Ο τραπεζικός πίθος των Δαναΐδων...

Το επικείμενο τέταρτο πρόγραμμα υπολογίζεται στα 15 δις € το οποίο θεωρητικά θα πρέπει να καλυφτεί από τους υφιστάμενους μετόχους και στην περίπτωση ενεργοποίησης του bail in από ομολογιούχους και καταθέτες άνω των 100.000 €

Από το 2009 οπότε και ξεκίνησε σε πρώτη φάση η προσπάθεια προστασίας του εγχώριου τραπεζικού συστήματος για να μετατραπεί στη συνέχεια σε προσπάθεια διάσωσής του, έχουν υλοποιηθεί τέσσερα προγράμματα ανακεφαλαιοποίησης.

Το πρώτο υλοποιήθηκε το 2009 γνωστό και ως νόμος Αλογοσκούφη και περιελάμβανε την έκδοση 5 δις € προνομιούχων μετοχών.

Από αυτές το 50% αποπληρώθηκε και σήμερα απομένουν 2,5 δις € που οφείλουν οι τράπεζες Εθνική, Eurobank και Αττικής.

Το δεύτερο πρόγραμμα ανακεφαλαιοποίησης υλοποιήθηκε το 2013 και έφτασε τα 25 δις € ενώ επιπλέον 15 δις € χρησιμοποιήθηκαν για την κάλυψη του λεγόμενου funding gap από τον διαχωρισμό του χαρτοφυλακίου των υπό εκκαθάριση τραπεζών σε καλό και κακό.

Το τρίτο πρόγραμμα υλοποιήθηκε το 2014 αμιγώς από ιδιώτες επενδύτες φθάνοντας τα 8,3 δις €. Εδώ να θυμίσουμε ότι ιδιωτικά κεφάλαια ύψους 3 δις € είχαν επενδυθεί στις ελληνικές τράπεζες και το 2012 οπότε συνολικά την περίοδο των 2012-2014 το ιδιωτικό κεφάλαιο είχε τοποθετήσει στο εγχώριο πιστωτικό σύστημα περί 11,3 δις €.

Το επικείμενο τέταρτο πρόγραμμα υπολογίζεται στα 15 δις € το οποίο θεωρητικά θα πρέπει να καλυφτεί από τους υφιστάμενους μετόχους (ιδιώτες και ΤΧΣ-Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας) και στην περίπτωση ενεργοποίησης του bail in – εσωτερική χρηματοδότηση – από ομολογιούχους και καταθέτες άνω των 100.000 €.

Σε περίπτωση που το ιδιωτικό κεφάλαιο δεν συμμετέχει στο τέταρτο πρόγραμμα η ολική κρατικοποίηση των ελληνικών τραπεζών θα είναι πραγματικότητα.

Σήμερα το ΤΧΣ είναι ο μεγαλύτερος μέτοχος των ελληνικών τραπεζών με ποσοστά που ξεκινούν από το 35,4 % στην Eurobank και φθάνουν μέχρι το 66,9% στην τράπεζα Πειραιώς.

Στην ουσία το ΤΧΣ έχει επενδύσει στις τράπεζες 25 δις € και η σημερινή αποτίμηση των μετοχών που κατέχει δεν ξεπερνά 2,55 δις €.

Τεράστιες απώλειες, με θύτη την εκτελεστική εξουσία η οποία λειτουργώντας εγκληματικά κατά της εθνικής οικονομίας στέλνει το λογαριασμό της αποτυχίας στον φορολογούμενο πολίτη.

Στην ουσία και με δεδομένο ότι δεν θα υπάρξουν αρνητικές εκπλήξεις αναφορικά με το ύψος των κεφαλαίων που απαιτούνται στα πλαίσια του τετάρτου προγράμματος την περίοδο 2009-2015 θα έχουν επενδυθεί στις ελληνικές τράπεζες περί τα 53,8 δις €.

Εάν αναλογίσουμε ότι το μέσο σταθμικό ενεργητικό των συστημικών τραπεζών φθάνει τα 237 δις € τότε τα 53,8 δις € διαμορφώνουν τον δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας στα επίπεδα του 22,7 % !

Δείκτης εξωπραγματικών διαστάσεων που θα τοποθετούσε τις ελληνικές τράπεζες στις ισχυρότερες κεφαλαιακά τράπεζες της υφηλίου.

Και όμως αντί αυτού το εγχώριο τραπεζικό σύστημα παραπαίει και αυτό διότι τα επίπεδα της εκτελεστικής εξουσίας κινούνται μεταξύ παρακμής, χαμηλών ικανοτήτων και τραγικής απόδοσης.

Η παταγώδη αποτυχία ήταν το αναμενόμενο και αυτή δυστυχώς βιώνουμε, απλά οι τράπεζες είναι ο καθρέπτης αυτής της αποτυχίας όπως παλαιοτέρα ήταν το χρηματιστήριο.

Ανερμάτιστες πρακτικές (PSI, capital controls), αυταπάτες (σκίσιμο μνημονίων, απομάκρυνση της τρόικας) ακροβασίες (παράλληλο νόμισμα, B’ plan), σύγχυση (καταθέσεις, επενδυτικό περιβάλλον), δημιούργησαν το απόλυτο καταστροφικό πλαίσιο που οδήγησε ακόμη και σε βραχυχρόνιο κλείσιμο των τραπεζών.

Και επειδή πολλοί θα αναρωτιούνται πως χάνονται τα κεφάλαια των κατά καιρούς ανακεφαλαιοποίησεων η απάντηση δίνεται μέσα από την αύξηση των προβληματικών δανείων, τα λεγόμενα NPLs.

Ύφεση, ανεργία, οικονομική ασφυξία, αύξηση φορολογίας επιδεινώνουν το χαρτοφυλάκιο των τραπεζών, αυξάνοντας γεωμετρικά τον αριθμό των προβληματικών δανείων και άρα την ανάγκη προβλέψεων.

Χωρίς κέρδη οι προβλέψεις τρώνε κεφαλαία ανοίγοντας τον δρόμο των ανακεφαλαιοποίησεων.

Πολλοί μιλούν ότι η λύση του όγκου των προβληματικών δανείων είναι η σεισάχθεια, για την οποία ξεχνούν ποιος θα την χρηματοδοτήσει, διότι δυστυχώς δεν υπάρχουν δωρεάν γεύματα, ούτε δωρεάν εξυπηρετήσεις.

Αρκεί να σκεφτούμε ότι ένα είδος σεισάχθειας, ο διαχωρισμός καλού και κακού χαρτοφυλακίου των προς πώληση τραπεζών, στοίχισε στον Έλληνα φορολογούμενο 15 δις € το 2013.

Εάν σκεφθούμε ότι ο όγκος των προβληματικών δανείων πριν την κρίση εντοπίζονταν στο 7-9% και σήμερα προσεγγίζει το 50% σε σύνολο χορηγήσεων ύψους 205 δις €, τότε εύκολα γίνεται αντιληπτή και η λύση.

Ανάπτυξη, επενδύσεις, απασχόληση το τρίπτυχο της υγιούς λύσης και κυρίως εκτελεστική εξουσία που σέβεται το ιδιωτικό κεφάλαιο, τον φορολογούμενο και τον άνθρωπο της δημιουργίας και της παραγωγής.

Σαράντος Λέκκας (Economics)