Τα έσοδα της βιομηχανίας φαρμάκων στην Ελλάδα και στις άλλες χώρες του ΟΟΣΑ.

Στην τελευταία έκδοση του "Health at a Glance", 23 Νοεμβ. 2011, δημοσιεύονται τα πιο πρόσφατα συγκρίσιμα στατιστικά δεδομένα, και τάσεις, αναφορικά σε διάφορες πτυχές των συστημάτων υγείας των κρατών μελών του ΟΟΣΑ(Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης). Ακολουθεί η παρουσίαση των δεδομένων που αφορούν στις δαπάνες των κρατών για αγορά φαρμακευτικών σκευασμάτων, καθώς και ορισμένων ακόμα μεγεθών που σχετίζονται με αυτές, ώστε να διαφανεί αν και κατά πόσο μπορούν να δικαιολογηθούν τα υπέρογκα κέρδη της βιομηχανίας φαρμάκων εις βάρος των ελληνικών αποθεματικών ταμείων.

Φαρμακευτικές Δαπάνες των χωρών του ΟΟΣΑ

Στο γράφημα που ακολουθεί απεικονίζεται στα αριστερά, η κατάταξη των κρατών βάση της ετήσιας, κατά κεφαλήν, φαρμακευτικής δαπάνης, ενώ διακρίνεται το ποσοστό που προέρχεται από κρατικούς πόρους από εκείνο που προέρχεται από ιδιωτικούς(ιδιωτικές ασφάλειες ή ιδιωτικοί πόροι) στα δεξιά, το αντίστοιχο ποσοστό επί του ΑΕΠ κάθε κράτους που αναλογεί στις συγκεκριμένες δαπάνες

(Γράφημα 1)

Με άλλα λόγια, τα ποσά που αναγράφονται στο αριστερό μέρος του γραφήματος αντιστοιχούν στα ποσά πουεισπράχθηκαν (ή τουλάχιστον χρεώθηκαν) από τη βιομηχανία φαρμάκων, κατά το έτος 2007, για την κάλυψη των φαρμακευτικών αναγκών ενός κατοίκου κάθε χώρας. Το ελληνικό κράτος εμφανίζεται τρίτο (!!) στην κατάταξη με βάση τη συνολική, κατά κεφαλήν, δαπάνη (677$), υστερώντας μόνο των ΗΠΑ και του Καναδά, όταν ο μέσος όρος δαπανών των κρατών δεν ξεπερνά τα 461$. Ειδικότερα, όμως, με βάση τη δημόσια δαπάνη (σκούρο μπλε ) το ελληνικό κράτος κατατάσσεται, με εντυπωσιακή μάλιστα διαφορά, στην πρώτη (!!) θέση. Εξάλλου, στην Ελλάδα αντιστοιχεί και το μεγαλύτερο ποσοστό κρατικής δαπάνης επί του ΑΕΠ που διατίθεται για το συγκεκριμένο σκοπό (2.4%), όταν το μέσο όρο των ποσοστών των κρατών κυμαίνεται στο 1.5%.

Μεταβολή στις Φαρμακευτικές Δαπάνες (2000-2009)

Κάποιος θα μπορούσε, να αναρωτηθεί αν το συγκεκριμένο "παράδοξο" φαινόμενο εμφανίστηκε μόνο κατά το έτος 2007, για κάποιο συγκεκριμένο ίσως λόγο. Το επόμενο γράφημα παρουσιάζει την κατάταξη των κρατών με βάση τον , ετήσιο, ρυθμό αύξησης των φαρμακευτικών δαπανών κατά το χρονικό διάστημα 2000-2009 :

(Γράφημα 2)

Το ελληνικό κράτος βρίσκεται και πάλι στην πρώτη (!!) θέση, αυξάνοντας τις φαρμακευτικές δαπάνες κατά 11.1% κάθε χρόνο (!), και μάλιστα με πολύ μεγάλη διαφορά και από τις επόμενες 5 χώρες, των οποίων ο ρυθμός κυμαίνεται γύρω από το 8%, ενώ ο μέσος όρος αύξησης των χωρών είναι μόλις 3.5% (!!).

Perceived Health Status 

Ένας αντικειμενικός παρατηρητής οφείλει, στο σημείο αυτό, να εξετάσει αν στην Ελλάδα, για κάποιο λόγο, η υγεία των κατοίκων είναι τόσο επιβαρυμένη, και επιβαρύνεται κάθε χρόνο ολοένα και περισσότερο, ώστε να δικαιολογούνται τόσο οι τεράστιες δαπάνες όσο και ο υπερβολικός ρυθμός αύξησης τους τα τελευταία χρόνια. Το γράφημα που ακολουθεί κατατάσσει τα κράτη με βάση το "Perceived Health Status", δηλαδή το ποσοστό % του ενήλικου πληθυσμού που δηλώνουν ότι έχουν καλή υγεία:

(Γράφημα 3)

Κι όμως, η επίδοση των Ελλήνων πολιτών (75.3%) είναι καλύτερη από το μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ (69.1%). Εδώ αξίζει επίσης να σημειώσουμε ότι, οι χώρες Κορέα, Εσθονία, Σλοβακία αλλά και το Μεξικό, οι τέσσερις δηλαδή από τις πέντε (μαζί με την Ιρλανδία) χώρες που εμφανίζονται να ακολουθούν την Ελλάδα στην κατάταξη με βάση το ρυθμό αύξησης των φαρμακευτικών δαπανών (Γράφημα 2), εμφανίζουν πράγματι πολύ χαμηλό ποσοστό Perceived Health Status. Η δε πέμπτη από αυτές, η Ιρλανδία, εμφανίζει μεν υψηλό ετήσιο ρυθμό αύξησης δαπανών (8.7%) αναλογικά με το τελικό (για το 2009) Perceived Health Status της (83.4%), όμως προκύπτει(Γράφημα 1) ότι το ποσό που δαπανήθηκε κατά κεφαλήν το 2007 στη συγκεκριμένη χώρα (474$) κυμαίνεται στομέσο όρο δαπάνης των κρατών (461$), γεγονός που υπονοεί ότι η αύξηση, πιθανώς, ήταν δικαιολογημένη.

Κατανάλωση Αντιβιοτικών τα έτη 2000 και 2009

Στο επόμενο γράφημα παρουσιάζεται η κατανάλωση (ή τουλάχιστον, όπως θα διευκρινιστεί στη συνέχεια, οιπωλήσεις) αντιβιοτικών ημερησίως, ανά 1000 πολίτες κάθε χώρας, για τα έτη 2000 και 2009:

(Γράφημα 4)

Η ελληνική κοινωνία εμφανίζεται πρώτη (!) σε κατανάλωση αντιβιοτικών (38.6 αντιβιοτικά ημερησίως ανά 1000 κατοίκους), και μάλιστα με μεγάλη διαφορά από τις χώρες που ακολουθούν. Συγκεκριμένα καμία άλλη χώρα δεν εμφανίζει ημερήσια κατανάλωση μεγαλύτερη από 29.6 μονάδες ανά 1000 κατοίκους, ενώ ο μέσος όρος ημερήσιας κατανάλωσης των χωρών είναι 21.1 αντιβιοτικά, σχεδόν δηλαδή η μισή από αυτή που εμφανίζεται στην Ελλάδα, πάντα ανά 1000 κατοίκους. Αξιοσημείωτη επίσης είναι και η αύξηση στην ελληνική κατανάλωση από το 2000 έως το 2009, η οποία ξεπερνά, για μία ακόμη φορά, την αύξηση που σημειώνεται σε οποιοδήποτε άλλο κράτος.

Εδώ αξίζει να επισημάνθεί πως, καθώς (προφανώς) δεν υπάρχει τρόπος να ελεγχθεί κατά πόσο γίνεται πράγματι χρήση από τους πολίτες των αντιβιοτικών (ή και των λοιπών φαρμακευτικών σκευασμάτων) που πωλούνται, η εκτίμηση της κατανάλωσης προκύπτει στην ουσία μέσω της καταγραφής των πωλήσεων των συγκεκριμένων σκευασμάτων. Βέβαια, σε οικονομικό επίπεδο, η κατανάλωση ή μη στην πραγματικότητα των φαρμάκων που αγοράζονται δεν έχει καμία ουσιαστική σημασία, αφού δεν αποτελεί παράγοντα που επηρεάζει τα έσοδα της βιομηχανίας φαρμάκων, ή ισοδύναμα τα έξοδα των δημοσίων αποθεματικών ταμείων.

