Απολύσεις σε ΔΕΚΟ και αλλαγές στον ΦΠΑ το 2011

Διαπραγμάτευση με την τρόικα, με τις δαπάνες του Δημοσίου και ιδίως αυτές των ΔΕΚΟ και του τομέα της Υγείας να βρίσκονται στο στόχαστρο, επιφυλάσσει η επομένη των εκλογών για την κυβέρνηση.

Η λήψη νέων μέτρων είναι αναπόφευκτη, όπως προειδοποίησε ο πρόεδρος της ευρωζώνης Ζαν Κλοντ Γιούνκερ από την περασμένη Δευτέρα. Η διαπίστωση της υπέρβασης του φετινού στόχου για το έλλειμμα στη συνέχεια από τα υπηρεσιακά στελέχη της τρόικας που βρίσκονται ήδη στην Αθήνα, διέλυσε κάθε αμφιβολία επ΄ αυτού.

Πράγματι, το έλλειμμα του 2010 θα κινηθεί πλέον- όπως όλα δείχνουν- πάνω από το 9% του ΑΕΠ, κοντά στο 9,3% σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, λόγω της αναθεώρησης του ελλείμματος του 2009- που μεταφέρεται και στο 2010 - αλλά και της υστέρησης των εσόδων κατά περίπου 2 δισ. ευρώ. Οι άνθρωποι της τρόικας που βρίσκονταν εδώ τις προηγούμενες ημέρες υποστήριζαν, μιλώντας με τα στελέχη της κυβέρνησης, ότι αυτό αφήνει ένα κενό της τάξης των 4-5 δισ. ευρώ που πρέπει να καλυφθεί με νέα μέτρα το 2011.

Η κυβέρνηση, όπως διαμηνύουν υψηλόβαθμα στελέχη της, θεωρεί ότι η εκτίμηση αυτή είναι υπερβολική, αλλά στην πραγματικότητα προετοιμάζεται και η ίδια για νέα μέτρα. Οπως λένε στο οικονομικό επιτελείο, αρκούν μέτρα της τάξης των 2 δισ. ευρώ, ίσως και λιγότερα. Τα ίδια υψηλόβαθμα στελέχη διαψεύδουν ότι υπάρχει πιθανότητα απολύσεων μονίμων υπαλλήλων, προκειμένου να εξευρεθεί αυτό το ποσό.

Ωστόσο, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το θέμα της μείωσης της απασχόλησης στο Δημόσιο παραμένει στο τραπέζι, αλλά με τρόπο που δεν θα θίγει τους μονίμους υπαλλήλους. Οπως έχει ήδη καταστεί σαφές, οι συμβάσεις ορισμένου χρόνου σε πολλές περιπτώσεις δεν θα ανανεωθούν. Η σχεδιαζόμενη κατάργηση φορέων του Δημοσίου εξάλλου θα οδηγήσει σε κατάργηση αντίστοιχων θέσεων, αλλά οι σημερινοί εργαζόμενοι σε αυτούς εφόσον είναι μόνιμοι υπάλληλοι θα μεταταγούν σε άλλους φορείς, σύμφωνα με τα σχέδια της κυβέρνησης.

Στο τραπέζι αναμένεται να τεθεί- ίσως και στη σημερινή σύσκεψη υπό τον Πρωθυπουργόη αυστηροποίηση του κανόνα της μιας πρόσληψης για κάθε 5 απολύσεις. Το Μνημόνιο προβλέπει την αυστηροποίηση αυτή, αλλά από το 2012.

Δύο δισ. ευρώ δεν είναι λίγα, αν σκεφθεί κανείς ότι αυτά έρχονται να προστεθούν στα μέτρα 9,15 δισ. ευρώ που ήδη προβλέπονται στο πλαίσιο του Μνημονίου για τον προϋπολογισμό του 2011. Ομως, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να τα πάρει, γιατί διαφορετικά θα κινδυνεύσει η απρόσκοπτη συνέχιση της δανειοδότησης της χώρας. Το γεγονός ότι βρισκόμαστε ήδη υψηλότερα από τον στόχο του 2010 για το έλλειμμα δημιουργεί, ούτως ή άλλως, πρόβλημα αλλά τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης διαβεβαιώνουν ότι το γεγονός πως το έλλειμμα μειώνεται κατά περισσότερο από 5,5 μονάδες του ΑΕΠ (από το 15,5% του ΑΕΠ το 2009), είναι αρκετά πειστικό επιχείρημα για να αρθούν οι επιφυλάξεις.

