Λιβυή η αλλιώς τo Κόσοβο της Αφρικής

Toυ MΑΝ. ΑΣΤΡΕΙΝΙΔΗ,

Σε λιγότερο από δώδεκα χρόνια μετά τον βομβαρδισμό της Γιουγκοσλαβίας που απέσπασε το Κόσοβο από τη Σερβία, η σημερινή κατάσταση προοιωνίζεται ότι η στρατιωτική συμμαχία επιστρατεύεται για έναν άλλο νικηφόρο μικρό «ανθρωπιστικό πόλεμο» αυτή τη φορά εναντίον της Λιβύης. Οι διαφορές είναι φυσικά τεράστιες οι παρακάτω ομοιότητες όμως καθιστούν τη Λιβύη το Κόσοβο της Αφρικής.

1.Ένας δαιμονοποιημένος ηγέτης

Σαν «νέος Χίτλερ», ο Μιλόσεβιτς υπήρξε το 1999 ένας αρχάριος σε σύγκριση με τον Καντάφι του σήμερα. Τα ΜΜΕ κατάφεραν σε λιγότερο από μια δεκαετία να «χτίσουν» το προφίλ ενός τέρατος για τον Μιλόσεβιτς ενώ για τον Καντάφι ασχολούνται για πολλές δεκαετίες. Η εξωτική παρουσία του Καντάφι με τη πολύ περιορισμένη χρήση της Αγγλικής προκαλεί θυμηδία και περιφρόνηση προς τις κουλτούρες που μέχρι σήμερα έχει κατανικήσει η Δύση.

2-Η συμμορία του «πρέπει κάτι να κάνουμε»

Όπως στη περίπτωση του Κοσόβου, η κρίση στη Λιβύη εκλαμβάνεται από τα γεράκια του πολέμου σαν ευκαιρία να ασκήσουν βία. Έτσι η κυβέρνης Ομπάμα επιδεικτικά αγνόησε τον Χάτη του ΟΗΕ και πέρασε στη εσωτερική διαμάχη της Λιβύης. Τα λόγια του συμβούλου του Προέδρου Ομπάμα, John Yoo ότι : « Αφήνοντας κατά μέρος τους απαρχαιωμένους κανόνες του ΟΗΕ, οι ΗΠΑ μπορούν να σώσουν ζωές, να βελτιώσουν την παγκόσμια ευημερία και την ίδια στιγμή να εξυπηρετήσουν τα δικά τους εθνικά συμφέροντα» αντικατοπτρίζουν τη πολιτική  ανθρωπιστικού ιμπεριαλισμού που ακολουθούν πιστά οι ΗΠΑ.

3-Το φάντασμα  των «εγκληματών κατά της ανθρωπότητας» 

και της «γενοκτονίας» δημιουργεί νομιμοποίηση πολέμου

Όπως και στο Κόσοβο, μια εσωτερική σύγκρουση μεταξύ κυβέρνησης και ενόπλων επαναστατών μεταδίδεται σαν «ανθρωπιστική κρίση» στην οποία μόνο η πλευρά της κυβέρνησης θεωρείται «εγκληματίας». Αυτή η εκ των προτέρων ενοχοποίηση εκφράζεται με τη σύγκληση ενός διεθνούς δικαστικού οργάνου που εξετάζει εγκλήματα που φέρεται ότι έχουν διαπραχθεί ή πρόκειται να διαπραχθούν. Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο χρησιμοποιείται για να στήσει το σκηνικό για την τελική στρατιωτική επέμβαση. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τη Δύση ώστε να παρακάμψει ένα βέτο του Συμβουλίου Ασφαλείας για στρατιωτική επέμβαση.

Στη περίπτωση της Λιβύης, το Συμβούλιο έχει δημιουργήσει τουλάχιστον ένα σημαντικό προηγούμενο με την ομόφωνη επικύρωση της παραπομπής στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο. Τι θα συμβεί λοιπόν εάν οι ασύλληπτοι ακόμη υπόδικοι αυξήσουν τα εγκλήματά τους;

To δικαίωμα για ανάληψη δράσης εναντίον των «εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας» εγείρεται από τη στιγμή που το Σ.Α αναγνωρίσει μια κατάσταση σαν απειλή για την παγκόσμια ειρήνη. Οι ΗΠΑ έχουν κατορθώσει να πείσουν είτε εκφοβίζοντας είτε δωροδοκώντας άπειρα κράτη να υπογράψουν συμφωνίες με τις οποίες ποτέ κανείς Αμερικανός εγκληματίας να μη παραπεμφθεί στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο

4-Η αριστερίστικη ηλιθιότητα

Πριν δώδεκα χρόνια, το μεγαλύτερο μέρος της ευρωπαϊκής Αριστεράς υποστήριζε τον «πόλεμο στο Κόσοβο» που έβαλε το ΝΑΤΟ στο ατελείωτο μονοπάτι που ακολουθεί σήμερα στο Αφγανιστάν. Μην έχοντας διδαχτεί από το παρελθόν, πολλοί φαίνονται πρόθυμοι να επαναλάβουν τα ίδια σήμερα.

Ένας συνασπισμός που αποκαλείται Ευρωπαϊκή Αριστερά  εξέδωσε μια ανακοίνωση «καταδικάζοντας σκληρά την διαπραττόμενη καταπίεση από το εγκληματικό καθεστώς του Συνταγματάρχη Καντάφι»  και καλώντας επειγόντως την Ε.Ε να «καταδικάσει τη χρήση βίας και να δράσει γρήγορα ώστε να προστατέψει το λαό που διαδηλώνει ειρηνικά και αγωνίζεται για την ελευθερία του». Επειδή η αντίδραση στον Καντάφι δεν αποτελείται από «ειρηνικούς διαδηλωτές» αλλά εν μέρει έχει πάρει τα όπλα, αυτή η δήλωση περιορίζεται εννοιολογικά στη καταδίκη της χρήσης βίας από κάποιους και όχι από άλλους.

Η στενή οπτική της Αριστεράς απεικονίζεται με μια δήλωση σε ένα τροτσκιστικό έντυπο «Απ΄όλα τα εγκλήματα του Καντάφι, αυτό που αναμφίβολα είναι βαρύτερο και λιγότερο γνωστό είναι η συνενοχή στην ευρωπαϊκή μεταναστευτική πολιτική…. Για την άκρα Αριστερά το μεγαλύτερο αμάρτημα του Καντάφι είναι ότι συνεργάστηκε με τη Δύση όπως και η Δύση πρέπει να καταδικαστεί για τη συνεργασία με τον Καντάφι.. Αυτή είναι η άποψη μιας Αριστεράς που καταλήγει ύστερα από τρικυμία εν κρανίω να πανηγυρίζει για έναν πόλεμο!

5-Πρόσφυγες  

Οι μάζες των μεταναστών που εγκατέλειψαν το Κόσοβο μόλις το ΝΑΤΟ άρχισε τους βομβαρδισμούς χρησιμοποιήθηκε για να δικαιολογήσει εκείνους τους βομβαρδισμούς, χωρίς ανεξάρτητη και αμερόληπτη έρευνα ως προς τις ποικίλες αιτίες εκείνης της φυγής. Σήμερα, από τον τρόπο που τα ΜΜΕ μεταδίδουν για μεγάλους αριθμούς προσφύγων που εγκαταλείπουν τη Λιβύη το κοινό θα μπορούσε να έχει την εντύπωση ότι προσπαθούν να διαφύγουν από τις διώξεις του Καντάφι.

Όπως συνήθως γίνεται, τα ΜΜΕ εστιάζουν στην επιφανειακή εικόνα χωρίς να αναζητούν εξηγήσεις. Λίγη σκέψη μπορεί να καλύψει το κενό της πληροφόρησης. Είναι σχεδόν αδύνατον ο Καντάφι να διώκει αλλοδαπούς εργαζόμενους τους οποίους έφερε το καθεστώς του προκειμένου να εκτελέσουν κάποια σημαντικά έργα υποδομής. Μάλλον είναι αρκετά καθαρό ότι οι «δημοκρατικοί» επαναστάτες έχουν επιτεθεί στους αλλοδαπούς εργαζόμενους από καθαρή ξενοφοβία.

Το άνοιγμα του Καντάφι στους Αφρικανούς έκανε κάποια αραβικά κράτη να δυσανασχετήσουν. Αυτό μοιάζει λίγο με τις επιθέσεις των Αλβανών στους Ρομά του Κοσόβου τις οποίες το ΝΑΤΟ είτε παρέβλεπαν είτε συγχωρούσαν επί τη βάσει ότι «οι Ρομά είχαν συνεργαστεί με τους Σέρβους».

