήσεις της στην Κύπρο. Γι’ αυτό η Βρετανία, υποστηριζόμενη από τη Σουηδία και τη Φινλανδία, εμπόδισε την πραγματοποίηση διαβήματος της Ε.Ε. στον ΟΗΕ. Γι’ αυτό ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς απέτρεψε τη συζήτηση για έκδοση καταδικαστικού ψηφίσματος.
Ακόμα και η Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε. απέφυγε να καταγγείλει ευθέως την πρακτική των Τούρκων, περιοριζόμενη σε γενικόλογες διατυπώσεις και συστάσεις, καθώς και σε προτροπές προς τις δύο κοινότητες να λύσουν το Κυπριακό. Είναι αξιοσημείωτο ότι ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ έσπευσε με δήλωσή του να ζητήσει την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, αποφεύγοντας να αναφερθεί στην αιτία που οδήγησε την ελληνοκυπριακή πλευρά να τις αναστείλει.
Υπενθυμίζουμε ότι στο πλαίσιο της αντίδρασής της για την τουρκική πρόκληση η Λευκωσία αποφάσισε όχι μόνο να αναστείλει τις διακοινοτικές διαπραγματεύσεις, αλλά και να παγώσει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας με την Ε.Ε. (δεν θα εγκρίνει το άνοιγμα άλλου κεφαλαίου). Τα αντίμετρα αυτά ήταν επιβεβλημένα. Η ελληνοκυπριακή ηγεσία, όμως, πρέπει να ξέρει ότι σύντομα θα δεχτεί πιέσεις να υποχωρήσει και στα δύο αυτά μέτωπα. Η δήλωση του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ είναι μόνο η πρώτη βολή.
Ο τρίτος λόγος που η Αγκυρα κάνει επίδειξη δύναμης νοτίως της Κύπρου είναι για να εδραιωθεί ως κυρίαρχη ναυτική δύναμη στην Ανατολική Μεσόγειο. Βασική συνιστώσα της ευρύτερης νεο-οθωμανικής στρατηγικής, έτσι όπως σε ανύποπτο χρόνο την έχει εκθέσει ο κ. Αχμέτ Νταβούτογλου, είναι η μετατροπή της Τουρκίας σε μεγάλη ναυτική δύναμη. Σε αντίθεση με τους κεμαλιστές, που είχαν στόχο να θέσουν υπό έλεγχο το Ανατολικό Αιγαίο, στόχος των νεο-οθωμανών είναι ο έλεγχος του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου.
Για να κλιμακώσει τη ναυτική πίεσή της στο Αιγαίο, η Τουρκία στέλνει συστηματικά πολεμικά σκάφη της να κάνουν επίδειξη σημαίας σχεδόν έξω από το Σούνιο. Ο κ. Νταβούτογλου έχει δηλώσει ότι οι επί τούτου συχνές διελεύσεις τουρκικών πολεμικών πλοίων και στην καρδιά του Δυτικού Αιγαίου οφείλονται στην ψυχολογική ανάγκη των Τούρκων να δείχνουν ότι το Αιγαίο δεν είναι ελληνική θάλασσα! Προσέθεσε, μάλιστα, ότι εφεξής θα βλέπουμε «περισσότερες φιλικές τουρκικές σημαίες στο Αιγαίο» (αρχές Μαρτίου του 2011). Με άλλα λόγια, επιβεβαίωσε την αποφασιστικότητα της Τουρκίας να έχει ναυτική παρουσία ακόμα και στην καρδιά της Ελλάδας. Στο ίδιο πλαίσιο εγγράφεται και η προσπάθεια της Αγκυρας να ακυρώσει εμπράκτως ελληνικά πεδία βολής στο Αιγαίο και να επιβάλει δικά της.
Επιβεβαιώνεται, δηλαδή, η εκτίμηση ότι η Αγκυρα είναι αποφασισμένη να λειτουργήσει ως περιφερειακή δύναμη και συγκεκριμένα να επιδείξει τη ναυτική ισχύ της. Απηχώντας αυτή τη στρατηγική, η τουρκική εφημερίδα «Σαμπάχ» έχει γράψει χαρακτηριστικά: «Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι κάποτε τη Μεσόγειο την αποκαλούσαν "τουρκική λίμνη"»!
Επικαλούνται παράνομη συμφωνία
Η διατύπωση ότι η Τουρκία έχει συνάψει συμφωνία με τους Τουρκοκυπρίους είναι θολή και παραπλανητική. Ο ΟΗΕ και η διεθνής κοινότητα αναγνωρίζουν ως νόμιμη κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας την κυπριακή κυβέρνηση. Αυτή μόνο έχει το δικαίωμα να συνάπτει συμφωνίες. Οι Τουρκοκύπριοι ως πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν συνάπτουν συμφωνίες. Τη συμφωνία με την Αγκυρα συνήψε το τουρκοκυπριακό κράτος, το οποίο είναι διεθνώς παράνομο και ως εκ τούτου παράνομη είναι και η εν λόγω συμφωνία.