Το συγκεκριμένο περιεχόμενο των μέτρων θα αποφασιστεί στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων της ερχόμενης εβδομάδας με τα υψηλόβαθμα στελέχη της τρόικας: τον Πολ Τόμσεν του ΔΝΤ, τον Σερβάζ Ντερούζ της Ευρωπαϊκής Ενωσης και τον Κλάους Μαζούχ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Ομως, ήδη προετοιμάζονται τα βασικότερα.

Περικοπές δαπανών
Εφαρμογή προγραμμάτων αναδιάρθρωσης για περικοπές δαπανών στις ΔΕΚΟ, στο πρότυπο του ΟΣΕ. Ηδη έχει ανακοινωθεί ότι οι 5 συγκοινωνιακοί φορείς της Αθήνας θα συγχωνευθούν σε 2. Θα υπάρξουν και άλλες καταργήσεις οργανισμών και ΔΕΚΟ. Μαχαίρι αναμένεται να πέσει σε επιδόματα και σε πάσης φύσεως δευτερεύουσες αμοιβές, οι οποίες δεν θα ξεπερνούν το 10% των βασικών αμοιβών των εργαζομένων. Ετσι, οι 22.000 εργαζόμενοι στις ΔΕΚΟ αναμένεται να δουν σημαντική μείωση των αποδοχών τους, ενώ κάποιοι θα μεταταγούν σε άλλες επιχειρήσεις.

Σύμφωνα με το Μνημόνιο, το σχέδιο για τον ΟΣΕ πρέπει να έχει υλοποιηθεί πλήρως έως το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2011, έτσι ώστε «να καταστούν κερδοφόρες οι δραστηριότητές του».

Σε επόμενο στάδιο, εξάλλου, στον προϋπολογισμό του 2012, σύμφωνα πάντα με το Μνημόνιο, θα μειωθούν κατά τουλάχιστον 800 εκατ. ευρώ οι επιδοτήσεις των δημοσίων επιχειρήσεων ως αποτέλεσμα της αναδιάρθρωσής τους. Ενδεχομένως αυτή η περικοπή να επισπευσθεί, λόγω της επιπρόσθετης μαύρης τρύπας που δημιουργήθηκε.

Περικοπές δαπανών στον τομέα της Υγείας, με τη μηχανοργάνωση των νοσοκομείων, της εισαγωγή του διπλογραφικού λογιστικού συστήματος και την εφαρμογή ενός νέου πλαισίου προμηθειών, αλλά και με την ηλεκτρονική παρακολούθηση των συνταγών των γιατρών. Ενιαίο μισθολόγιο για τους δημοσίους υπαλλήλους που, σύμφωνα με το Μνημόνιο, θα καλύπτει τους βασικούς μισθούς και τα επιδόματα, και θα αφορά όλους τους δημοσίους υπαλλήλους. Αναμένεται να υπάρξει περικοπή επιδομάτων σε υπουργεία και τομείς όπου αυτά είναι υψηλά. Οι αμοιβές θα μειωθούν έτσι πολύ περισσότερο από την πρόβλεψη του Μνημονίου (εξοικονόμηση 400 εκατ. ευρώ από την περικοπή των επιδομάτων του 13ου και 14ου μισθού και 100 εκατ. ευρώ από τη λειτουργία της ενιαίας αρχής πληρωμών).

Περικοπή του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Σύμφωνα με το Μνημόνιο και το προσχέδιο του προϋπολογισμού, η μείωση θα είναι 300 εκατ. ευρώ, αλλά σύμφωνα με πληροφορίες εξετάζονται σενάρια για βαθύτερο μαχαίρι.

Τα σχέδια για τους φόρους
Το επικρατέστερο σενάριο για τον ΦΠΑ προβλέπει αύξηση του μεσαίου συντελεστή από 11% σε 13% και του χαμηλού από 5,5% σε 6%. Ορισμένα προϊόντα ενδέχεται να μεταταγούν από το 11% στο 23%, αλλά θα είναι είδη πολυτελείας. Το μέτρο αυτό εκτιμάται ότι θα αποδώσει 1 δισ. ευρώ. Παράλληλα, παραμένει στο τραπέζι και η πρόταση για εξίσωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης του πετρελαίου θέρμανσης και κίνησης.

