Πώς η Γερμανία ευελπιστεί να μεταμορφώσει τους Έλληνες

Γερμανικό όνειρο ελληνικής νυκτός

Του Karl de Meyer
για το γαλλικό ιστολόγιο Les Echos

Με την λήξη των συζητήσεων της τρόικας με την κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου σχετικά με τα νέα "προσαρμοστικά" μέτρα, ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας έκανε ένα ταξίδι-αστραπή μέχρι την Αθήνα για να προτείνει στην Ελλάδα να αλλάξει το οικονομικό της μοντέλο, έτσι ώστε να μοιάζει περισσότερο με το γερμανικό.

Ήταν 6 Οκτωβρίου, γύρω στις 11 τη νύχτα, όταν ο Philipp Rösler, Γερμανός υπουργός Οικονομίας δραπέτευσε από το ξενοδοχείο του στη Βουλιαγμένη, για να κάνει έναν μικρό περίπατο στην κοντινή παραλία. Η νύχτα ήταν ευεργετικά ήρεμη. Μια ελαφριά αύρα έφερνε στη μύτη το άρωμα του πεύκου και το μόνο πράγμα που ακούγονταν ήταν ένας μακρινός ήχος μουσικής lounge από γειτονικό παραλιακό μπαρ. Η απέραντη θάλασσα έφερνε στο νου τα ομηρικά έπη, ίντριγκες των θεών του Ολύμπου, τους ήρωες του Σοφοκλή και τις αλληγορίες του Πλάτωνα.

Δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι η Ελλάδα ήταν τώρα στο χείλος της καταστροφής, ότι χωρίς το πράσινο φως από την τρόικα (ΔΝΤ, ΕΚΤ και Ευρωπαϊκή Επιτροπή) η Αθήνα ήταν πιθανό να κηρύξει πτώχευση μέσα σε ένα μήνα και ότι στην Ευρώπη επικρατούσε διχογνωμία τους τελευταίους 18 μήνες για τον τρόπο αντιμετώπισης της κρίσης που απειλούσε να καταστρέψει το ευρώ. Και όμως, έτσι είχαν τα πράγματα. Την παραμονή της άφιξης του Philipp Rösler, άλλη μια γενική απεργία κατά των δραστικών μέτρων λιτότητας που υιοθέτησε η κυβέρνηση Παπανδρέου παρέλυε τη χώρα.

Ηλεκτροσόκ στην ημιθανή ελληνική οικονομία

Την ίδια ώρα που ο Γερμανός υπουργός, πλαισιωμένος από σωματοφύλακες, επέτρεπε στον εαυτό του έναν ολιγόλεπτο περίπατο, Ελληνίδες και Έλληνες μεταμφιεσμένοι σε Χίτλερ διαδήλωναν μπροστά από τη γερμανική πρεσβεία στην Αθήνα. Μετά από τέσσερα χρόνια ύφεσης, η πρόβλεψη για τον δείκτη ανεργίας για το 2012 είναι δραματική, αφού σύμφωνα με εκτιμήσεις οικονομολόγων προβλέπεται να αγγίξει το 20%.

Σκοπός της επίσκεψης του Philipp Rösler στην Αθήνα δεν ήταν, φυσικά, η επαφή του με τις αιώνιες ελληνικές αξίες, αλλά η παράδοση μιας πρότασης στην Ελληνική Κυβέρνηση: να κάνει τη Γερμανία τον κύριο εμπορικό της εταίρο. Οι εμπορικές συναλλαγές αγγίζουν συνολικά τα 8 δισεκατομμύρια ευρώ το χρόνο. Κατά τους Γερμανούς, για να βγει η Ελλάδα από αυτό το τέλμα - και αυτό είναι από καιρό σαφές στο Βερολίνο - θα πρέπει να κάνει κάτι παραπάνω από μια εκκαθάριση των δημοσιονομικών της. Πρέπει να βοηθηθεί ώστε να ανακτήσει ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Με λίγα λόγια, πρέπει να αλλάξει το οικονομικό μοντέλο της. Κατά προτίμηση να υιοθετήσει ένα πιο ...γερμανικό.

Ο Philipp Rösler ήταν επικεφαλής μιας αντιπροσωπείας περίπου 70 τραπεζιτών και επιχειρηματιών, οι οποίοι αναμένονταν να προσφέρουν ιδέες, συμβουλές και κεφάλαια. Η επίσκεψη θεωρήθηκε ως συμπληρωματική του έργου της "ομάδας κρούσης" της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υπό την προεδρία ενός άλλου Γερμανού, του Horst Reichenbach, η οποία τον περασμένο Ιούλιο ανέλαβε την αποστολή της "ενεργοποίησης" της ελληνικής οικονομίας.