Οι έρευνες του «Μπαρμπαρός» νοτίως της Κύπρου, όμως, είναι παράνομες και με βάση την επίσημη θέση της Αγκυρας. Σε αντίθεση με τη διεθνή κοινότητα που αναγνωρίζει ένα κράτος στην Κύπρο, η Τουρκία και οι Τουρκοκύπριοι ισχυρίζονται ότι από το 1983 (τότε ανακήρυξαν την «Τουρκική Δημοκρατία Βόρειας Κύπρου») στην Κύπρο υπάρχουν δύο κράτη. Σύμφωνα, λοιπόν, με την επίσημη τουρκική θέση, η «Τουρκική Δημοκρατία Βόρειας Κύπρου» έχει κυριαρχικά δικαιώματα στη Βόρεια Κύπρο, άρα και στην ΑΟΖ που της αντιστοιχεί. Δεν έχει, όμως, κανένα δικαίωμα στη Νότια Κύπρο και κατ’ επέκταση στην ΑΟΖ που της αντιστοιχεί.
Η Αγκυρα και η τουρκοκυπριακή ηγεσία παίζουν σε δύο ταμπλό. Αναλόγως με τι κάθε φορά τις βολεύει, άλλοτε μιλάνε για δύο κράτη και άλλοτε θυμούνται ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είναι συνεταιρικό κράτος, παρότι οι ίδιες το κατέλυσαν αρχικά με την κατοχή και στη συνέχεια με την ανακήρυξη του Ψευδοκράτους. Είναι αξιοσημείωτο, πάντως, ότι η Λευκωσία και η Αθήνα δεν έχουν καταγγείλει την κραυγαλέα αυτή αντίφαση της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής.
Ακόμα, όμως, και με τους όρους του συνεταιρικού κράτους δεν στέκει η θέση ότι οι Τουρκοκύπριοι έχουν ισότιμα δικαιώματα σε ολόκληρη την Κύπρο, άρα και στα ενεργειακά κοιτάσματα νοτίως της Μεγαλονήσου. Σ’ όλο τον κόσμο ισχύει ότι ο ενεργειακός πλούτος μιας χώρας ανήκει στο νόμιμο κράτος και όχι σε κάθε πολίτη ξεχωριστά. Τα έσοδα τα διαχειρίζεται η νόμιμη κυβέρνηση προς όφελος της κοινωνίας και δεν τα μοιράζει στους πολίτες. Μόνο, λοιπόν, εάν λυθεί το Κυπριακό οι Τουρκοκύπριοι θα επωφεληθούν από τον ενεργειακό πλούτο και μάλιστα εμμέσως, όπως κάθε άλλος πολίτης της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Οι τουλάχιστον άστοχες δηλώσεις και του προηγούμενου προέδρου Δημήτρη Χριστόφια και του σημερινού προέδρου Αναστασιάδη ότι οι Τουρκοκύπριοι θα έχουν μέρισμα από τον ενεργειακό πλούτο έκαναν μεγάλη ζημιά. Εδωσαν πολιτικό έρεισμα στη θέση της Ουάσινγκτον και πολλών Ευρωπαίων ότι ο ενεργειακός πλούτος πρέπει να μοιραστεί ακριβοδίκαια μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Η λύση του Κυπριακού, άλλωστε, είναι μια τελείως ανεξάρτητη διαδικασία από την τρέχουσα άσκηση της κυριαρχίας εκ μέρους της νόμιμης κυβέρνησης.
geopolitics.com.gr
Ο δεύτερος λόγος είναι ότι οι νεο-οθωμανοί θεωρούν πως με την τακτική τους αυτή εγγράφουν υποθήκες. Καλλιεργούν την εντύπωση στην ελληνοκυπριακή πλευρά ότι, εάν δεν αποδεχτεί το σχέδιο τύπου Ανάν που βρίσκεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων Αναστασιάδη - Ερογλου, δεν θα καταστεί δυνατή η εκμετάλλευση του ενεργειακού πλούτου. Μια τέτοια λύση, όμως, όχι μόνο θα επέτρεπε στους Τούρκους να βάλουν χέρι (μέσω των Τουρκοκυπρίων) στον ενεργειακό πλούτο της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά και θα εξασφάλιζε ότι το κυπριακό φυσικό αέριο θα διοχετευόταν στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας.