Θα μπορούσε η αυξημένη "κατανάλωση" φαρμάκων να συνδέεται, άραγε, με το σχετικά υψηλό Perceived Health Status των Ελλήνων πολιτών ? Ενδεικτικά αναφέρω ότι, οι Αυστραλοί πολίτες με "κατανάλωση" αντιβιοτικών που αναλογεί στο 60% περίπου εκείνης των Ελλήνων, (23.6 έναντι 38.6 αντιβιοτικά ημερησίως ανά 1000 κατοίκους, αντιστοίχως) απαντούν σε μεγαλύτερο ποσοστό (84.9%) ότι έχουν καλή υγεία σε σχέση με το αντίστοιχο ποσοστό των Ελλήνων (75.3%).

Unmet Need for a Medical Examination

Μια υπόθεση που θα μπορούσε πλέον κανείς να διατυπώσει (αν και η προκλητικότητα των δεδομένων που αναφέρθηκαν έως τώρα, καθώς και οι συνθήκες που προκύπτει ότι αντιμετωπίζουν οι πολίτες που εξαρτώνται σε μικρό ή μεγάλο βαθμό από το ελληνικό σύστημα υγείας, περιορίζουν σημαντικά τη σοβαρότητα της διατύπωσης μιας τέτοιας υπόθεσης ...) είναι μήπως οι ελληνικές κυβερνήσεις επενδύουν ούτως ή άλλως υπέρογκα ποσά από τα αποθεματικά των ταμείων τους τα τελευταία χρόνια, προκειμένου να εξασφαλίζουν στους Έλληνες πολίτες πολύ υψηλού βαθμού ιατρικές υπηρεσίες. Το επόμενο γράφημα όμως, που παρουσιάζει μια καταγραφή των Unmet health care needs, αποκαλύπτει μια ακόμη ελληνική πρωτιά! Συγκεκριμένα, οι πολίτες κάθε κράτους ερωτώνται αν υπήρξε φορά μέσα στους τελευταίους 12 μήνες όπου ένιωσαν την ανάγκη υπηρεσιών υγείας που όμως δεν έλαβαν, και κατόπιν ερωτώνται γιατί δεν τις έλαβαν. Συχνές αιτίες αποτελούν το ΥΨΗΛΟ ΚΟΣΤΟΣ, ο χρόνος αναμονής και το ότι η απόσταση που θα έπρεπε να διανύσουν ήταν πολύ μεγάλη:

(Γράφημα 5)

Η έρευνα και η καταγραφή των συγκεκριμένων στοιχείων πραγματοποιήθηκε με αφορμή την πρόσφατη τακτική μη χορήγησης φαρμάκων στους Έλληνες ασφαλισμένους-πολίτες, συμπεριλαμβανομένων και όσων πάσχουν απόσοβαρότατες ασθένειες,
(http://www.newsnow.gr/article/110601/kravgi-agonias-apo-tous-karkinopatheis-oi-opoioi-kalountai-na-plirosoun-panakriva-farmaka.html ) ως έμπρακτη ένδειξη σεβασμού και συμπαράστασης προς τους ανθρώπους εκείνους που, την ίδια ώρα που η μοίρα τους υποχρεώνει να δίνουν μια δύσκολη και άνιση μάχη για την εξασφάλιση της υγείας τους, η πολιτική συμπεριφορά των Ελλήνων τους καταδικάζει να το πράττουν στη μόνη χώρα της "προοδευμένης" Ευρώπης με επίπεδα διαφθοράς χώρας μη ανεπτυγμένης (ή χώρας που βρίσκεται, ή βρισκόταν μέχρι πρόσφατα, σε καθεστώς περιορισμένων πολιτικών ελευθεριών). ( http://en.wikipedia.org/wiki/Corruption_Perceptions_Index )

Πηγή: Health at a Glance 2011

Μετάφραση: greekstat