Select Menu


Γράφει η Μαρία Γώδη

Όταν ήμασταν μικρά παιδιά Δημοτικού στο διάλειμμα κάναμε ένα παιχνίδι. Παίρναμε ένα σχοινί, χωριζόμασταν 10 άτομα από τη μία μεριά και 10 από την άλλη, τραβούσαμε για ώρα πολλή το σχοινί μία από δω, μία από ‘κει, έτσι που αν το ‘βλεπε κανείς από μακριά θα καταλάβαινε πως το σχοινί πηγαίνει μια μπρος μια πίσω.

Σκοπός της μιας ομάδας ήταν να ρίξει κατάχαμα την άλλη και να πάρει τη νίκη, όπως και συνέβαινε εν τέλει. Κάπως έτσι το μπρος πίσω του σχοινιού μπορεί να αναπαραστήσει το μπρος πίσω της ανθρώπινης ψυχής κι επιλογής.

Το παιδικό σώμα δεν είναι το μόνο που δίνει τη θέση του στο ενήλικο. Μέρα με τη μέρα οι ατομικές και κοινωνικές πεποιθήσεις της –δυστυχώς- ευνουχιστικής κοινωνίας στην οποία εξελισσόμαστε σωματικώς και πνευματικώς συσσωρεύονται στον εσώτερο εαυτό μας και αντικατοπτρίζουν το εγώ μας.

Παρά ταύτα δεν είμαστε μονάχα ένα εγώ δύστροπο ή ένα υπερεγώ των γονιών των γονιών μας, αργά ή γρήγορα ένας οίστρος μέσα μας, μας εντάσσει στην αντίληψη της ολότητάς μας. Με απλά λόγια είμαστε και κάτι άλλο, πέρα από αυτό που μας έμαθαν, που συνηθίσαμε να είμαστε. Είμαστε μια αλλιώτικη, ο καθένας, ιδανική ολότητα, τα κομμάτια της οποίας έχουν ανάγκη πλέον να εκφραστούν.

Μέχρι στιγμής θεωρώ πως ο άνθρωπος οφείλει να μαθαίνει να αυτοπαρατηρείται, να βλέπει πώς λειτουργεί, με τι αντιδρά. Τα μικρά πειράματα πάνω στα δικά μου όρια εαυτού, μού έδειξαν πως.. αργά ή γρήγορα το άτομο ακολουθεί την καρδιά του, γνωρίζει το δρόμο, η ευθύνη είναι του καθενός από εμάς ξεχωριστά και όπως όλα τα παραμύθια έχουν ανακουφιστικό τέλος, έτσι και ο άνθρωπος θα βρει αυτό που του αναλογεί, αν μπει στο μαγικό δρόμο της περιέργειας, που οδηγεί στην αναζήτηση, η οποία θα δούμε οδηγεί στη γνώση του εγώ.

Θεωρούμε πως η δυσκολία εντοπίζεται στο να ακολουθεί το άτομο το θέλω του, μα νομίζω λανθάνουμε. Το φράγμα τελικά γεννιέται όταν όντως το άτομο κάνει το βήμα της αλλαγής κι αυτό διότι αυτόματα μετατρέπεται σε άτομο με «δύο εαυτούς».

Στο σχολείο μάς έμαθαν το φαινόμενο της «δράσης-αντίδρασης»: «Για κάθε δράση μιας δύναμης, υπάρχει μια ίση και αντίθετη δύναμη αντίδρασης», λέει ο Νεύτωνας. Και εδώ έγκειται ο πόνος, η απελπισία και η απόγνωση της αλλαγής μέσω της θεραπευτικής διαδικασίας. Όσο πιο κοντά παλεύει ένας άνθρωπος να στέκεται όρθιος στο κέντρο της καρδιάς των θέλω του, τόσο περισσότερο έρχονται οι αντίθετοι πόλοι του νου του ως άλλες Σειρήνες του Οδυσσέα να τον παρασύρουν στο τραγούδι τους. Είναι τυχαίο πως μόλις το άτομο τολμά να αγγίξει τη χαρά παράλληλα κατακλύζεται από πληθώρα εμμονών, από αυτοτιμωρίες, ενοχοποιήσεις, ωσάν η χαρά να ήταν αμαρτία? Δεν υποστηρίζω απόλυτα πως είναι ή δεν είναι παρούσα η τυχαιότητα, υποστηρίζω όμως πως οφείλουμε να αναρωτηθούμε.

