ΤΟ "ΔΗΜΟΣΙΟ ΕΛΛΕΙΜΜΑ" ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΝΟΜΙΖΕΤΕ...

Ας φανταστούμε ένα κράτος καινούργιο, που πρωτοξεκινάει την καριέρα του. Φτιάχνει λοιπόν μία σημαία - και μαζί το εθνικό του νόμισμα. Ας το πούμε Δραχμή. Έτος Πρώτο.

Το κράτος ανακοινώνει στους πολίτες του ότι στο εξής θα είναι υποχρεωμένοι να πληρώνουν φόρους αναλόγως του εισοδήματος τους και ότι οι φόροι αυτοί θα είναι υποχρεωτικά καταβλητέοι σε Δραχμές. Κανένα άλλο νόμισμα δεν θα γίνεται δεκτό από το κράτος! Οι πολίτες θα μπορούν φυσικά να κάνουν συναλλαγές με το εξωτερικό σε όποιο νόμισμα θέλουν αλλά φόρους στο καινούργιο αυτό κράτος θα πληρώνουν μόνο σε Δραχμές. Αυτομάτως, η Δραχμή αποκτάει αξία ως μέσον συναλλαγής μεταξύ των πολιτών διότι υπάρχει η ακλόνητη βεβαιότητα ότι οι Δραχμές είναι φορέας εξόφλησης χρέους - αφού στο τέλος του χρόνου οι φόροι θα πληρωθούν σε Δραχμές.

Αλλά τι έκανε το κράτος όταν ανακοίνωσε ότι το νόμισμα θα είναι η Δραχμή; Την ίδια στιγμή που το ανακοίνωσε, το κράτος αγόρασε προϊόντα και υπηρεσίες από τους πολίτες, μαζικά, ώστε να ρίξει στην κυκλοφορία το νόμισμα. Έδωσε Δραχμές, πολλές Δραχμές, και αγόρασε διάφορα είδη - οικόπεδα, εργασία, προϊόντα, κτλ. Αυτό άλλωστε λέει και η λογική: Δεν μπορείς να απαιτήσεις να σου επιστρέψουν κάτι προτού το δώσεις!

Και να μην ξεχνάμε ότι οι Δραχμές που έριξε το κράτος στην οικονομία (και που θα ρίχνει στο μέλλον) δημιουργήθηκαν από το μηδέν, από το τίποτα: Το κράτος είπε "Γένοιτο Δραχμή" κι εγεννήθηκαν δραχμές!...

ΕΤΟΣ ΠΡΩΤΟ

Ας φανταστούμε ότι το κράτος έχει ισοσκελισμένο το εξωτερικό του ισοζύγιο (που το κάνει σαν περίπου κλειστή οικονομία): Κατά τη διάρκεια της πρώτης χρονιάς, εάν το κράτος έριξε στην οικονομία 1 εκ Δραχμές και πήρε πίσω σε φόρους 900 χιλιάδες, το κράτος θα έχει κλείσει με έλλειμμα 100 χιλιάδες - οι οποίες βρίσκονται στις τσέπες των πολιτών - δηλ. στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Αντίθετα, εάν το κράτος μαζέψει από την Οικονομία 1 εκατομμύριο, θα κλείσει τη χρονιά με ισοσκελισμένο τον κρατικό προϋπολογισμό - αλλά οι πολίτες θα είναι άφραγκοι! Ακόμα χειρότερα, εάν το κράτος απαιτεί να εισπράξει 1,5 εκατομμύριο Δραχμές (ώστε να έχει πλεόνασμα), οι πολίτες θα βρεθούν χρεωμένοι 500 χιλιάδες, είτε στο κράτος, είτε σε κάποιον δανειστή εσωτερικού ή εξωτερικού που θα τους δανείσει σε κάποιο άλλο νόμισμα. (Για λόγους απλοποίησης, δεν υπάρχουν στο παράδειγμα τράπεζες.)

Βλέπομε ότι στην απλοποιημένη, σχηματική παράσταση των χρηματορών σε επίπεδο κράτους, ο ελλειμματικός κρατικός προϋπολογισμός είναι η ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ κατάσταση των πραγμάτων. Το έλλειμμα προσθέτει Χρήμα στην οικονομία. Είναι αδύνατο να μεγαλώνει μία Οικονομία όταν το Χρήμα σε αυτήν μειώνεται (για οποιοδήποτε λόγο).

ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΔΑΝΕΙΣΜΟΣ

Εάν το κράτος λειτουργεί με ελλειμματικούς προϋπολογισμούς, πώς κλείνει τα λογιστικά του βιβλία; (Διότι τα βιβλία στο τέλος της ημέρας πρέπει πάντοτε να ισοσκελίζονται.) Τα κλείνει δανειζόμενο:

- από τράπεζες, επενδυτικούς και πιστωτικούς οίκους εξωτερικού ή εσωτερικού

- από τους έλληνες πολίτες (επιχειρήσεις και νοικοκυριά)

- από τον εαυτό του.

