Γράφει Ο Γιώργος Σ. Πολίτης
Κάθε κουβέντα αποτελεί μία αλήθεια τη δεδομένη στιγμή. Μία αλήθεια η οποία ισχύει για τον ελάχιστο εκείνο χρόνο που μεσολαβεί της επεξεργασίας. Είναι η αλήθεια της πράξης η οποία δεν ενδιαφέρεται για τη ορθότητα των συμβολισμών των λόγων αλλά για αυτήν καθ’ εαυτή την πράξη. Συμβαίνει άρα υφίσταται.
Έχοντας ως μέτρο κοινό ‘το καλύτερο’, την αυτόματη σύγκριση με κάτι άλλο, θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι μέτρο πάντων είναι το κακό ή το λιγότερο καλό και όχι το ανάποδο*. Οι αρχές από τις απαρχές των κοινωνιών βασίζονται σε νόμους, οι νόμοι περιορίζουν το μη αντικειμενικώς αποδεκτό, το οποίο ορίζεται ως 'κακό'.
Το 'κακό' που από μία θεώρηση αποτελεί τη βάση όπου πατούν τα λιγότερα κακά και ακολούθως τα λιγότερα, λιγότερα, έως τα καλά και τα άριστα.
Το σχήμα βεβαίως είναι αυθαίρετο, αλλά βοηθάει την κατανόηση.
Ακόμα και όταν αναφερόμαστε σε κάποιο καλύτερο του καλού έχουμε στην βάση του μυαλού μας ένα κάποιο κακό, απευκταίο ή κάποιο άλλο λιγότερο άξιο.
- Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι το κάθε καλό-καλύτερο, αποτελεί κάτι χειρότερο σε σχέση με το αμέσως καλύτερο, έως το άριστο το οποίο δεν μπορεί παρά να είναι ένα και μοναδικό σε κάθε περίπτωση.
Ασφαλώς και θα συμφωνήσουμε αντιλαμβανόμενοι ότι τα πάντα είναι σχετικά, καθώς το σύμπαν αγνοεί το επάνω και το κάτω, όπως το δεξιά και το αριστερά. Όσοι δεν το αντιλαμβάνεσθε άμεσα, σκεφθείτε έναν τεράστιο θόλο, μία τεράστια σφαίρα στην οποία κυριαρχεί το απόλυτο κενό. Κανένα αντικείμενο, καμία πηγή φωτός. Απόλυτο σκοτάδι, απόλυτο κενό. Ό άνθρωπος λοιπόν που θα αιωρείται μέσα σε αυτόν τον θόλο, βρίσκεται επάνω ή κάτω; Δεξιά ή αριστερά. Όρθιος ή ξαπλωτός; Πράττει ορθά ή λαθεμένα;
Τα πάντα λοιπόν αποκτούν ουσία, μόνο όταν σχετίζονται με κάτι άλλο. Αυτό το κάτι άλλο μπορεί να είναι ιδέα, μπορεί αντικείμενο, μπορεί κάποια αδιάφορη εικόνα. Τίποτα όμως δεν είναι ‘’κάπου’’ οριοθετημένο δίχως την ελάχιστη αλληλεπίδραση με κάτι άλλο. Μπορεί να υπάρχει, αλλά δεν σχετίζεται και άρα παραμένει ανέγγιχτο, αγνό, πρωτόγονο. Αδιάφορο προς οτιδήποτε από κάποια άλλη άποψη.
Τα αποτελέσματα βγαίνουν από τις σχέσεις. Τα ‘καλά’, αναφέρονται ως τέτοια από τις επιδράσεις τους με τα ‘λιγότερο καλά’, ομοίως και τα ‘κακά’ ορίζονται ως τέτοια, διότι κάποιες έννοιες ορίζονται ηθικότερες, κάποια αντικείμενα κρίνονται ωραιότερα ή κάποιες πράξεις επίσης κρίνονται καλύτερες, όλα όμως με αλληλεπιδράσεις, συγκρινόμενα, ευρισκόμενα σε σχέση με τα αποτελέσματα τα οποία επιφέρουν.
Στη αρχή υπάρχει η πράξη, ή το αντικείμενο ή εμείς. Κατόπιν αυτού, μία δεύτερη πράξη, ένα δεύτερο αντικείμενο ή ένα δεύτερο ‘’εμείς’’. Από τη στιγμή εκείνη και έπειτα αρχίζει ολόκληρη η διεργασία η οποία θέτει τα ονόματα, τα επίθετα, και οτιδήποτε άλλο ήθελε περιγράψει. Η κάθε περιγραφή όμως συνίσταται αφ’ ής στιγμής υπάρχει σύγκριση, αλληλεπίδραση έστω και ελάχιστη. Σαφές.
Οι μνήμες λοιπόν, ομοίως και η γνώση αποτελούν μία βάση δεδομένων στο νου του καθενός μας. Επομένως δεν θα πρέπει να μας ξενίζει ο αυτοματισμός της κατάταξης του οτιδήποτε έρχεται σε επαφή με το μυαλό μας ή το σώμα μας σε κάποια κατηγορία. Καλή, καλύτερη, κακή, χειρότερη ή αδιάφορη. Η σχέση υφίσταται.
