Select Menu

Γράφει ο Γιώργος Σ. Πολίτης

Ένα σύμβολο δεν είναι τίποτα παραπάνω από εκείνο που συμβολίζει. Τίποτα παραπάνω από την ιδέα που μεταφέρει.

Ασφαλώς και το μέσο στο οποίο φέρεται η ιδέα δεν έχει καμία απολύτως αξία. Σε αυτό θα πρέπει να συμφωνήσουμε με τρόπο κάθετο. Καμίας εικόνας δεν είναι ιερό το ξύλο στο οποίο εικονίζεται η μορφή του αγίου, ομοίως και καμίας σημαίας το ύφασμα στο οποίο είναι τυπωμένος ο λογότυπος, το σύμβολο που παραπέμπει σε όλη τη φιλοσοφία της ιδέας.

Όλο το σύστημα των χρωμάτων που εικονίζεται, ενεργοποιεί στο νου μας μία ιδέα σαν επικεφαλίδα. Αφυπνίζει -αμέσως μετά- μία συμπυκνωμένη συνείδηση που υπάρχει σε καταστολή. Έτσι πρέπει να λειτουργεί και έτσι λειτουργεί. (Ομοίως καλό και κακό συγχρόνως).

Περί αυτής της επιγραμματικής ιδέας λοιπόν εντετάλμεθα μάχην, περί αυτής εντείνουμε τη διαλεκτική μας επίσης και περί όλων των εννοιών που περιληπτικά καταφθάνουν συν τω ελαχίστω χρόνω συνειρμικά στο νου. Ο άνθρωπος δρα ως εργαλείο, παρασυρμένος από τα ευκλεή προστάγματα, ενσυνειδήτως ασυνείδητα... 

Ας προχωρήσουμε...

Στο κάψιμο μίας σημαίας ή στην καταστροφή μίας εικόνας, αντιδρούμε στην προσβολή των ιδεωδών μας, των πιστεύω μας, των ιδανικών μας. Έχει λοιπόν μεγάλη σημασία το πού καίγεται μία σημαία αλλά κυρίως από ποιον

Εάν κάψουν μία σημαία οι αναρχικοί οι οποίοι δεν αναγνωρίζουν αρχές και κράτη (καλώς ή κακώς), μας κάνουν γνωστό με την πράξη τους ότι δεν ανέχονται τις αξίες μας. Εκεί εστιάζουμε λοιπόν τη διαλεκτική, την πειθώ μας, τις επόμενες κινήσεις μας. Εάν κάψει ένας βουλευτής μία σημαία στο κοινοβούλιο συνιστά ενδεχομένως πράξη προδοσίας και χρίζει -ο δρων- ανάλογης μεταχείρισης καθώς αποστάσει τις ιδέες τις οποίες έχει δεσμευτεί να υπηρετεί. Εάν ήταν αντίθετος με αυτές (δικαίωμά του) θα μπορούσε να απόσχει της εκλογής του. -Μέσα στο σύστημα απαιτείται ταγή-

Σε κάθε περίπτωση έχει ήδη συμβεί ένα κακό και αυτό είναι οι δοξασίες μας που έχουν απορριφθεί. Τίποτα παραπάνω. Αυτή είναι η ουσία και καμία άλλη. Εάν αυτό κρίνεται τραγικό θα πρέπει και πάλι να μιλήσουμε περί της ελεύθερης διακίνησης των ιδεών. (Και περί του σεβασμού των συμβόλων των υπολοίπων, βεβαίως. Καμία αντίρρηση). Ο νομοθέτης έχει προβλέψει...

Συμβαίνει όμως το εξής παράδοξο: Να αντέχουμε τις κουβέντες, τις ύβρεις, τις εν παντί τρόπο απορρίψεις των πιστεύω μας (στα πλαίσια του πολιτισμού και της ελευθερίας μας –και ορθώς-) αλλά όχι την καταστροφή των αντικειμένων που ορίζουν αυτές. 

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να επισημάνουμε ότι κανείς δεν έχει το δικαίωμα να εμπαίζει, διακωμωδεί, καταστρέφει τα όποια σύμβολα τις όποιας πλειοψηφίας ή ομοίως της κάποιας μειοψηφίας (η ελευθερία κοιτά προς όλες τις κατευθύνσεις), ως σώφρονες όμως θα μπορούσαμε να κρατούμε τους τόνους χαμηλότερα. Δεν πάψαμε να είμαστε Έλληνες, πατριώτες, ιδεολόγοι χριστιανοί, επειδή κάποιοι θαρρούν πως καίγοντας ένα σύμβολο, κάτι κάνουν…

Υπάρχει αντίλογος. Πολλοί δεν ανέχονται να ‘’χλευάζουν’’ τις ιδέες τους. Δικαιούνται λοιπόν της κάθε οργίλης αντίδρασης, όμως η λύση δεν είναι αυτή, είναι η ανάπτυξη των επιχειρημάτων τους και η κατανόηση πως με παιδαριώδεις πράξεις -ένθεν κακείθεν- δεν κερδίζεται όπως και δεν χάνεται εκείνο το οποίο υπάρχει ως ιδέα στο νου.