Οι εισφορές κρίσης στις πολύ κερδοφόρες επιχειρήσεις θα επαναληφθούν με προβλεπόμενα έσοδα 1 δισ. ευρώ.

Η εφαρμογή των τεκμηρίων προβλέπεται να αποδώσει 700 εκατ. ευρώ.

Οι αντικειμενικές τιμές των ακινήτων θα αυξηθούν, αν και μάλλον αργότερα στο 2011, και το προβλεπόμενο έσοδο ανέρχεται σε 250 εκατ. ευρώ.

Εξετάζεται το ενδεχόμενο κατάργησης του πόθεν έσχες για την πρώτη κατοικία, ως κίνητρο για την τόνωση της ανάπτυξης.

Εξετάζεται επίσης η μείωση του τέλους ταξινόμησης για τα μεσαίου και μικρού κυβισμού αυτοκίνητα, για τον ίδιο λόγο δηλαδή για την τόνωση της αγοράς.

Το συγκεκριμένο περιεχόμενο των μέτρων θα αποφασιστεί στις διαπραγματεύσεις της ερχόμενης εβδομάδας με τα υψηλόβαθμα στελέχη της τρόικας

Θα εφαρμόσουν το Μνημόνιο μνημονιακοί και αντιμνημονιακοί
Του: ΜΙΧ. ΜΑΣΟΥΡΑΚΗ*

Η επόμενη μέρα των εκλογών μάς προσγειώνει και πάλι στη σκληρή οικονομική πραγματικότητα. Οι Πράσινοι, οι Βένετοι, οι Ρούσσοι και οι Λευκοί θα καταγράψουν τις δυνάμεις τους και θα κληθούν να εφαρμόσουν τον «Καλλικράτη», μια από τις σημαντικότερες διοικητικές μεταρρυθμίσεις στη χώρα μας. Ο «Καλλικράτης» αρχίζει την καριέρα του σε μια περίοδο δημοσιονομικής δυσπραγίας που επιφορτίζει τους νέους δημοτικούς και περιφερειακούς άρχοντες με νέα καθήκοντα και αρμοδιότητες, και υψηλότερες ευθύνες.

Ο προϋπολογισμός του 2011 θα είναι ο πρώτος προϋπολογισμός που θα μηδενίζει το πρωτογενές έλλειμμα της χώρας (τα έσοδα, δηλαδή, θα καλύπτουν όλες τις δαπάνες πλην τόκων).

Αλλά ακόμη και σε αυτή την περίπτωση, θα πρέπει να δανεισθούμε για να πληρώσουμε τους τόκους του δημόσιου χρέους που το 2011 θα ανέρχονται σε περίπου 16 δισ. ευρώ. Και μαζί με αυτά, πρέπει να ανανεώσουμε το χρέος που λήγει (χρεολύσια), που το 2011 είναι άλλα περίπου 40 δισ.

ευρώ. Ολα αυτά θα μας τα δανείσει η τρόικα με επιτόκιο 5%, μιας και δεν μπορούμε να δανεισθούμε στις αγορές, όπου το επιτόκιο για τα ελληνικά δεκαετή ομόλογα είναι περίπου στο 11,5%.

Τα λεφτά αυτά θα είναι διαθέσιμα εφόσον συνεχίσουμε να τηρούμε τους στόχους της δημοσιονομικής προσαρμογής του Μνημονίου. Το Μνημόνιο προβλέπει περικοπές δαπανών 2.550 εκατ. ευρώ το 2011, εκ των οποίων 500 εκατ. ευρώ θα προέλθουν από την εφαρμογή του «Καλλικράτη». Οσοι εκλεγούν την Κυριακή, λοιπόν, μνημονιακοί και αντιμνημονιακοί, καλούνται στην ουσία να εφαρμόσουν το Μνημόνιο.

Ο Μιχάλης Μασουράκης είναι διευθυντής Οικονομικών Μελετών της Αlpha Βank 
Πηγή