6- Οσάμα Μπιν Λάντεν

Μια άλλη ομοιότητα μεταξύ της πρώην Γιουγκοσλαβίας και της Λιβύης είναι ότι οι ΗΠΑ (και οι νατοϊκοί σύμμαχοι) για ακόμα μια φορά καταλήγουν να βρίσκονται στο ίδιο μέτωπο με τον κάποτε καλό τους φίλο Μπιν Λάντεν. Ο Μπιν Λάντεν ήταν ένας διακριτικός σύμμαχος του ισλαμιστικού κόμματος του Ιζετμπέκοβιτς στον εμφύλιο πόλεμο της Βοσνίας, γεγονός που επιμελώς παραβέφθηκε από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ. Φυσικά τα δυτικά ΜΜΕ εν πολλοίς έχουν απορρίψει τον ισχυρισμό του Καντάφι ότι αγωνίζεται εναντίον του Μπιν Λάντεν ως παραλήρημα ενός τρελού. Ωστόσο η διαμάχη μεταξύ Καντάφι και Μπιν Λάντεν είναι πραγματική και προηγείται της επίθεσης της11 Σεπτεμβρίου.

Πράγματι όπως οι Μουτζαχεντίν που πολέμησαν στη Βοσνία, έτσι και η Λιβυκή Ισλαμική Ομάδα δημιουργήθηκε το 1995 από βετεράνους του αντισοβιετικού κινήματος στο Αφγανιστάν. Επιδίωξή τους ήταν η ανατροπή του Καντάφι προκειμένου να εγκαθιδρυθεί ένα ριζοσπαστικό ισλαμικό κράτος.

Η βάση του ακραίου Ισλάμ βρισκόταν πάντα στην ανατολική πλευρά της Λιβύης όπου ξέσπασε η σημερινή επανάσταση συνεπώς είανι αναπόφευκτος ο συνειρμός ότι οι ισλαμιστές έχουν ενργή συμμετοχή στην επανάσταση.

7-Άρνηση διαπραγματεύσεων

Το 1999 οι ΗΠΑ προθυμοποιήθηκαν να εκμεταλλευτούν τη κρίση στο Κόσοβο για να δώσουν στο ΝΑΤΟ μια νέα αποστολή  και το βάπτισμα του πυρός εκτός δικαιοδοσίας. Στις συνομιλίες στο Ραμπουιγιέ η  Αμερικανίδα ΥΠΕΞ Ολμπράϊτ προτίμησε για συνομιλητή τον νεαρό Χασίμ Θάτσι, αρχηγό του UCK, ενός δικτύου συνδεδεμένου με εγκληματικές δραστηριότητες. Έτσι οι Αμερικανοί όπως συνηθίζεται επέλεξαν να νομιμοποιήσουν τον χειρότερο.

Στη Λιβύη η κατάσταση μπορεί να γίνει ακόμη χειρότερη.

Η αντιπολίτευση του Καντάφι προέρχεται παραδόξως από αντιδραστικούς παραδοσιακούς ισλαμιστές και παράλληλα από δυτικότροπους που ωφελήθηκαν από τον εκμοντερνισμό  της κοινωνίας. Επίσης υπάρχουν κι άλλες τάσεις που μπορούν να οδηγήσουν σε εμφύλιο και ακόμα και διαίρεση της χώρας με σύμφωνα με γεωγραφικά όρια.

Μέχρι σήμερα τα γεράκια του πολέμου επιδιώκουν μεγαλύτερη αιματοχυσία απ΄ όση μέχρι σήμερα έχει συντελεστεί. Πράγματι, οι ΗΠΑ κλιμάκωσαν το πόλεμο στο Κόσοβο με σκοπό την επέμβαση και το ίδιο ρίσκο παίρνουν και σήμερα στη Λιβύη όπου η δυτική άγνοια του τι διαπράττουν είναι ακόμα μεγαλύτερη.

Η πρόταση του Τσάβες για ουδέτερη μεσολάβηση για να αποφευχθεί η καταστροφή φαίνεται να είναι ο σοφός δρόμος. Αλλά στο ΝΑΤΟ η απλή έννοια της επίλυσης προβλημάτων με ειρηνικά μέσα φαίνεται να έχει εξατμιστεί. 

*Ο κ. MΑΝ. ΑΣΤΡΕΙΝΙΔΗΣ είναι Διεθνολόγος - Ερευνητής
«ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΟΠΛΩΝ»