Select Menu


Σε κάθε οργανισμό ή υπηρεσία τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα οι εργαζόμενοι σε αυτούς/ες διακρίνονται σε δύο κατηγορίες: διοικητικοί εργαζόμενοι και προϊστάμενοι ή managers.

Γράφει ο Βασίλειος ΛΕΒΑΚΟΣ*

Οι διοικητικοί εργαζόμενοι είναι προσωπικό που είναι επιφορτισμένο με ένα ή περισσότερα καθήκοντα και δε φέρουν ευθύνη για την επιστασία και τα αποτελέσματα της εργασίας άλλων εργαζομένων. Διοικητικοί εργαζόμενοι μπορεί να είναι : ο ταμίας, ο αρχειοθέτης, ο αστυφύλακας, ο εκτελών χρέη υποδοχής κοινού ή παροχής πληροφοριών σε αυτό, ο διεκπεραιωτής, ο δακτυλογράφος. Οι managers σε έναν οργανισμό είναι τα άτομα που κατευθύνουν και επιβλέπουν τις δραστηριότητες άλλων ατόμων στον ίδιο οργανισμό ( Robbins, Decenzo, Coulter , 2012 ). Ρόλο manager μπορεί να εκτελεί ο προϊστάμενος, ο διοικητής, ο γραμματέας, ο υπεύθυνος δραστηριοτήτων, ο διαπραγματευτής, ο πρόεδρος ενός τομέα ή ενός τμήματος, ο υπεύθυνος δημοσίων σχέσεων, ο διαχειριστής κρίσεων. Κάθε άνθρωπος στην καθημερινή ζωή έχει έρθει σε επαφή με κάποιον από τους παραπάνω managers για κάθε είδους υπόθεση είτε έχει αλληλεπιδράσει με αυτούς ως διοικητικός εργαζόμενος σε έναν οργανισμό. Μέσω του παρόντος άρθρου – μελέτης θα επιχειρηθεί να αναλυθεί η διαφορά του manager με το manager – ηγέτη και ο αντίκτυπος που έχει ο καθένας από αυτούς στους εργαζομένους μίας επιχείρησης ή οργανισμού.

Σύμφωνα με τον H. Mintzberg οι managers ανάλογα με το ρόλο τους χωρίζονται σε τρείς κατηγορίες : διαπροσωπικούς, πληροφοριακούς και αποφασιστικούς ( Μπουραντάς , 2002 ). Ο διαπροσωπικός ρόλος σχετίζεται με το ανθρώπινο δυναμικό και περιλαμβάνει το ρόλο του ηγέτη και του συνδετικού κρίκου ο οποίος διατηρεί και αναπτύσσει δίκτυο ευνοϊκών μεταξύ των ανθρώπων του περιβάλλοντος της οργάνωσης ( Μπουραντάς , 2002 ) . Ο ρόλος των πληροφοριών συνίσταται στη διαχείριση και διανομή των πληροφοριών του εσωτερικού και εξωτερικού περιβάλλοντος της οργάνωσης ή του οργανισμού. Ο «αποφασιστικός» manager, τέλος, είναι υπεύθυνος για τη λήψη πάσης φύσεως αποφάσεων που αφορούν κάθε θέμα μέσα στην επιχείρηση. Ο διαχωρισμός αυτός γίνεται κυρίως για λόγους «ουσίας» και περιγράφει το έργο των manager βάση των λειτουργιών που επιτελεί το κάθε διοικητικό στέλεχος. Θα μείνουμε στον διαπροσωπικό ρόλο προκειμένου να μπορέσουμε να αναλύσουμε πιο κάτω την έννοια του ηγέτη και να γίνει ένας πλήρης διαχωρισμός του ρόλου αυτού από έναν απλό manager.

Ο ηγέτης είναι το άτομο το οποίο ασκεί επιρροή επάνω σε άλλα άτομα και τα κάνει να τον ακολουθούν εθελοντικά και πρόθυμα ( Μπουραντάς , 2002 ) . Με άλλα λόγια είναι εκείνος ο προϊστάμενος ο οποίος κερδίζει την εμπιστοσύνη και την αφοσίωση των εργαζομένων προς το πρόσωπό του και ακολουθούν τις εντολές του εθελοντικά, πρόθυμα και με ενθουσιασμό ώστε να επιτυγχάνονται οι στόχοι και το όραμα της οργάνωσης. Ταυτόχρονα ο ηγέτης φροντίζει και για την παράλληλη ικανοποίηση των αναγκών του προσωπικού. Ένας ηγέτης μπορεί να είναι manager αλλά ένας manager δεν μπορεί να είναι πάντα ηγέτης. Η διάκριση μεταξύ manager και ηγέτη, μένοντας πάντα στη διαπροσωπική λειτουργία ενός manager, καθορίζεται από διάφορα κριτήρια – διαφορές τα οποία είναι :

MANAGER - ΑΦΕΝΤΙΚΟΗΓΕΤΗΣ - ΚΑΘΟΔΗΓΗΤΗΣ

Έχει υφισταμένους τους οποίους τους οποίους συνήθως θεωρεί πολύ κατώτερους από αυτόν.

Κινείται μέσα σε προκαθορισμένα τυπικά πλαίσια, βάση κανόνων και λογικής.

Δίνει διαταγές και τιμωρεί.

Οι εργαζόμενοι τον φοβούνται και πιθανώς να τον μισούν.

Διατηρεί το κατεστημένο.

Δε δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ικανοποίηση των αναγκών του προσωπικού.

Καταδυνάστευση, σε κάποιες περιπτώσεις των εργασιακών δικαιωμάτων.

Εξουθένωση των εργαζομένων με βάναυσα καθήκοντα και ωράρια εργασίας.