Ένα βήμα μπρος ο «νέος» εαυτός, ο δυνάμει αλλαγμένος, ένα βήμα πίσω μας τραβά ο φοβισμένος και προγραμματισμένος κοινωνικός, «παλιός» εαυτός, φαινόμενο που έχω παρατηρήσει στους άλλους, πόσο μάλλον σε εμένα την ίδια. Τι γίνεται επομένως όταν ξαναπαίζουμε νοητά το παιχνίδι με το σχοινί μόνο που τώρα αντίπαλοι είναι ο εαυτός και ο εαυτός μας, ο εαυτός της συνήθειας κι εκείνος της αλλαγής? «Μέτρον άριστον», έλεγαν οι Αρχαίοι μας δίπλα από την Ακρόπολη, άρα βήμα-βήμα θα ήταν καλύτερο να προχωράμε κι εμείς στην αλλαγή. Ας γίνουμε εμείς τα υποκείμενα της δικής μας παρατήρησης κι ας δράσουμε με τρόπο αντίθετο από αυτόν που το μυαλό ορίζει. Θεωρούμε πως παραμένοντας μέσα στο φόβο, την εμμονή και την απελπισία της στιγμής κατέχουμε ένα είδος ελέγχου της κατάστασης, που τελικά δεν είναι παρά η ψευδαίσθηση ελέγχου που θα ευχόμασταν να κατέχουμε.

Ψηφίζω υπέρ του αντίθετου αυτού που μας κατακλύζει. Όταν έρχεται λοιπόν η αντίθετη πολικότητα που λέγεται νους και κυρίως το παιδί του που λέγεται φόβος να με κλονίσει με την αμφισβήτηση των επιλογών και ολόκληρου του είναι μου, κάνω τούτο: Τον φαντάζομαι το φόβο σαν ένα παιδί 5 ετών και του λέω: «Είσαι πολύ μικρός για να αποφασίζεις εσύ ποια θα είμαι, τι θα κάνω, τι θα θέλω, πού θα ζω. Είσαι πολύ μικρός για να έχεις τόση δύναμη να με τραβάς πίσω, ενώ εγώ θέλω να πάω εμπρός. Όπως ο ενήλικας βάζει όριο στο παιδί και το καθοδηγεί, έτσι θα κάνω κι εγώ με σένα». Κι αυτόματα μέσα στη δύνη του φόβου, προσπαθώ να κάνω τα αντίθετα. Υπέρ των φαρμάκων δεν είμαι, παρά μόνο σε ακραίες περιπτώσεις πανικού. Και έτσι προσπαθώ να ξεπεράσω την ψευδαίσθηση που δημιουργείται πως ο φόβος θα με κάνει καλύτερα και αντιδρώ σε αυτόν, χορεύω, τραγουδώ, κάνω βόλτα στη φύση, αγγίζω τα ζώα, χαμογελώ στον καθρέφτη, με αγκαλιάζω. Κι ας νομίζω πως οφείλω να μείνω στο φόβο, το παλεύω. Άλλες φορές τα καταφέρνω κι άλλες όχι. Παίρνω το φόβο από το χέρι και μαζί του πορεύομαι, ορίζοντας εγώ ως πού θα φτάσει, προσπαθώντας να μην αγγίζω τους πόλους, μα να παραμένω στο κέντρο μου.

Όλοι μας βιώνουμε αλλαγές, είτε εσκεμμένες, είτε ακούσιες, βιώνουμε άλλοι κρίση οικονομική, άλλοι κρίση ψυχική, άλλοι πένθος, άλλοι θανάτους, άλλοι αποχωρισμούς, άλλοι τα βιώνουμε και όλα μαζεμένα. Η αλλαγή εαυτού, ή καλύτερα η αλλαγή πτυχών του εαυτού μας είναι μια διαδικασία επίπονη και αποδεδειγμένα απάνθρωπη παρόλο που πραγματικά στο τέλος, συνήθως, έρχεται να μας δικαιώσει.

Τελικά το ζητούμενο δεν είναι να ακολουθούμε την καρδιά μας. Αυτό είναι κάτι που έρχεται. Το ζητούμενο είναι να ΑΠενεχοποιούμαστε όταν έρθει η στιγμή να την ακολουθήσουμε. Μάθαμε να περπατάμε με το κεφάλι σκυφτά και να κοιτάμε κάτω από ντροπή κι από δειλία. Κάπου εκεί όμως εκεί όμως ψηλά στα αστέρια και τον ουρανό υπάρχει ένα εγώ που κλαίει. Γιατί αυτό δεν είχαμε το θάρρος να το κοιτάξουμε. Και να το φτάσουμε.

www.logiosermis.net

Σχόλια

Στο logiosermis.net δημοσιεύεται κάθε σχόλιο. Θεωρούμε ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφέρει ελεύθερα τις απόψεις του, οι οποίες εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση. Περισσότερα στις οδηγίες χρήσης.

 
Top