«Στην Δημοσιογραφία λέμε πάντα αλήθεια, στο PR, τις Δημόσιες Σχέσεις δηλαδή, δεν λέμε ποτέ ψέμματα».
Αμφιλεγόμενη η σχέση της διαφήμισης των προσώπων, που είναι οι Δημόσιες Σχέσεις, με την αλήθεια, αφού σκοπός τους είναι ο εξωραϊσμός και μόνο του «πωλούμενου», η προβολή της καλύτερής του εικόνας.
Ρετούς της πραγματικότητας το PR κι όχι παραστατική, αληθής κι αντικειμενική απεικόνισή της (όπως υποτίθεται είναι η δημοσιογραφία), μόνο «ηθικό» ενδοιασμό διατηρεί όχι, βεβαίως, να υπηρετηθεί η αλήθεια κι η ακριβής κι αντικειμενική πληροφόρηση του δέκτη, του κοινού της διαφήμισης, ούτε καν να μην ειπωθούν ψέμματα και παραπλανητικές υπερβολές κι αποκρύψεις, αλλά… να μην μας τσακώσουν να λέμε ψέμματα.
Να μην πληγεί το κύρος κι η πειθώ της διαφήμισης. Όχι η αλήθεια, αλλά κάτι λιγότερο από την αλήθεια: το μη ψέμμα, ή, το μη… φανερό ψέμμα. Μισή αλήθεια που, ωστόσο, οι λίγοι δημοσιογράφοι της «αγωνιστικής» έννοιας της αλήθειας θα κατήγγελλαν ως «ολόκληρο ψέμμα».
Σε μια εποχή κυριαρχίας της εικόνας κι όχι του λόγου, της πειθούς δια του θετικώς και υπερβαλλόντως, έως και φορτικώς "φαίνεσθαι", δηλαδή, κι όχι δια του λόγου και της κατά λόγον αληθείας, όπως θα ζητούσαν οι αρχαίοι μας φιλόσοφοι, του «ουκ έστιν πειθούς ιερόν άλλον πλην λόγος».
Σε μια εικονική εποχή κατασκευής της πραγματικότητας κι ελεγχόμενης διαμεσολάβησης της αντίληψής μας για αυτή, σε μια κενόδοξη εποχή όταν η πολιτική φανερά προκρίνει το παιχνίδι της «επικοινωνίας» του μηνύματος κι όχι της «κοινωνίας» της έλλογης πειθούς.
Εποχή, το βλέπουμε κι εδώ στην Κύπρο, όταν περισσεύουν στο Προεδρικό οι χρυσοπληρωμένοι «επικοινωνιολόγοι» κι οι «φινιριστές» "image makers" της εικόνας του Προέδρου, ποιά βαρύτητα να έχει στα πολιτικά – πείτε τα πωλητικά – μηντιοκρατικά μηνύματα των πολιτικών ηαλήθεια του λόγου;
Το να πούμε ότι τα ΜΜΕ διαδραματίζουν σήμερα έναν καίριο γνωστικό και διηθητικό ή διυλιστικό της πραγματικότητας ρόλο καθορισμού της ατζέντας των πολιτικών ενδιαφερόντων του κοινού (agenda setting) είναι δήλωση του καταφανούς.
Τα ΜΜΕ όχι μόνο παίζουν καθοριστικό ρόλο στην παροχή γνώσης για την κοινωνική, οικονομική και πολιτική πραγματικότητα, πληροφορώντας για το τι συμβαίνει και πόσο αυτό μας επηρεάζει και αφορά, αλλά και διατάσσουν, αξιολογούν και δομούν την πολιτική πραγματικότητα, μεσολαβώνταςως αντιληπτικό κόσκινο στην αντίληψη της σημασίας, βαρύτητας και προτεραιότητας των γεγονότων εκείνων που θα μονοπωλήσουν την πολιτική μας κρίση και αξιολόγηση. Υπογραμμίζοντας τα μεν, αποσιωπώντας τα δε. Διότι η κοινή γνώμη δεν είναι τόσον κοινή όσον κοινώς νομίζεται.
Μήντια, θέαμα και δημόσια σφαίρα
Σαν πολίτες, βεβαίως, δεν είμαστε σε θέση να αντιληφθούμε και πολύ λιγότερο να αξιολογήσουμε «αντικειμενικά» κι ανεπηρέαστα την ολότητα των γεγονότων γύρω μας. Επαφιόμαστε, λοιπόν, στον καλώς εννοούμενο, τουλάχιστον στις φιλελεύθερες δημοκρατίες, "liberal democracies", ρόλο των ΜΜΕ να κοσκινίσουν την πραγματικότητα αυτή για να μεσολαβήσουν σε μια προ-αξιολογημένη εικόνα της, με προτεραιότητα στα γεγονότα που μας αφορούν και επηρεάζουν. Και διαμορφώνουν την κρίση μας για αυτή.