Τα κρινόμενα ως ‘καλά’, ‘ευχάριστα’ και κατ’ επέκτασιν ωφέλιμα, είναι κατά βάση τα επιθυμητότερα σε κάθε έναν από εμάς. Το εάν είναι αντικειμενικώς ορθά, ή όχι, είναι μια άλλη ιστορία για την οποία το ένστικτο αδιαφορεί.
Ενδιαφέρεται μονάχα ο εαυτός εκείνος που μας αφορά και έχει να κάνει με το κοινωνικό μας προφίλ και όχι με το άλλο το πίσω από την πόρτα που κλείνει και μας κρατάει μονάχους να επιδρούμε αποκλειστικά με τα βαθύτερα θέλω μας, με τις βαθιές μας επιθυμίες τις οποίες πολλές φορές τυχαίνει και αγνοούμε ή τις περισσότερες, αδυνατούμε να ερμηνεύσουμε.
Η αλήθεια είναι πως ρέπουμε εκεί που το ένστικτο θέλει. Το τιμόνι μόλις το αφήσουμε στρίβει μονάχο. Το κοινωνικό μας προφίλ, το υπερεγώ μας κατά τον Φρόυντ τιθασεύει (ή προσπαθεί να το κάνει) κάθε ενόρμηση ή οποία αποκαλυπτόμενη λευτερώνει και αγαλλιάζει. Ποιο είναι λοιπόν το ‘κακό’; Ουσιαστικά δεν υπάρχει ‘κακό’, ορίζεται όμως ως τέτοιο από τη στιγμή της σχέσης του με κάτι άλλο, είτε αυτό το άλλο είναι άνθρωπος, είτε αποτέλεσμα πράξης ή ενδεχόμενης πράξης… Ως αποτέλεσμα πράξης ορίζεται και η μη ηθική προσέγγιση (επιβαλλόμενου) τρόπου ζωής.
Μπορεί το ένστικτο να μετέρχεται πρακτικές κοινωνικά κακές αλλά προσωπικά άριστες. Για παράδειγμα τρανό αναφέρω, τις σεξουαλικές παρεκκλίσεις οι οποίες σε όλο τους το εύρος δεν έχουν τίποτα το κακό διότι για τον οποιοδήποτε δεν αποτελούν παρέκκλιση η ει μη μόνο επιθυμία. Η ‘μη παρέκκλιση’ η οριζόμενη ως τρόπος ευγενούς ζωής αφορά τους μη εναγωνίως μετερχόμενης αυτής. Προσωπικά θεωρώ ότι το άριστο της σεξουαλικότητας υφίσταται μονάχα σε επίπεδο φιλοσοφίας. Ο κάθε ένας θα πρέπει να ανασκαλέψει ρηχά του ώστε να βρει παρεκκλίσεις του ηθικού κώδικα. Σκέψεις ανίερες και πολλά άλλα…
Πότε κάποια επιθυμία ήταν καλή και πότε κακή; Η οποιαδήποτε!
Ομολογήθηκαν όμως ως τέτοιες –καλές ή κακές- αφ΄ ης στιγμής στοιχειοθετήθηκαν τα αποτελέσματά τους στο κοινωνικό σύνολο. Ο θόλος όμως αγνοεί!
- Πρώτα καυτηριάστηκε το 'κακό', και αμέσως μετά επικροτήθηκε το 'καλό'.
Ομοίως οι αλήθειες και τα ψεύδη.
Ο πόνος για παράδειγμα είναι κακός, απευκταίος όμως σε πολλές περιπτώσεις κρίνεται πολύτιμος και άρα καλός ιδίως όταν σχετίζεται με την υγεία. Από την άλλη μπορεί να γίνει κακός όταν αποτελεί πρακτική βίας.
Θα ήταν άριστο εάν καταφέρναμε να είμαστε πολύ περισσότερο ανεκτικοί με όλα εκείνα τα οποία αφορούν άλλους και διαφωνούμε. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι κάποιοι άλλοι διαφωνούνε με εμάς. Πρώτος από όλους ο εαυτός μας!
* Οι περιορισμοί στους οποίους υποβάλουμε τους εαυτούς μας το αποδεικνύουν. Οι κοινωνίες θέσπισαν νόμους κατά του ονομαζόμενου κακού. Νόμους οι οποίοι περιορίζουν το ένστικτο το οποίο και κρίνεται ανεξέλεγκτο ή έστω υπερβολικά ελεύθερο για την αγαστή συνεργασία όλων ημών.
politisg
www.politisg.weebly.com
Σχόλια
Στο logiosermis.net δημοσιεύεται κάθε σχόλιο. Θεωρούμε ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφέρει ελεύθερα τις απόψεις του, οι οποίες εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή. Τα συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια θα διαγράφονται χωρίς προειδοποίηση. Περισσότερα στις οδηγίες χρήσης.