Η "Γυναίκα της Ζάκυνθος" για τον αγώνα κατά της μαφίας και των ναρκωτικών

Την Πέμπτη στις 4 Σεπτεμβρίου 2014 είχαμε τη μοναδική ευκαιρία να απολαύσουμε στον πεζόδρομο της Θεμιστοκλέους στα Εξάρχεια μια ολόψυχη και δοτική ερμηνεία του ποιήματος «Η Γυναίκα της Ζάκυνθος» του Διονυσίου Σολωμού από την Όλια Λαζαρίδου.

Η παράσταση δόθηκε με ελεύθερη είσοδο στα πλαίσια της δράσης των κατοίκων Εξαρχείων κατά της μαφίας και των ναρκωτικών. Ένας ακόμη δρόμος της Αθήνας είχε μετατραπεί σε ''στέκι'' διακίνησης και χρήσης ναρκωτικών, μην επιτρέποντας στους κατοίκους να ζήσουν στη γειτονιά τους. Γιατί τα Εξάρχεια, γενικώς, και ο πεζόδρομος της Θεμιστοκλέους, ειδικώς, είναι ακόμη γειτονιά. Μια ημερήσια βόλτα στον πεζόδρομο αρκεί για τον καθένα να το εισπράξει και να το αισθανθεί.

Με καλλιτεχνικές και άλλες δράσεις, κυρίως της βραδυνές ώρες που το φαινόμενο ήταν σε έξαρση, οι κάτοικοι μας ενημέρωσαν στον πρόλογό τους πριν από την έναρξη της παράστασης πως, έτσι, χωρίς βία απώθησαν τους εμπόρους ναρκωτικών που είχαν μετατρέψει σε ''άντρο'' τους και αυτή την περιοχή.

Η παράσταση η συγκεκριμένη, όμως δεν ήταν πρωτοβουλία των κατοίκων. Ήταν πρωτοβουλία της Όλιας Λαζαρίδου. Όντας ενημερωμένη για τις δράσεις των κατοίκων στα Εξάρχεια, εκείνη επικοινώνησε μαζί τους και πρότεινε να δοθεί η παράσταση στον πεζόδρομο της Θεμιστοκλέους αφού είχε ταξιδέψει σε όλα τα αρχαία θέατρα της Ελλάδας κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.

«Και νάτη! Προβάλλει... Η Γυναίκα της Ζάκυνθος», όπως παρόμοια γράφει ο Διονύσιος Σολωμός στο ποίημά του. Η Όλια Λαζαρίδου με δυνατή, αποφασιστική, βροντερή φωνή αλλά και ρυθμική, με εναλλαγές, μας καθήλωσε. Όπου και να καθόμασταν, στα πεζούλια, σε καρέκλες, όρθιοι , η Όλια Λαζαρίδου αποδίδοντας τη μια τον ίδιο τον Διονύσιο Σολωμό και την άλλη της Γυναίκας της Ζάκυνθος, όπως κάνει και ο ίδιος σε Α' Ενικό πρόσωπο στο ποίημά του, μας μετέφερε στη Ζάκυνθο κατά τη διάρκεια της πολιορκίας του Μεσολογγίου, όταν ο Διονύσιος Σολωμός έγραφε συνταρασσόμενος από τις κανονιές που ακούγονταν από το Μεσολόγγι μέχρι τη Ζάκυνθο και «έτρεμε η γη» -όπως ο ίδιος λέει- τις σκέψεις του, τις αγωνίες του, αυτά που έβλεπε γύρω του για την κοινωνική αντιμετώπιση των ''άλλων'' Ελλήνων που δε χρειαζόταν να επαναστατήσουν γιατί τι «κακό είδαν από τον Τούρκο, όλα δεν τους τα είχε;» και που τώρα πλήττονταν και προσέφευγαν στη Ζάκυνθο και σε άλλα μέρη σαν πρόσφυγες. Έγραφε την έννοια του για την έκβαση της πολιορκίας του Μεσολογγίου: «Ακούγεται «ποδοβολή»! Έπεσε ή νίκησε;»

Ανατριχιάζω. Και ανατρίχιασα και τότε. Η Όλια Λαζαρίδου ήταν μ ο ν α δ ι κ ή στο να τη βλέπεις είτε σαν Διονύσιο Σολωμό είτε σαν Γυναίκα της Ζάκυνθος, αλλά καθόλου λιγότερο καθηλωτική ακόμη κι αν χρειαζόταν μόνο να την ακούς. Ακόμη και σε στιγμές που χαλούσαν τα ηχεία. Η κραυγή της και ο σπαραγμός της ακούγονταν από την άλλη άκρη του πεζοδρόμου.

Έμαθα πολλά εκείνο το βράδυ. Αλλά ακόμη περισσότερο ε μ π έ δ ω σ α  αυτό που σκέφτομαι ως φωτογράφος εδώ και καιρό. Ο Διονύσιος Σολωμός, τότε, καθόταν σε ένα άλλο νησί και ακούγοντας μόνο τις κανονιές από το Μεσολόγγι κατέγραφε το τι γινόταν εκεί σε ποιήματα. Τι τον οδηγούσε; Μόνο η ορμή του. Το συναίσθημά του. Καρριέρα δεν είχε, επαγγελματικούς στόχους (φυσικά) δεν είχε. Σήμερα, μπορεί να γίνεται κυριολεκτικά ένας χαμός στην πλατεία Συντάγματος, να κυνηγιέται κόσμος, να τρώει ξύλο, να δέχεται τόνους δακρυγόνα και χημικά, να καίγεται σε τράπεζες (βλέπε Μαρφίν 2010), και λίγο πιο κάτω, λίγα στενά πιο κάτω, στην Ομόνοια για παράδειγμα, να μην έχει αντιληφθεί και να μην νοιάζεται (αυτό είναι το χειρότερο) κ α ν έ ν α ς για τίποτα! Δεν θα ξεχάσω ποτέ την ένταση με την οποία επέστρεφα από τις πορείες σαν φωτογράφος και διαδηλώτρια και την κυριολεκτική απάθεια που συναντούσα στην λίγο πιο κάτω γειτονιά. Μόνο αν το έλεγε το δελτίο ειδήσεων ξαφνικά ΟΛΑ αποκτούσαν σημασία. Ξαφνικά είχαν ΟΛΑ είχαν ΣΥΜΒΕΙ! Όχι βέβαια όλα. Γιατί ποτέ δεν μεταδίδονται όλα...

Αναρωτιέμαι αν ήταν έτσι και τότε... Ήταν ο Διονύσιος Σολωμός μια εξαίρεση; Ή νοιάζονταν και άλλοι; Όχι για την διπλανή τους γειτονιά, αλλά για την απέναντι όχθη. Για τη Γάζα του Μεσολογγίου. Νοιάζονταν;