Η μοναδικότητα του έργου του Woody Allen.

O Woody Allen σήμερα 1η Δεκεμβρίου μπαίνει στην όγδοη δεκαετία της ζωής του.Με 50 χρόνια φιλμογραφίας στην πλάτη του και μια λίστα διόλου ευκαταφρόνητων επιτευγμάτων όπως 24 υποψηφιότητες και 5 Όσκαρ ,παραμένει ακούραστος και δηλώνει ότι ακόμη και τώρα μπορεί να δημιουργήσει το αριστούργημά του και εμείς κοιτάμε πίσω σε όλα αυτά που έχουν καταστήσει το έργο του μέχρι σήμερα κλασσικό.

Οι περισσότεροι σινεφίλ τον λατρεύουν και πολλοί αναρωτιούνται ακόμη γιατί το έργο του έχει τόση απήχηση στις μάζες;Είναι απλό.Οι ταινίες του μας δίνουν μια προαποφασισμένη από τον ίδιο κολακευτικότερη εικόνα των ίδιων μας των εαυτών.Οι ανδρικοί του χαρακτήρες είναι σχεδόν πάντοτε υψηλής διανοητικής αντίληψης,περιποιημένοι και καλότροποι και οι γυναικείοι παρουσιάζουν υψηλές διαλλεκτικές ικανότητες.Σε αντίθεση με τη βία,τη χυδαιότητα,τα σεξουαλικά υπονοούμενα στις ταινίες που μεσουρανούν στο χώρο του Hollywood,οι ταινιές -"written and directed by Woody Allen" – διαβεβαιώνουν σαν σφραγίδα ποιότητας ότι το θέαμα θα είναι υψηλής ηθικότηττας και καθαρής γλώσσας σχεδόν ένα σύμβολο ακιοπιστίας σαν αυτό των ταινιών του Stephen Spilberg ή του Walt Disney. O Woody Allen επενδύει τις δουλειές του με πλούσιο μουσικό σάουντρακ, τις φωτογραφίζει κομψά, τα έργα του σε διάλογο υψηλά τονισμένα με αναφορές των χαρακτήρων του σε αριστουργήματα της τέχνης, της αρχιτεκτονικής, της μουσικής, του κινηματογράφου και της λογοτεχνίας, δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς γιατί όταν πρόκειται για μια ταινία του Allen αισθάνεται σαν να παρακολουθεί και ένα εξαιρετικό πολιτιστικό μάθημα. Θα λέγαμε ότι προκειται για έναν εξαιρετικό λέκτορα πανεπιστημίου απλά έναν με εξαιρετική παράλληλα αίσθηση του χιούμορ.

Οι χαρακτήρες του άντρες και γυναίκες που ζουν στα τέλη του εικοστού αιώνα και στις αρχές του εικοστού πρώτου παρουσιάζονται συχνά προβληματισμένοι και φορτισμένοι ψυχολογικά,συχνά εμπλέκονται στο παιχνίδι του φλερτ και των πρώτων ψεμάτων για τη δημιουργία εντυπώσεων στις οποίες πολλές φορές εμπίπτουν και οι ίδιοι,οι κύκλοι της ζωής,της χαράς και του πόνου διαποτίζουν το έργο του. Ωστόσο παντα οι χαρακτήρες του παρουσιάζονται οικονομικά προνομιούχοι και κατοικούν στην Upper East Side συνοικία της Νέας Υόρκης.Όχι οτι κάτι τέτοιο είναι απαραίτητα κακό απλά τους κάνει μονοδιάστατους από μια άποψη. Συνήθως ο ίδιος επιλέγει ως σκηνικό των ταινιών την αγαπημένη του Νέα Υόρκη και συγκεκριμένα το Manhattan.Ο ίδιος παρουσιάζει μια εξειδανικευμλενη εικόνα της πόλης.Εν ολίγοις, είναι μια πόλη της φαντασίας σε μια διπλή έννοια. Δεν είναι μόνο ένας τόπος που υπάρχει μόνο στη φαντασία του δημιουργού και του θεατή αλλά, το πιο σημαντικό, είναι ένας τόπος που εξυψώνει έμμεσα τις ενέργειες των μεμονωμένων φαντασιόπληκτων χαρακτήρων υπεράνω όλων των άλλων δυνάμεων πράγμα που φαίνεται εμφανώς και στην ταινία του The Purple Rose of Cairo στο χαρακτήρα της Cecilia (Mia Farrow).

Μπορεί να φαίνεται ότι οι επικρίσεις ισχύουν μόνο για τις σοβαρές ταινίες του Άλλεν, αλλά το χιούμορ στις αστείες ταινίες αντιπροσωπεύει μια συγκρίσιμη πράξη διαφυγής από μέρους του Allen. Η κωμωδία είναι ένα επαναλαμβανόμενο πρόβλημα σε όλες του τις ταινίες του Allen και όχι στην απλή παρουσία της κωμωδίας, αλλά ο συστηματικός τρόπος που χρησιμοποιείται για να ελαχιστοποιήσει τη συναισθηματική απειλή για τους χαρακτήρες του και το κοινό του. Κάθε φορά που μια σκηνή αρχίζει να παίρνει πραγματικά ενδιαφέρουσα και πολύπλοκη διάσταση, ο Allen είναι ακριβώς πάρα πολύ καλός, μετατρέποντάς την σε ένα αστείο για να επιτρέψει στον εαυτό του ή τους θεατές του να το εξερευνήσουν, να μάθουν κάτι από αυτό. Αυτό είναι και ο λόγος που οι μεγάλοι δραματουργοί, Τσέχοφ ή Σαίξπηρ, για παράδειγμα, στα πιο τραγικά συγκινητικά έργα τους, θείος Βάνιας ή Αντώνιος και η Κλεοπάτρα, για παράδειγμα, φαίνεται να λειτουργεί ουσιαστικά η κωμική φλέβα.

Δεν θα μπορούσε ίσως κανένας άλλος σκηνοθέτης με τη θεματική και την προσέγγιση του Woody Allen να μαγεύει τα πλήθη.Αν και ο ίδιος ισχυρίζεται ότι δεν έχει κάνει ποτέ καμία αληθινά εξαιρετική ταινία χωρίς αμφιβολία έχει δημιουργήσει ένα σώμα ταινιών από τα καλύτερα στην ιστορία της τέχνης.

Ευαγγελία Γεροντάκη

Ακολουθούν μερικά από τα καλύτερα αποφθέγματά του.

“To you I’m an atheist; to God, I’m the Loyal Opposition.” –Stardust Memories

“Marriage? That’s for life! It’s like cement!” –What’s New, Pussycat?

“I feel that life is divided into the horrible and the miserable. That’s the two categories. The horrible are like, I don’t know, terminal cases, you know, and blind people, crippled. I don’t know how they get through life. It’s amazing to me. And the miserable is everyone else. So you should be thankful that you’re miserable, because that’s very lucky, to be miserable. ” – Annie Hall

“Can we actually “know” the universe? My God, it’s hard enough finding your way around in Chinatown.” – Getting Even