Εδώ, προφανώς, το συμφέρον των κέντρων συμφερόντων και των πολιτικών να επηρεάσουν την εικόνα αυτή. Προς ίδιον συμφέρον. Κι η εικόνα της «δημόσιας σφαίρας», όπως την εννοούν οι κοινωνιολόγοι κι οι θεωρητικοί της φιλελεύθερης δημοκρατίας, ίσως να μην είναι πια τόσο αθώα.Η «καθαρή αλήθεια» είναι μια πολύ βρώμικη υπόθεση.
Σε μια κοινωνία, μάλιστα, όπως η Κυπριακή, όπου κυριαρχεί μια πιο απλοϊκή, άκριτη κιανυποψίαστη έως αδιάβαστη σχέση με την κοινωνική, οικονομική και πολιτισμική πραγματικότητα, η χειραγώγηση της δημιουργίας κοινής γνώμης από την πολιτική και τα κρύφια κέντρα εξουσίας είναι πιο ωμή και απροκάλυπτη - σκεφτείτε την πλήρη, μα πλήρη, απουσία κάθε δημοσιογραφικής και πολιτικής αναφοράς στα βρώμικα ενεργήματα των τραπεζών και της πολιτικής των προστασίας, μέχρι να σκάσει η κρίση.
Εδώ προκρίνεται η εικόνα και η διαφήμιση εις βάρος του κριτικού λόγου. Εδώ παρεμβαίνει δυναμικά, έως και αποκλειστικά, η συμβιβασμένη έννοια της εμπορικής αλήθειας και του PR.
Τα lifestyle media, η «λάκα» για το πρόγραμμα της Χριστιάνας και τα likes των social media. Εδώ ο νεαρός εμποροθεολόγος, ανόητος πωλητικός του θεάματος και της, δηλωμένης από αέρος,«αναγνωρισιμότητας», όταν έχει χάσει την εύνοια του Μεγάλου Ενός θυμάται ότι «δημοκρατία είναι η δύναμη κι η βούληση των πολλών».
Εδώ τα δημόσια και τηλεοπτικά δάκρυα του Ηγέτου, με αφορμή το ανθρώπινο γεγονός του θανάτου του πιο σεμνού κι ανθρώπινου πολιτικού του κόμματός του, εξαγοράζουν την πλήρη απουσία συμμετοχής κι ευαισθησίας στον πόνο και την απελπισία που επιφέρουν οι πολιτικές κι ιδεολογικές επιλογές της πολιτικής διαχείρισης της κρίσης. Η τηλεοπτική κηδεία, στην θέση της πολιτικής ακηδίας.
Και του πολίτη, καταναλωτή της διαφήμισης ως «καφίρ». Ως κάφρου. Διότι ανήκει στην λογική της διαφήμισης να δαπανώνται μυθώδη ποσά, με την προϋπόθεση ότι ο δέκτης, το κοινό, είναι ηλίθιοι. Ώστε να τους εξασφαλίσουν τα παραμυθώδη κέρδη.
Αγοράζοντας το άρωμα που σας κάνει «μοναδική», μέσα από την διαφήμιση που αποσκοπεί να το πωλήσει μαζικά, ει δυνατόν σε όλους. Ή τον χυμό που είναι «φτιαγμένος από ολόκληρα πορτοκάλια», πονηρία που σας ξεγελά να εννοήσετε το, σαφώς, ψέμμα ότι είναι φτιαγμένος εξ ολοκλήρου από πορτοκάλια.
Τον υπουργό οικονομικών που υπόσχεται απαλλαγή από το μνημόνιο μέσα από την πλήρη υποταγή σε αυτό. Ή, τον πρόεδρο που διαφημίζει ότι προσπαθεί να αποτρέψει την τουρκοποίηση των κατεχομένων με μια λύση που νομιμοποιεί και παγιώνει την κατοχή, εθνική εκκαθάριση και τουρκοποίηση των κατεχομένων.
Σαν πολίτες, βεβαίως, δεν είμαστε σε θέση να αντιληφθούμε και πολύ λιγότερο να αξιολογήσουμε «αντικειμενικά» κι ανεπηρέαστα την ολότητα των γεγονότων γύρω μας. Επαφιόμαστε, λοιπόν, στον καλώς εννοούμενο, τουλάχιστον στις φιλελεύθερες δημοκρατίες, "liberal democracies", ρόλο των ΜΜΕ να κοσκινίσουν την πραγματικότητα αυτή για να μεσολαβήσουν σε μια προ-αξιολογημένη εικόνα της, με προτεραιότητα στα γεγονότα που μας αφορούν και επηρεάζουν. Και διαμορφώνουν την κρίση μας για αυτή.