Κόμπλεξ κατωτερότητας σε κάποιες περιπτώσεις και εγωισμός.

Κοινότυπες διαδικασίες και μέθοδοι.

Έχει θαυμαστές στους οποίους φέρεται με σεβασμό, ευπρέπεια και τους θεωρεί σε κάποιες περιπτώσεις ίσους με αυτόν.

Είναι ριζοσπαστικός και συνεχώς εφευρίσκει νέους τρόπους λειτουργιών.

Καθοδηγεί και εμπνέει.

Οι εργαζόμενοι τον θαυμάζουν και δέχονται πρόθυμα τις εντολές του.

Καινοτομεί και κάνει την ανατροπή.

Φροντίζει συνεχώς για την ικανοποίηση των προσωπικών αναγκών του ανθρώπινου δυναμικού.

Απόλυτος σεβασμός και προτεραιότητα σε κάθε εργασιακό δικαίωμα του προσωπικού.

Μεριμνά για την ανάπαυση του προσωπικού και την ικανή διαχείριση και προγραμματισμό των ωρών εργασίας.

Αυτοπεποίθηση και αποδοχή κάθε κριτικής για τη βελτίωσή του.

Δημιουργική και στρατηγική σκέψη.

Όλες οι προαναφερθείσες διαφορές κρίνουν σε ποια κατηγορία διοικητικού στελέχους ανήκει ένας προϊστάμενος, διοικητής, πρόεδρος, γραμματέας. Στο αν θέλει απλά να είναι ένας manager – αφεντικό που θα έχει υπό τις απόλυτες εντολές του τους εργαζόμενους στους οποίους θα ασκεί αυταρχική – εκφοβιστική εξουσία ή στο αν θέλει να θεωρείται ένας ηγέτης – καθοδηγητής ο οποίος θα εμπνέει το προσωπικό και θα το οδηγεί στην εκπλήρωση των κοινών στόχων ή του κοινού οράματος εθελοντικά και όχι καταναγκαστικά. Ο ηγέτης – manager βοηθάει κάθε άτομο και το βελτιώνει σε κάθε επίπεδο. Ο manager πρέπει να κάνει κάθε άνθρωπο να βγάλει τον καλύτερό του εαυτό προκειμένου να γνωρίζει καλύτερα, να αποφασίζει καλύτερα και να ενεργεί καλύτερα ( Mintzberg , 2009 ). 

Έτσι ενεργεί και ο ηγέτης κατευθύνοντας τα άτομα όχι μόνο προς την ομαλή επίτευξη των στόχων του οργανισμού αλλά και προς την ιδία αυτοβελτίωσή τους. Ο ηγέτης θα παράσχει άμεσα κάθε συμβουλή που θα ζητήσει ο εργαζόμενος, θα τον επιβλέψει αποτελεσματικά στην εργασία του, δε θα τον περιπαίξει για κάποια ατέλεια στο εργασιακό αποτέλεσμα, θα ακούσει πρόθυμα και υπομονετικά κάθε πρόβλημα προσωπικό ή οικογενειακό του και θα προσπαθήσει να δώσει μία λύση ή μία διευκόλυνση προς τον εργαζόμενο. Εκφράσεις του τύπου : «λέγε γρήγορα γιατί δεν έχω χρόνο», «άντε πέρνα έξω», «μη με πρήζεις πρωινιάτικα με τα δικά σου γιατί έχω σύσκεψη» δεν υπάρχουν στις συνομιλίες του manager – ηγέτη με τους υφισταμένους. 

Αντιθέτως υπάρχει η ευγένεια, το χαμόγελο και η παροχή σωστών κατευθύνσεων. Ο ηγέτης κάνει τον εργαζόμενο να αισθάνεται σημαντικός ούτως ώστε να προσφέρει τα μέγιστα με την εργασία του και δε δημιουργεί σκοπίμως αντιπαλότητες μεταξύ του προσωπικού έτσι ώστε να τους ελέγχει όπως γίνεται κατά κόρον σε κάθε δημόσια ή ιδιωτική υπηρεσία. Ο έλεγχος των εργαζομένων και της απόδοσής τους επιτυγχάνεται μέσω της δημιουργίας ομαδικού και δίκαιου πνεύματος εργασίας στοχεύοντας στην επίτευξη ενός απώτερου οράματος που εμπνέει το ανθρώπινο δυναμικό.

Οι παραπάνω διατυπώσεις αποτελούν βασικές έννοιες των Αρχών Διοίκησης των Επιχειρήσεων. Κάθε προϊστάμενος – manager ο οποίος θα θελήσει να ηγηθεί και όχι απλά να διοικήσει μία ομάδα εργασίας, θα πρέπει να έχει εξειδικευμένη γνώση τόσο του αντικειμένου του τομέα του όσο και των αρχών του management αλλά και θέληση, κουράγιο, αυτοπεποίθηση και στρατηγικό πνεύμα έτσι ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί στο ρόλο αυτό του ηγέτη – καθοδηγητή. Πολλοί είναι εκείνοι που έχουν τις γνώσεις αλλά λίγοι θα τις εφαρμόσουν αποτελεσματικά και με γνώμονα το κοινό συμφέρον και όχι το ατομικό.

*Αστυφύλακας ε.ε. , Ερευνητής – Προπτυχιακού Φοιτητή Τμήματος Οργάνωσης & Διαχείρισης Αθλητισμού Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Μέλος του Ελληνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών 

Σχόλια

Στο logiosermis.net δημοσιεύεται κάθε σχόλιο. Θεωρούμε ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφέρει ελεύθερα τις απόψεις του, οι οποίες εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση. Περισσότερα στις οδηγίες χρήσης.

 
Top