Το κόστος της αβεβαιότητας

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή η χώρα είναι η παρατεταμένη αβεβαιότητα. Υστερα από πέντε χρόνια σκληρών θυσιών, έχουμε φθάσει στο σημείο να κάνουμε το επόμενο βήμα σε συμφωνία με τους εταίρους. Ομως δεν γνωρίζουμε ποιο θα είναι αυτό το βήμα, το οποίο συναρτάται απολύτως από τις πολιτικές εξελίξεις.



Επιπροσθέτως, τους προσεχείς μήνες, το πιθανότερο είναι πως θα έχουμε βουλευτικές εκλογές με αφορμή την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. Το ισχυρό αυτό ενδεχόμενο συνδέεται με αμφιβολίες για το αν θα αναδειχθεί κυβέρνηση και τι πολιτικές θα ακολουθήσει. Ακόμη κι αν συγκεντρωθούν οι 180 και η κυβέρνηση περάσει επιτυχώς τον σκόπελο της προεδρικής εκλογής, η αβεβαιότητα δεν θα εκλείψει. Απλώς η Ν.Δ. κερδίζει χρόνο, ελπίζοντας στη βελτίωση του οικονομικού κλίματος, ενώ παράλληλα θα δοθεί χρόνος και στον ΣΥΡΙΖΑ προκειμένου να πραγματοποιήσει τις προσαρμογές στην πολιτική του, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα είναι σαφείς οι βασικοί άξονες στους οποίους θα κινηθεί η χώρα.

Αυτό το περιβάλλον της ασάφειας πλήττει καίρια τη βαρύτατα τραυματισμένη οικονομία. Οφειλέτες και δανειολήπτες εμφανίζονται απρόθυμοι να πληρώσουν (ακόμη κι αν έχουν) προσδοκώντας σε καλύτερες ρυθμίσεις ύστερα από εκλογές. Επενδυτές, Ελληνες και ξένοι, δεν βάζουν χρήματα στη χώρα, αφού δεν γνωρίζουν αν μετά τις εκλογές (ασχέτως αν γίνουν τώρα ή σε ένα χρόνο) το σημερινό φορολογικό σύστημα θα ισχύει ή θα αλλάξει, αν το θεσμικό πλαίσιο για τις επενδύσεις θα είναι ίδιο, πιο φιλικό ή περισσότερο εχθρικό, ποιες θα είναι οι συνθήκες στον τραπεζικό τομέα, πώς θα διαμορφωθούν οι σχέσεις της χώρας με την Ε.Ε. Ποιος ο λόγος αυτή τη στιγμή να επιλέξει κάποιος από τις ΗΠΑ, τη Νορβηγία, τη Γαλλία ή τη Σιγκαπούρη την Ελλάδα ως χώρα τοποθέτησης των κεφαλαίων του, όταν υπάρχουν τόσες άλλες επιλογές στον κόσμο κι όταν στη χώρα μας δεν ξέρει τι του ξημερώνει;

Η δύσκολη κατάσταση στην Ευρωζώνη κάνει το περιβάλλον ακόμη πιο δυσχερές. Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, η Ευρωπαϊκή Ενωση ήταν αποδέκτρια περίπου του 50% των άμεσων ξένων επενδύσεων παγκοσμίως. Σήμερα, το ποσοστό αυτό έχει μειωθεί σε λιγότερο από 20%.

Δυστυχώς, όποιος προηγείται στις δημοσκοπήσεις βλέπει μόνο την εξουσία, αγνοεί όλα τα παραπάνω και πιστεύει ότι μόνος του μπορεί να τα καταφέρει. Ο Γ. Παπανδρέου πίστευε ότι μπορεί να σηκώσει μόνος του το βάρος (αρνήθηκε την ψήφιση με 180 στο πρώτο Μνημόνιο). Καταστράφηκε και ο ίδιος και το κόμμα του. Ο Αντ. Σαμαράς βιαζόταν το 2012 να γίνουν εκλογές και να πάρει αυτός το τιμόνι, υποσχόμενος διαφορετική πορεία. Ηδη καταβάλλει και αυτός μεγάλο πολιτικό κόστος. Ο Αλ.Τσίπρας βιάζεται και αυτός. Αν αναλάβει την ευθύνη της διακυβέρνησης, θα βρεθεί αντιμέτωπος με την ωμή πραγματικότητα. Ενας-ένας που έρχεται στην εξουσία καταστρέφεται και σύντομα διαλύονται οι αυταπάτες του. Υστερα από λίγο καιρό, δε, αντιλαμβάνεται ότι το βάρος της εξόδου από την κρίση μόνο όλοι μαζί μπορούν να το σηκώσουν. Το πρόβλημα είναι ότι χάνουμε κι άλλο χρόνο, οι αντοχές έχουν εξαντληθεί και ουδείς γνωρίζει αν τα χειρότερα πέρασαν ή είναι μπροστά μας.

Δημήτρης Τσιόμδρας, Καθημερινή