Όλα αυτά είναι θαρρώ πως είναι σύμφωνα με τη γνώμη των περισσοτέρων. Από αυτή τη συμφωνία συνάγουμε πως υπερασπιζόμαστε την ιδέα του συμβόλου και όχι το ξύλο ή το πανί στο οποίο είναι ζωγραφισμένο αυτό. Μπορεί να φαίνεται προφανές, όμως όπως η πράξη έχει διδάξει -και εξακολουθεί να το κάνει-, πως δεν είναι.

Κάνοντας ένα βήμα παραπέρα θα πρέπει να εξετάσουμε στο πού αποσκοπούν τα σύμβολα.
  • Το κάθε σύμβολο υπηρετεί μια προπαγάνδα.
Η προπαγάνδα δεν είναι ούτε καλή, ούτε κακή. Θα μπορούσαμε ανακατασκευάζοντας την πρόταση να πούμε ότι μπορεί να είναι και καλή και κακή -αναλόγως την περίπτωση-. Το νόημα δεν αλλάζει επιλέξετε την πρόταση που σας αρέσει καλύτερα.
Η διεξαγωγή της όποιας προπαγάνδας χρειάζεται σύμβολα διακριτά. Σύμβολα που να παραπέμπουν σε μία και μόνη ονομασία -αρχικά ως επικεφαλίδα, λογότυπο- και αμέσως μετά σε μία ολόκληρη θεωρία η οποία θα εγκαλείται άμα τη εμφανίσει του συμβόλου ασυνειδήτως.

Βλέποντας τη σβάστικα για παράδειγμα ο νους μας πηγαίνει στον ναζισμό. Υποσυνείδητα εγκαλείται μία ολόκληρη θεωρία (καλή ή κακή δεν έχει σημασία). Το σύμβολο λοιπόν αυτό έκανε άριστα τη δουλειά του.

Οι σημαίες των κρατών ομοίως. Θυμίζουν στους υπηκόους τους την αιγίδα υπό την οποία ευρίσκονται και στην ανάγκη, υπηρετούν!
Τα σύμβολα εξαναγκάζουν.

Όλοι μας είμαστε εξαρτημένοι από τα σύμβολα. Σκεφθείτε: Πινακίδες στους δρόμους, ομάδες, παραμύθια, brand names, εκατομμύρια λογότυποι και χιλιάδες άλλα…

Κάποιοι σκοποί –από όλους αυτούς και δεν αναφέρομαι στα απλά καθημερινά αλλά σε εκείνα που καθορίζουν ιδεολογίες- μπορεί να ονομάζονται καλοί κάποιοι άλλοι όχι.

Θα ήθελα στο σημείο αυτό καθώς όλοι συμφωνούμε να δώσουμε προσοχή στο ρήμα ‘’ονομάζονται’’. Αντ’ αυτού θα μπορούσα να είχα επιλέξει το ‘θεωρούνται’. Τίποτα δεν θα άλλαζε ομοίως και το: ‘είναι’. ‘’Είναι καλοί’’ –οι σκοποί-.

  • Ποιος λέει ότι είναι καλοί -οι σκοποί-, για ποιόν είναι καλοί και πώς μας πείθει ότι πράγματι θα πρέπει να θεωρούνται καλοί και από εμάς; Από ποιους ονομάζονται άριστοι και γιατί; Ποιος ορίζει το καλό το δικό μας;

Κακά τα ψέματα.

Πίσω από όλα κρύβεται το συμφέρον. Είτε αυτό είναι εθνικό είτε όχι. Είτε από τους δικούς μας -ανθρώπους- για το δικό μας καλό -κατά την γνώμη τους-, είτε για κάποιους άλλους οι οποίοι προσπαθούν να σφετερισθούν την εμπιστοσύνη μας.
  • Κάποτε θα πρέπει να ονομάσουμε ποιοι είναι οι ''δικοί'' μας και ποιοι οι ''άλλοι''. Πιστέψτε με δεν είναι εύκολο...
  • Η παρουσία του σκοπού πίσω από το κάθε σύμβολο είναι -αντικειμενικώς- τόσο αδιαπραγμάτευτη, όσο και αναγκαία. Συνυφασμένα τα δύο σε ένα. Το μέγα ζήτημα είναι το κατά πόσο όλοι εμείς τιμούμε-ασπαζόμαστε το συμφέρον το οποίο μας προτείνεται μέσω διδασκαλίας, επιρροής, προπαγάνδας, πειθούς…
Κατά πόσον γινόμαστε υποχείρια της όποιας ιδέας.

Δυστυχώς το θέμα του εξοστρακισμού -του κάθε ατόμου- από τη μη συμμετοχή του σε κάποια ομάδα είναι υπαρκτό. Εάν δεν στέκεσαι προσοχή στην Ελληνική σημαία δεν είσαι Έλληνας. Εάν δεν φιλάς το σταυρό, δεν είσαι χριστιανός.

Αυτόματα, ο οποιοσδήποτε υπηρετεί το τυπικό, οφείλει να εξηγήσει το γιατί είναι περισσότερο Έλληνας εκείνος που στέκεται προσοχή στη σημαία, εκείνος που υποτάσσεται στα σύμβολα, στο 'είθισται' δηλαδή και φοροδιαφεύγει, από εκείνον που δεν στέκεται προσοχή, που κοιτά μονάχα την ουσία, αλλά πληρώνει τους φόρους του. (Εντάξει, εκείνος που στέκεται και πληρώνει είναι ο καλύτερος...)

Είναι το σύστημα τέτοιο καθώς βασίζεται στην ελεύθερη πλην υποχρεωτική συμμετοχή -λόγω ισχυρής διδαχής- των πολιτών σε εκείνα όπου ο ιθύνων νους έκανε την πλειοψηφία να επιτάσσει… Όπου το ειδικό ιδεώδες είθισται και καλεί.

Όλοι γνωρίζουμε πού καλούν τα υψηλά ιδεώδη και κατά πόσο υπηρετήθηκαν πιστά από εκείνους που τα ονόμασαν ιερά, ή άριστα... Όλοι γνωρίζουμε πού οδηγηθήκαμε από τους τιμητές της ηθικής... της κάθε ηθικής, πολιτικής και κάθε άλλης...

Και το νόημα χάνεται ή λοξοδρομεί.

Από την άλλη θα πρέπει να δεχθούμε ότι όλα τα έθνη χρειάζονται σύμβολα, ήρωες, επαναστάσεις, δίκαια για να διατηρήσουν τη συνοχή τους, το αξιόμαχο πνεύμα τους, τον ενθουσιασμό και την περηφάνια τους. Τα συμφέροντά τους!

Βεβαίως εάν αυτά δεν υπάρχουν (οι ήρωες, οι επαναστάσεις, κτλ) κατασκευάζονται (βλ. Σκόπια) Η ιστορία διαστρέφεται για τον μεγάλο σκοπό και εμπρός από αυτή τη διαστροφή στήνεται ένα σύμβολο, το οποίο πάντες οφείλουν να υπηρετούν. (Για τα Σκόπια βλ. ο ήλιος της Βεργίνας)

Πάντες οι Σκοπιανοί οφείλουν σεβασμό!
Θεωρώ ότι πλέον έγινε κατανοητό εκείνο το οποίο θέλω να πω.

Τα σύμβολα εξυπηρετούν σκοπούς. Εθνικούς, θρησκευτικούς, οπαδικούς, επαγγελματικούς. Συμφέροντα.

Δεν είναι τίποτα παραπάνω -οι εικόνες των συμβόλων- από εκείνο που θέλει να θυμίσει ο ενορχηστρωτής της ιδέας. Με αυτό βεβαίως δεν ισχυρίζομαι ότι η εθνική προπαγάνδα είναι κάτι που σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να θεωρείται κακή ή αθέμιτη. Όχι.

Επιμένω όμως ότι υπηρετώντας το όποιο σύμβολο, οφείλουμε να γνωρίζουμε τι ακριβώς υπηρετούμε διότι ουδέποτε υπηρετήθηκε σκοπός χωρίς προσωπική δουλεία.

Πολύ φοβάμαι ότι κάποια μέρα θα ξυπνήσουμε βλέποντας ότι υπηρετήσαμε χιλιάδες ιδέες και όταν αναλογιστούμε θα δούμε ότι καμιά από αυτές δεν ήταν δικιά μας.

Τι τραγικό!

politisg
www.politisg.weebly.com

Σχόλια

Στο logiosermis.net δημοσιεύεται κάθε σχόλιο. Θεωρούμε ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφέρει ελεύθερα τις απόψεις του, οι οποίες εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση. Περισσότερα στις οδηγίες χρήσης.

 
Top