Κωδικός: Ηelios

Η επίσκεψη είχε βαρυσήμαντη χροιά και ο Philipp Rösler είχε κατ' ιδίαν συνάντηση με τον Έλληνα πρωθυπουργό την Παρασκευή. Συναντήθηκε επίσης με τον Έλληνα ομόλογό του, καθώς και με τον υπουργό Ενέργειας. Αυτός ακριβώς ο τελευταίος τομέας είναι για τη γερμανική κυβέρνηση το πεδίο με τις μεγαλύτερες ευκαιρίες, ιδιαίτερα εκείνος της φωτοβολταϊκής ενέργειας.

Με μέσο όρο πάνω από 300 ημέρες ηλιοφάνειας το χρόνο, η Ελλάδα - αποφάνθηκαν οι Γερμανοί - έχει τεράστιες δυνατότητες τις οποίες, μέχρι σήμερα, δεν έχει αξιοποιήσει επαρκώς. Η ελληνική παραγωγή ενέργειας έχει σήμερα ισχύ 350MW, ενώ η γερμανική περίπου 20GW. Ο Dirk Janssen, νομικός σύμβουλος σε θέματα ενέργειας της εταιρείας Watson, Farley & Williams, λέει για την Ελλάδα: "Η χώρα διαθέτει ένα πολύ ενδιαφέρον και εγγυημένο σύστημα τιμών, καλύτερο ακόμα και από αυτό της Γερμανίας, αλλά το πρόβλημα είναι ότι οι επενδυτές δεν γνωρίζουν ακόμη πώς θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί προς το συμφέρον όλων".

Η κυβέρνηση της Αθήνας σχεδιάζει ήδη την εγκατάσταση μονάδων παραγωγής έως και 10GW σε ελληνικό έδαφός. Το πρόγραμμα έχει την επωνυμία "Helios" και θα έχει ως στόχο την εξαγωγή αυτής της "πράσινης" ηλεκτρικής ενέργειας, ίσως και στη Γερμανία. Αυτό που δεν γνωρίζουν πολλοί είναι ότι, τον περασμένο Ιούνιο, το Βερολίνο αποφάσισε να κλείσει τα πυρηνικά του εργοστάσια μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια και θα πρέπει τώρα να αναπροσαρμόσει το μείγμα των ενεργειακών του πηγών προκειμένου να αναπληρώσει τις όποιες απώλειες. Η ίδια η καγκελάριος, Αngela Merkel, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι η λογική υπαγορεύει την επιλογή της παραγωγής ηλιακής ενέργειας εκεί όπου υπάρχουν οι πλέον ιδανικές συνθήκες.

Κωδικός: Τουρισμός, υγεία, πληροφορική
(Οι Έλληνες τα έχουν όλα και συμφέρουν)

Η εξαγωγή ηλιακής ενέργειας από την Ελλάδα σε Γερμανούς καταναλωτές είναι μια τεχνολογική και νομική πρόκληση. Ωστόσο, κάποιοι ισχυροί παίκτες της βιομηχανίας φωτοβολταϊκών στη Γερμανία δηλώνουν ότι είναι διατεθειμένοι να χρηματοδοτήσουν έως και το 5% του κεφαλαίου των 20 δισ. ευρώ που θα απαιτηθεί για το εγχείρημα Helios. "Με την προϋπόθεση ότι η ΕΕ θα συμβάλει στην επένδυση", προειδοποιεί ο Frank Asbeck, πρόεδρος της Solarworld, μιας επιτυχημένης γερμανικής βιομηχανίας ηλιακής ενέργειας.

Σύμφωνα με τον Ralf Ketteler, στέλεχος της WPD, μιας εταιρείας αιολικής ενέργειας στο Bremen, που δραστηριοποιείται σε 14 χώρες. η χρηματοδότηση είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα. Επιβεβαιώνει ότι "αυτή τη στιγμή υπάρχουν δυσκολίες, αλλά εργαζόμαστε σκληρά και υπάρχουν δυνατότητες, ιδίως μέσω του γερμανικού τραπεζικού ομίλου KfW, ο οποίος χρηματοδοτείται από το γερμανικό δημόσιο". Στα πλαίσια σχεδίων για την οικονομική ενίσχυση της Ελλάδας, το Βερολίνο αποδίδει σημαντικό ρόλο στη συγκεκριμένη τράπεζα, για την οποία υπάρχουν σχέδια για συνεργασία με ελληνικές επιχειρήσεις. Ο τραπεζικός όμιλος KfW προτείνει επίσης να βοηθήσει τις ελληνικές αρχές να δημιουργήσουν μια δική τους χρηματοδοτούμενη από το δημόσιο τράπεζα ανάπτυξης, η οποία θα στοχεύει στην ενίσχυση των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.

