Τι συμβαίνει με τον «South Stream»;

Ο αγωγός ρωσικού φυσικού αερίου σχεδιάζεται να περάσει από την Ελλάδα, αλλά η στάση της Ιταλίας, όπου πρόκειται να καταλήξει ο South Stream, προβληματίζει.

Οι μέτοχοι της κοινοπραξίας του αγωγού φυσικού αερίου “South Stream” συμφώνησαν να κατασκευάσουν σε πρώτη φάση, την βόρεια διακλάδωσή του, προς την Αυστρία. Στην επόμενη φάση θα επεκταθεί προς το νότο της Ιταλίας, μέσω υποθαλάσσιου αγωγού στην Αδριατική. Ωστόσο η Ιταλία, χώρα με την οποία η Ρωσία διατηρούσε μέχρι πρόσφατα φιλικές σχέσεις στο ανώτατο δυνατό επίπεδο των πολιτικών ηγεσιών, δεν υπέγραψε τελικά τις απαραίτητες διακρατικές συμφωνίες. Το εντυπωσιακό είναι ότι άλλες χώρες, με τις οποίες η Ρωσία δεν έχει και τόσο στενές σχέσεις, υπέγραψαν.


Η ΓΚΑΖΠΡΟΜ και η ιταλική εταιρεία Eni, συμφώνησαν να κατασκευάσουν αρχικά μόνο τον βόρειο κλάδο του “South Stream”.  Το τμήμα του αγωγού που θα κατασκευαστεί, θα είναι χερσαίο και θα διέρχεται από την Βουλγαρία, τη Σερβία, την Ουγγαρία, τη Σλοβενία, για να καταλήξει στην Αυστρία. Η νότια διακλάδωση του αγωγού, που μέσω της Αδριατικής θάλασσας θα συνδέσει το δίκτυο με τον νότο της Ιταλίας και την Ελλάδα, θα κατασκευαστεί αργότερα, ανακοίνωσε σε συνέντευξη τύπου που έδωσε την Παρασκευή 20.04.12, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Eni, Paolo Scaroni. «Tο θέμα ανήκει στην αρμοδιότητα της ΓΚΑΖΠΡΟΜ και των χωρών τράνζιτ. Εμείς, συμφωνήσαμε ότι η διακλάδωση προς το Νότο της Ιταλίας θα υλοποιηθεί μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής του χερσαίου τμήματος μέχρι την Αυστρία», επισήμανε ο κ. Scaroni.

Προτεραιότητα στο βόρειο τμήμα

Η κατασκευή του βόρειου τμήματος φαίνεται πιο ρεαλιστικό σχέδιο από το αντίστοιχο νότιο. «Οι εταιρείες θα κατασκευάσουν αρχικά εκείνα τα τμήματα του αγωγού, για τα οποία έχουν δοθεί οι σχετικές εγγυήσεις, και υπάρχουν ξεκάθαρες συμφωνίες με τις χώρες τράνζιτ, αλλά και με τις χώρες καταναλωτές (πελάτες) του φυσικού αερίου, δήλωσε στην ρώσικη εφημερίδα «ΒΖΓΚΛΙΑΝΤ» ο αναλυτής σε θέματα ενέργειας της εταιρείας “IFD Kapital”, Βιτάλιϊ Κριουκόβ. Αν θα κατασκευαστεί τελικά ή όχι το νότιο κομμάτι του “South Stream”, θα εξαρτηθεί από πολλούς παράγοντες, συμπληρώνει.  Προς το παρόν, δεν είναι γνωστές οι λεπτομέρειες των συμφωνιών της ΓΚΑΖΠΡΟΜ με τις χώρες, από τις οποίες θα διέρχεται ο νότιος κλάδος του αγωγού. 

Ταυτόχρονα, ο σχεδιασμός του “South Stream” δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί. Τα προκαταρκτικά στάδια του έργου περιλαμβάνουν αρκετά σενάρια διαδρομών μέσα από εδάφη ευρωπαϊκών χωρών, καθώς και με υποθαλάσσιους αγωγούς στον Εύξεινο Πόντο και στην Αδριατική θάλασσα.