Σ’ αυτό το επίπεδο, η Αγκυρα ξέρει ότι μπορεί να ποντάρει στην υποστήριξη και των Αμερικανών και των Ευρωπαίων. Μπορεί οι Δυτικοί να είναι δυσαρεστημένοι από την παρελκυστική στάση του Ερντογάν στο ζήτημα της καταπολέμησης των τζιχαντιστών, αλλά θεωρούν ότι έχουν ανάγκη την Τουρκία. Γι’ αυτό και αποφεύγουν επιμελώς να καταγγείλουν τις προκλήσεις της στην Κύπρο. Γι’ αυτό η Βρετανία, υποστηριζόμενη από τη Σουηδία και τη Φινλανδία, εμπόδισε την πραγματοποίηση διαβήματος της Ε.Ε. στον ΟΗΕ. Γι’ αυτό ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς απέτρεψε τη συζήτηση για έκδοση καταδικαστικού ψηφίσματος.
Ακόμα και η Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε. απέφυγε να καταγγείλει ευθέως την πρακτική των Τούρκων, περιοριζόμενη σε γενικόλογες διατυπώσεις και συστάσεις, καθώς και σε προτροπές προς τις δύο κοινότητες να λύσουν το Κυπριακό. Είναι αξιοσημείωτο ότι ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ έσπευσε με δήλωσή του να ζητήσει την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, αποφεύγοντας να αναφερθεί στην αιτία που οδήγησε την ελληνοκυπριακή πλευρά να τις αναστείλει.
Υπενθυμίζουμε ότι στο πλαίσιο της αντίδρασής της για την τουρκική πρόκληση η Λευκωσία αποφάσισε όχι μόνο να αναστείλει τις διακοινοτικές διαπραγματεύσεις, αλλά και να παγώσει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας με την Ε.Ε. (δεν θα εγκρίνει το άνοιγμα άλλου κεφαλαίου). Τα αντίμετρα αυτά ήταν επιβεβλημένα. Η ελληνοκυπριακή ηγεσία, όμως, πρέπει να ξέρει ότι σύντομα θα δεχτεί πιέσεις να υποχωρήσει και στα δύο αυτά μέτωπα. Η δήλωση του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ είναι μόνο η πρώτη βολή.
Ο τρίτος λόγος που η Αγκυρα κάνει επίδειξη δύναμης νοτίως της Κύπρου είναι για να εδραιωθεί ως κυρίαρχη ναυτική δύναμη στην Ανατολική Μεσόγειο. Βασική συνιστώσα της ευρύτερης νεο-οθωμανικής στρατηγικής, έτσι όπως σε ανύποπτο χρόνο την έχει εκθέσει ο κ. Αχμέτ Νταβούτογλου, είναι η μετατροπή της Τουρκίας σε μεγάλη ναυτική δύναμη. Σε αντίθεση με τους κεμαλιστές, που είχαν στόχο να θέσουν υπό έλεγχο το Ανατολικό Αιγαίο, στόχος των νεο-οθωμανών είναι ο έλεγχος του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου.
Για να κλιμακώσει τη ναυτική πίεσή της στο Αιγαίο, η Τουρκία στέλνει συστηματικά πολεμικά σκάφη της να κάνουν επίδειξη σημαίας σχεδόν έξω από το Σούνιο. Ο κ. Νταβούτογλου έχει δηλώσει ότι οι επί τούτου συχνές διελεύσεις τουρκικών πολεμικών πλοίων και στην καρδιά του Δυτικού Αιγαίου οφείλονται στην ψυχολογική ανάγκη των Τούρκων να δείχνουν ότι το Αιγαίο δεν είναι ελληνική θάλασσα! Προσέθεσε, μάλιστα, ότι εφεξής θα βλέπουμε «περισσότερες φιλικές τουρκικές σημαίες στο Αιγαίο» (αρχές Μαρτίου του 2011). Με άλλα λόγια, επιβεβαίωσε την αποφασιστικότητα της Τουρκίας να έχει ναυτική παρουσία ακόμα και στην καρδιά της Ελλάδας. Στο ίδιο πλαίσιο εγγράφεται και η προσπάθεια της Αγκυρας να ακυρώσει εμπράκτως ελληνικά πεδία βολής στο Αιγαίο και να επιβάλει δικά της.
Επιβεβαιώνεται, δηλαδή, η εκτίμηση ότι η Αγκυρα είναι αποφασισμένη να λειτουργήσει ως περιφερειακή δύναμη και συγκεκριμένα να επιδείξει τη ναυτική ισχύ της. Απηχώντας αυτή τη στρατηγική, η τουρκική εφημερίδα «Σαμπάχ» έχει γράψει χαρακτηριστικά: «Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι κάποτε τη Μεσόγειο την αποκαλούσαν "τουρκική λίμνη"»!