Εδώ, προφανώς, το συμφέρον των κέντρων συμφερόντων και των πολιτικών να επηρεάσουν την εικόνα αυτή. Προς ίδιον συμφέρον. Κι η εικόνα της «δημόσιας σφαίρας», όπως την εννοούν οι κοινωνιολόγοι κι οι θεωρητικοί της φιλελεύθερης δημοκρατίας, ίσως να μην είναι πια τόσο αθώα.Η «καθαρή αλήθεια» είναι μια πολύ βρώμικη υπόθεση.
Σε μια κοινωνία, μάλιστα, όπως η Κυπριακή, όπου κυριαρχεί μια πιο απλοϊκή, άκριτη κιανυποψίαστη έως αδιάβαστη σχέση με την κοινωνική, οικονομική και πολιτισμική πραγματικότητα, η χειραγώγηση της δημιουργίας κοινής γνώμης από την πολιτική και τα κρύφια κέντρα εξουσίας είναι πιο ωμή και απροκάλυπτη - σκεφτείτε την πλήρη, μα πλήρη, απουσία κάθε δημοσιογραφικής και πολιτικής αναφοράς στα βρώμικα ενεργήματα των τραπεζών και της πολιτικής των προστασίας, μέχρι να σκάσει η κρίση.
Εδώ προκρίνεται η εικόνα και η διαφήμιση εις βάρος του κριτικού λόγου. Εδώ παρεμβαίνει δυναμικά, έως και αποκλειστικά, η συμβιβασμένη έννοια της εμπορικής αλήθειας και του PR.
Τα lifestyle media, η «λάκα» για το πρόγραμμα της Χριστιάνας και τα likes των social media. Εδώ ο νεαρός εμποροθεολόγος, ανόητος πωλητικός του θεάματος και της, δηλωμένης από αέρος,«αναγνωρισιμότητας», όταν έχει χάσει την εύνοια του Μεγάλου Ενός θυμάται ότι «δημοκρατία είναι η δύναμη κι η βούληση των πολλών».
Εδώ τα δημόσια και τηλεοπτικά δάκρυα του Ηγέτου, με αφορμή το ανθρώπινο γεγονός του θανάτου του πιο σεμνού κι ανθρώπινου πολιτικού του κόμματός του, εξαγοράζουν την πλήρη απουσία συμμετοχής κι ευαισθησίας στον πόνο και την απελπισία που επιφέρουν οι πολιτικές κι ιδεολογικές επιλογές της πολιτικής διαχείρισης της κρίσης. Η τηλεοπτική κηδεία, στην θέση της πολιτικής ακηδίας.
Και του πολίτη, καταναλωτή της διαφήμισης ως «καφίρ». Ως κάφρου. Διότι ανήκει στην λογική της διαφήμισης να δαπανώνται μυθώδη ποσά, με την προϋπόθεση ότι ο δέκτης, το κοινό, είναι ηλίθιοι. Ώστε να τους εξασφαλίσουν τα παραμυθώδη κέρδη.
Αγοράζοντας το άρωμα που σας κάνει «μοναδική», μέσα από την διαφήμιση που αποσκοπεί να το πωλήσει μαζικά, ει δυνατόν σε όλους. Ή τον χυμό που είναι «φτιαγμένος από ολόκληρα πορτοκάλια», πονηρία που σας ξεγελά να εννοήσετε το, σαφώς, ψέμμα ότι είναι φτιαγμένος εξ ολοκλήρου από πορτοκάλια.
Τον υπουργό οικονομικών που υπόσχεται απαλλαγή από το μνημόνιο μέσα από την πλήρη υποταγή σε αυτό. Ή, τον πρόεδρο που διαφημίζει ότι προσπαθεί να αποτρέψει την τουρκοποίηση των κατεχομένων με μια λύση που νομιμοποιεί και παγιώνει την κατοχή, εθνική εκκαθάριση και τουρκοποίηση των κατεχομένων.
Διαβάστε τα μικρά γράμματα στο κουτί του χυμού. Περιέχει 2% πορτοκάλι. Ο αυτοδιαφημιστικός λόγος των πωλητικών περιέχει ακόμη λιγότερη αλήθεια.
Σχόλια
Στο logiosermis.net δημοσιεύεται κάθε σχόλιο. Θεωρούμε ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφέρει ελεύθερα τις απόψεις του, οι οποίες εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση. Περισσότερα στις οδηγίες χρήσης.