Το τελευταίο σημαίνει ότι το ελληνικό δημόσιο εκδίδει ένα ομόλογο το οποίο το αγοράζει η Τράπεζα της Ελλάδος. Είναι αυτό που λέμε "τυπώνω χρήμα".

Γνωρίζετε την πρακτική των "επιταγών ευκολίας" στο εμπόριο; Κόβω μία επιταγή στον Μήτσο, ο Μήτσος την εξαργυρώνει σε μία τράπεζα, και υποτίθεται θα μου δώσει πίσω εγκαίρως τα λεφτά, ώστε να καλυφθεί η επιταγή μου. Είναι το ίδιο και με την περίπτωση του κράτους με την διαφορά ότι το κράτος είναι και τα τρία πρόσωπα του έργου - εκδότης επιταγής, εξαργυρώνων την επιταγή και τράπεζα!

ΤΟ ΡΕΥΣΤΟ

Όταν το κράτος δανείζεται από τρίτους, εκδίδει ένα γραμμάτιο (δηλ. ένα ομόλογο) και το πουλάει έναντι χρήματος. Όταν αυτό γίνεται στο εσωτερικό της χώρας, δηλ. προς τον ιδιωτικό τομέα της χώρας, το αποτέλεσμα είναι ότι το συνολικό ρευστό του ιδιωτικού τομέα μειώνεται: ένα μέρος τού ρευστού, ίσο με την αξία του ομολόγου, μετετράπη σε ένα κομμάτι χαρτί (το ομόλογο) ενώ το ίδιο πήγε στο θησαυροφυλάκιο του κράτους.

Να τονισθεί ότι ο συνολικός πλούτος του ιδιωτικού τομέα δεν μεταβλήθηκε! Εάν ο χρηματικός πλούτος του ιδιωτικού τομέα ήταν πρίν έστω 1 εκατομμύριο Δραχμές συνολικά (μετρητά+καταθέσεις), και το ομόλογο κόστισε 300 χιλιάδες, μετά την αγορά του ομολόγου, πάλι 1 εκατομμύριο είναι ο πλούτος του - απλά άλλαξε η σύνθεση του πλούτου: Τώρα είναι 700 χιλιάδες σε μετρητά+καταθέσεις και 300 χιλιάδες σε κρατικό ομόλογο.

Μία τέτοια κίνηση όχι μόνο λοιπόν δεν μεταβάλλει το συνολικό πλούτο του ιδιωτικού τομέα αλλά μειώνει και την ρευστότητα του! (Όσες φορές το ομόλογο να αλλάξει χέρια, πάλι στο σύνολο του ιδιωτικού τομέα η κατάσταση δεν αλλάζει.) Εάν γίνει το αντίθετο, δηλ. εάν το κράτος αγοράσει πίσω το ομόλογό του, τότε μεγαλώνει την ρευστότητα του ιδιωτικού τομέα - δίνει χρήμα και παίρνει πίσω το γραμμάτιο του. ΑΛΛΑ και πάλι, όπως είναι προφανές, ο συνολικός πλούτος του ιδιωτικού τομέα δεν μεταβλήθηκε!..

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ, ΞΑΝΑ !..

Σε περιόδους ύφεσης, όπου ο ιδιωτικός τομέας (νοικοκυριά κι επιχειρήσεις), διέρχεται κρίση χρέους και όπου η Ζήτηση έχει τραυματισθεί, η παρέμβαση του κράτους είναι όχι απλώς "απαραίτητη" αλλά η ΜΟΝΗ λύση. (Διαφωνούν οι μονεταριστές, οι νεοφιλελεύθεροι, οι Αυστριακοί, οι κλασσικοί - αλλά τι να κάνομε, δεν γίνεται να είναι όλοι ευχαριστημένοι!) Το κράτος λοιπόν πρέπει "κατακορύφως", όπως λένε, να ρίξει χρήμα στην αγορά, δηλ. να αυξήσει τον πλούτο του ιδιωτικού τομέα, κι αυτό σημαίνει μείωση φορολογίας νοικοκυριών κι επιχειρήσεων, κρατικά έργα υποδομών, αύξηση συντάξεων, κτλ κτλ. ΧΩΡΙΣ να τραβήξει λεφτά από την αποταμίευση του ιδιωτικού τομέα. Διότι ο ιδιωτικός τομέας πρέπει να αφεθεί να εξυγιάνει τους ισολογισμούς του, να ξεχρεώσει, να ξαναπροσλάβει, και να ξανακάνει επενδύσεις. Για να καλύψει το άνοιγμα του, το κράτος θα κάνει αυτά που προαναφέραμε: σε πρώτη δε φάση θα δανείσει τον εαυτό του.

Αυτή είναι η βασική, χοντρή γραμμή πορείας. Δημιουργία Ξανά νέτου, καθαρού χρήματος και ζωντάνεμα ξανά της αγοράς.