Προβλήματα με την Ιταλία

Πάντως, η κατασκευή του υποθαλάσσιου αγωγού στην Αδριατική θα υλοποιηθεί μόνο στην περίπτωση που θα συμφωνηθεί ο εφοδιασμός της Ιταλίας με φυσικό αέριο. Σήμερα, η Ιταλία είναι ο δεύτερος πιο σημαντικός πελάτης ρώσικου φυσικού αερίου, μετά την Γερμανία. Ωστόσο, πέραν των καλών οικονομικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών και της συμμετοχής της Eni ως ετέρου στο έργο, η διακυβερνητική συμφωνία για τον αγωγό “South Stream”, ακόμα δεν έχει υπογραφεί. Αντίθετα, έχουν υπογραφεί συμφωνίες μεταξύ της Ρωσίας και των κρατών από τα οποία θα διέρχεται το βόρειο τμήμα του αγωγού (Βουλγαρία, Σερβία, Ουγγαρία, Σλοβενία, Αυστρία).

Οι διακυβερνητικές συμφωνίες προβλέπουν την εκπόνηση μελετών σκοπιμότητας για την κατασκευή του “South Stream” σε κάθε χώρα από το έδαφος της οποίας θα διέρχεται ο αγωγός. Στο τρίτο τρίμηνο του 2011 ολοκληρώθηκε η μελέτη σκοπιμότητας του έργου, που αποτελείται από: 1. Τις μελέτες για το θαλάσσιο τμήμα του αγωγού. 2. Τις μελέτες σκοπιμότητας για τα τμήματα του αγωγού των χωρών της Νότιας και της Κεντρικής Ευρώπης, από τις οποίες θα διέλθει ο “South Stream”.

Η Τουρκία, η Σερβία και η Βουλγαρία

Στο τέλος του Δεκεμβρίου 2011, η Τουρκία έδωσε την τελική άδεια για να περάσει ο αγωγός από τα χωρικά της ύδατα, αφαιρώντας έτσι το τελευταίο εμπόδιο στη διαδρομή του “South Stream”.  Μετά από  αυτό, ο Βλαντίμιρ Πούτιν έδωσε εντολή στην ΓΚΑΖΠΡΟΜ να επιταχύνει την υλοποίηση του “South Stream”, έτσι ώστε να ξεκινήσει η κατασκευή του στα τέλη του 2012, αντί για το 2013, όπως ήταν ο αρχικός προγραμματισμός. Παρόλα αυτά, η οικονομική συμμετοχή στο project δεν έχει πλήρως επιβεβαιωθεί  από όλες τις χώρες. Η επενδυτική απόφαση για τον “South Stream” θα πρέπει να ληφθεί μέχρι το τέλος του 2012.

Η Σερβία έχει δώσει το πράσινο φώς στην κατασκευή του αγωγού. Όπως έγινε πρόσφατα γνωστό. Μάλιστα, η ΓΚΑΖΠΡΟΜΒΑΝΚ και η σερβική εταιρεία φυσικού αερίου “Srbijagas” θα ιδρύσουν στα μέσα του 2012 μικτή Τράπεζα στη Σερβία, που θα χρηματοδοτήσει την κατασκευή του αγωγού και της δεύτερης γραμμής της υπόγειας δεξαμενής αποθήκευσης φυσικού αερίου “Banatskyi Dvor”. Η ρωσική πλευρά θα κατέχει τα δύο τρίτα των μετοχών της Τράπεζας και η σερβική το υπόλοιπο ένα τρίτο.

Εν τω μεταξύ, η Βουλγαρία ακόμα «το σκέπτεται». Η βουλγάρικη πλευρά υποσχέθηκε ότι θα επιβεβαιώσει την πρόθεσή της να λάβει την τελική επενδυτική απόφαση για το βουλγάρικο τμήμα του αγωγού, τον Νοέμβριο του 2012.

 rbth.gr