Η ελληνική αυτή τράπεζα θα είναι σε θέση να χρηματοδοτεί έργα, όχι μόνο στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, αλλά και σε αυτόν του τουρισμού, της υγείας ή της πληροφορικής. "Η Ελλάδα διαθέτει αρκετούς άρτια εκπαιδευμένους νέους ειδικούς στον τομέα των ηλεκτρονικών υπολογιστών", λέει ο Volker Treier, εμπειρογνώμονας του Εμπορικού Επιμελητηρίου. Οι γερμανικές εταιρείες θα βγουν κερδισμένες από την πρόσληψη τους, αφού το κόστος εργασίας είναι στην Ελλάδα χαμηλότερο από ό, τι στη Γερμανία. Υπάρχει επίσης πολλή συζήτηση για ανάπτυξη του τομέα της ιατρικώς υποβοηθούμενης στέγασης για ηλικιωμένους - λογική πιθανότητα, αφού ο πληθυσμός της Γερμανίας αποτελείται όλο και περισσότερο από ηλικιωμένους.

Κωδικός-κλειδί: "Αξιόπιστη τοπογραφία"

"Προϋπόθεση για την υλοποίηση όλων αυτών των σχεδίων είναι κάποιες θεμελιώδεις μεταρρυθμίσεις", τόνισε ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας, Philipp Rösler. Κατά τη διάρκεια των ενημερωτικών συναντήσεων στο Βερολίνο, που προηγήθηκαν του ταξιδιού του στην Αθήνα, μέλη της συνοδείας του υπουργού αναφέρθηκαν στην ανάγκη για μια "αλλαγή νοοτροπίας". Ο Philipp Rösler δεν δίστασε να υπενθυμίσει στους Έλληνες με τους οποίους συνομίλησε ότι αρκετές μεγάλες γερμανικές επιχειρήσεις όπως η Bayer, η Deutsche Telekom, η Siemens και η Fresenius, ενδιαφέρονται - μερικές από αυτές χρόνια τώρα - να αναλάβουν μέρος του χρέους του ελληνικού δημοσίου. Και είναι αδύνατο να υπάρξουν μαζικές επενδύσεις στην Ελλάδα χωρίς ένα καλύτερο ρυθμιστικό πλαίσιο και μια καλύτερη διαχείριση.

Για τον σκοπό αυτό, οι γερμανικές αρχές είναι κάτι παραπάνω από πρόθυμες να στείλουν υπαλλήλους του γερμανικού δημοσίου στην Ελλάδα, με σκοπό να συμβάλουν στις μεταρρυθμίσεις. Η Γερμανία θέλει να συμβάλει ενεργά στις ιδιωτικοποιήσεις οργανισμών του ελληνικού δημοσίου, κάνοντας χρήση της πείρας που αποκόμισε από τη διαδικασία της γερμανικής ενοποίησης, κατά την οποία η εταιρεία Treuhand ανέλαβε την οργάνωση της πώλησης των περιουσιακών στοιχείων του δημοσίου της Ανατολικής Γερμανίας. Φυσικά, ένας άλλος τομέας που σαφώς έχει ανάγκη από άμεση προσοχή είναι η δημιουργία μιας αξιόπιστης τοπογραφίας. "Προς το παρόν δεν γνωρίζουμε ποιος είναι ο ιδιοκτήτης του ενός ή του άλλου οικοπέδου", μας λέει, σκεπτικός, ο Volker Treier.

Τέλος, ο Philipp Rösler έκανε την απόλυτη πρόταση στην Ελληνική Κυβέρνηση. Της σύστησε να μιμηθεί την Πολωνία, η οποία, όπως είπε, "μετά την πτώση του "Σιδηρού Παραπετάσματος", επωφελήθηκε από τη δημιουργία ειδικών οικονομικών ζωνών, προσελκύοντας ξένες επενδύσεις με προνομιακά φορολογικά κίνητρα".

 Πηγή