Επικαλούνται παράνομη συμφωνία
Η διατύπωση ότι η Τουρκία έχει συνάψει συμφωνία με τους Τουρκοκυπρίους είναι θολή και παραπλανητική. Ο ΟΗΕ και η διεθνής κοινότητα αναγνωρίζουν ως νόμιμη κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας την κυπριακή κυβέρνηση. Αυτή μόνο έχει το δικαίωμα να συνάπτει συμφωνίες. Οι Τουρκοκύπριοι ως πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν συνάπτουν συμφωνίες. Τη συμφωνία με την Αγκυρα συνήψε το τουρκοκυπριακό κράτος, το οποίο είναι διεθνώς παράνομο και ως εκ τούτου παράνομη είναι και η εν λόγω συμφωνία.
Οι έρευνες του «Μπαρμπαρός» νοτίως της Κύπρου, όμως, είναι παράνομες και με βάση την επίσημη θέση της Αγκυρας. Σε αντίθεση με τη διεθνή κοινότητα που αναγνωρίζει ένα κράτος στην Κύπρο, η Τουρκία και οι Τουρκοκύπριοι ισχυρίζονται ότι από το 1983 (τότε ανακήρυξαν την «Τουρκική Δημοκρατία Βόρειας Κύπρου») στην Κύπρο υπάρχουν δύο κράτη. Σύμφωνα, λοιπόν, με την επίσημη τουρκική θέση, η «Τουρκική Δημοκρατία Βόρειας Κύπρου» έχει κυριαρχικά δικαιώματα στη Βόρεια Κύπρο, άρα και στην ΑΟΖ που της αντιστοιχεί. Δεν έχει, όμως, κανένα δικαίωμα στη Νότια Κύπρο και κατ’ επέκταση στην ΑΟΖ που της αντιστοιχεί.
Η Αγκυρα και η τουρκοκυπριακή ηγεσία παίζουν σε δύο ταμπλό. Αναλόγως με τι κάθε φορά τις βολεύει, άλλοτε μιλάνε για δύο κράτη και άλλοτε θυμούνται ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είναι συνεταιρικό κράτος, παρότι οι ίδιες το κατέλυσαν αρχικά με την κατοχή και στη συνέχεια με την ανακήρυξη του Ψευδοκράτους. Είναι αξιοσημείωτο, πάντως, ότι η Λευκωσία και η Αθήνα δεν έχουν καταγγείλει την κραυγαλέα αυτή αντίφαση της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής.
Ακόμα, όμως, και με τους όρους του συνεταιρικού κράτους δεν στέκει η θέση ότι οι Τουρκοκύπριοι έχουν ισότιμα δικαιώματα σε ολόκληρη την Κύπρο, άρα και στα ενεργειακά κοιτάσματα νοτίως της Μεγαλονήσου. Σ’ όλο τον κόσμο ισχύει ότι ο ενεργειακός πλούτος μιας χώρας ανήκει στο νόμιμο κράτος και όχι σε κάθε πολίτη ξεχωριστά. Τα έσοδα τα διαχειρίζεται η νόμιμη κυβέρνηση προς όφελος της κοινωνίας και δεν τα μοιράζει στους πολίτες. Μόνο, λοιπόν, εάν λυθεί το Κυπριακό οι Τουρκοκύπριοι θα επωφεληθούν από τον ενεργειακό πλούτο και μάλιστα εμμέσως, όπως κάθε άλλος πολίτης της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Οι τουλάχιστον άστοχες δηλώσεις και του προηγούμενου προέδρου Δημήτρη Χριστόφια και του σημερινού προέδρου Αναστασιάδη ότι οι Τουρκοκύπριοι θα έχουν μέρισμα από τον ενεργειακό πλούτο έκαναν μεγάλη ζημιά. Εδωσαν πολιτικό έρεισμα στη θέση της Ουάσινγκτον και πολλών Ευρωπαίων ότι ο ενεργειακός πλούτος πρέπει να μοιραστεί ακριβοδίκαια μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Η λύση του Κυπριακού, άλλωστε, είναι μια τελείως ανεξάρτητη διαδικασία από την τρέχουσα άσκηση της κυριαρχίας εκ μέρους της νόμιμης κυβέρνησης.
geopolitics.com.gr
Σχόλια
Στο logiosermis.net δημοσιεύεται κάθε σχόλιο. Θεωρούμε ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφέρει ελεύθερα τις απόψεις του, οι οποίες εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση. Περισσότερα στις οδηγίες χρήσης.