Η αθανασία του πελατειακού κράτους!

Είναι πολύ γνωστό, στους περισσότερους Έλληνες πολίτες, ένα εύστοχο λαϊκό άσμα το οποίο μας λέει : « Μία είναι η ουσία, δεν υπάρχει αθανασία……» Αυτή η διαπίστωση ισχύει, πράγματι, για όλους τους ανθρώπους, χωρίς καμία εξαίρεση . Όμως υπάρχει μία εξαίρεση, που αφορά το ελληνικό πελατειακό κράτος . Αυτό είναι αθάνατο και απ’ ότι φαίνεται μέχρι τώρα, δεν σκοπεύει να πεθάνει, γιατί ούτε η σημερινή, αν και “αριστερή”, κυβέρνηση προτίθεται να το καταργήσει.

Αν ρίξει κανείς μια ματιά στην πολιτική ιστορία της χώρας μας, από την εποχή της παλιγγενεσίας μέχρι σήμερα, θα διαπιστώσει ότι όλοι οι πολιτικοί που κυβέρνησαν την Ελλάδα, παράλληλα με την ίδρυση του ελληνικού κράτους, εγκαθίδρυσαν και το λεγόμενο «πελατειακό κράτος», δηλαδή ανέπτυξαν τις πελατειακές σχέσεις, για να εξασφαλίσουν την πολιτική τους σταδιοδρομία.

Πελατειακές είναι οι σχέσεις, με τις οποίες ανταλλάσσονται πολιτικά με οικονομικά συμφέροντα, ή και μόνον οικονομικά συμφέροντα . Η ανταλλαγή αυτή εκφράζεται με μία λέξη, πασίγνωστη σε όλους τους Έλληνες πολίτες . Είναι το λεγόμενο «ρουσφέτι». Βέβαια, το ρουσφέτι είναι μια παλιά τέχνη πολύ γνωστή στους χρόνους της τουρκοκρατίας, γι’ αυτό και η λέξη αυτή δεν μοιάζει να είναι ελληνική . Παρά ταύτα, η τέχνη αυτή καθιερώθηκε και γενικεύθηκε από τους Έλληνες πολιτικούς, γιατί την βρήκαν πάρα πολύ αποδοτική.

Υπάρχουν δύο κατηγορίες ρουσφετιών : Τα μικρά και τα μεγάλα ρουσφέτια . Τα μικρά ρουσφέτια αφορούν τις πελατειακές σχέσεις που αναπτύσσονται μεταξύ των πολιτικών και των ψηφοφόρων τους και χορηγούνται από τους πρώτους στους δεύτερους, υπό την μορφή διορισμών, κυρίως στο στενό, αλλά και ευρύτερο δημόσιο τομέα. Συμβαίνει όμως, αρκετοί πολιτικοί να χορηγούν το ρουσφέτι σε έναν ψηφοφόρο τους, διορίζοντάς τον σε μία ιδιωτική επιχείρηση, όταν συνδέονται μ’ αυτή, με μία άλλη πελατειακή σχέση της δεύτερης κατηγορίας .

Τα μεγάλα ρουσφέτια είναι εκείνα που χορηγούνται από πολιτικούς – συνήθως υψηλόβαθμους στην κλίμακα της ιεραρχίας – στους χρηματοδότες του κόμματος στο οποίο ανήκουν, υπό τη μορφή κρατικών επιχορηγήσεων, χωρίς καμία κρατική εποπτεία επί των επενδύσεων, ή απ’ ευθείας αναθέσεων έργων ή προμηθειών, χωρίς μειοδοτικούς διαγωνισμούς, ή ακόμη και με υπερψήφιση νόμων, ευνοϊκών για τους μεγάλους αυτούς πελάτες τους.

Για να αναπτυχθεί μια πελατειακή σχέση, όπως και στον χορό του ταγκό, χρειάζονται πάντα δύο άτομα . Στην πρώτη περίπτωση των μικρών ρουσφετιών, την ευθύνη για την ανάπτυξή της, δεν την έχουν μόνο οι πολιτικοί μας, αλλά και οι ψηφοφόροι, οι οποίοι επιζητούν το συγκεκριμένο ρουσφέτι και είναι πάρα πολλοί.

Δεν θα ήταν καθόλου υπερβολή, αν θα έλεγε κανείς, ότι μετρώνται σε πολλές εκατοντάδες χιλιάδες και ίσως να ξεπερνούν και το ένα εκατομμύριο . Στην δεύτερη περίπτωση, των μεγάλων ρουσφετιών, την ευθύνη την μοιράζονται ο πολιτικός με τον διαπλεκόμενο επιχειρηματία, ή εργολάβο δημοσίων έργων, οι οποίοι επωφελούνται απ’ αυτή την διευκόλυνση.

Και στις δυο περιπτώσεις υπάρχει ένα τεράστιο οικονομικό κόστος, της τάξεως πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ, που αποβαίνει σε βάρος της εθνικής οικονομίας και ένα μεγάλο κοινωνικό κόστος, που πλήττει την πλειονότητα των Ελλήνων πολιτών και τους έντιμους, μη διαπλεκόμενους επιχειρηματίες, το οποίο απορρέει από την εφαρμογή αυτού του καθεστώτος της απύθμενης αναξιοκρατίας.

Στο δημόσιο τομέα, το οικονομικό κόστος προκύπτει από την καθημερινή συντήρηση της υπέρογκης και εξαιρετικά δυσκίνητης κρατικής μηχανής, της οποίας το πρώτο χαρακτηριστικό οφείλεται στις χωρίς μέτρο ρουσφετολογικές προσλήψεις των υπαλλήλων, έναντι ελαχίστων προσλήψεων με την νόμιμη διαδικασία και με κριτήρια αξιοκρατικά . Το δεύτερο χαρακτηριστικό, που αφορά την δυσλειτουργία της, οφείλεται στο γεγονός ότι τα ανώτερα στελέχη, σε όλη την κλίμακα της ιεραρχίας, αφ’ ενός μεν δεν είναι αξιοκρατικά τοποθετημένα και αφ’ ετέρου δεν ασκούν κανέναν έλεγχο της παραγωγικότητας και της εντιμότητας των υφισταμένων τους, ιδίως εκείνων των “προστατευομένων” υπαλλήλων . Το κοινωνικό κόστος, στην περίπτωση αυτή, είναι η ανεκδιήγητη ταλαιπωρία την οποία υφίστανται οι πολίτες.

Στην δεύτερη περίπτωση, των μεγάλων ρουσφετιών, το οικονομικό κόστος προκύπτει από την υπερκοστολόγηση των προσφερομένων από τους προμηθευτές αγαθών, ή των δημοσίων έργων από τους εργολάβους, λόγω της λήψης μιζών από ανώτατους ή ανώτερους κρατικούς λειτουργούς .

Επιγραμματικά λοιπόν, πιστεύω ότι αυτός ο φθοροποιός εφιάλτης της χώρας μας, που εμφανίζεται με τον μανδύα του πελατειακού κράτους, δεν είναι καθόλου εύκολο να εξαφανιστεί, γιατί θα πρέπει να αλλάξει άρδην η νοοτροπία του λαού και ταυτόχρονα να υπάρξει πολιτική βούληση από τους κυβερνώντες πολιτικούς μας .

Αιμίλιος Κομίνης

Διπλωματούχος ηλεκτρολόγος μηχανικός