Καλό στρες Vs Κακό στρες

Είναι βέβαιο πως όλοι μας έχουμε βρεθεί σε καταστάσεις πίεσης και άγχους. Πολλοί από εμάς χρησιμοποιούμε συχνά την φράση ‘’ αισθάνομαι αγχωμένος ‘’ ή ‘’είμαι στρεσαρισμένος’’. Ωστόσο, τι είναι στην ουσία το άγχος? Ποια η διαφορά του καλού και του κακού στρες? Πώς το κακό στρες μπορεί να μετατραπεί σε καλό ? τι πρέπει να προσέξουμε ώστε να μην συμβεί το αντίθετο? Όσο περίεργο και αν ακούγεται αν από την ζωή μας έλειπε το στρες, --το καλό στρες θα ήμασταν αγενείς, συνεχώς απογοητευμένοι και λυπημένοι.

Αναφερόμενοι στον όρο άγχος μιλάμε για μια φυσική σωματική και ψυχική αντίδραση του οργανισμού μας, σε κάποιες καταστάσεις , μια πιθανή απειλή (γνωστό και ως fight or flight response) ή γενικότερα απαιτητικές καταστάσεις. Σε αυτό το σημείο, είναι εμφανές ότι το στρες έχει να κάνει σε μεγάλο βαθμό με το πώς αντιλαμβάνεται ο κάθε άνθρωπος τις λεγόμενες ‘’δυσκολίες’’ που έχει να αντιμετωπίσει.

Το λεγόμενο καλό στρες θα μπορούσε να οριστεί και ως το στιγμιαίο στρες. Κατά τη διάρκεια αυτή αισθανόμαστε χαρούμενοι και συγκινημένοι, έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε κάθε πρόκληση χωρίς φόβο. Οι ορμόνες στο σώμα μας αλλάζουν και ο παλμός της καρδιάς και η αρτηριακή πίεση αυξάνονται, χωρίς να υπάρχει κίνδυνος σαφώς. Αυτού του είδος στρες το νιώθουμε σε θετικές για εμάς στιγμές μέσα στη ζωή μας (πχ προαγωγή) μας κάνει να αισθανόμαστε ζωντανοί και ευτυχισμένοι.

Το ανησυχητικό είδος στρες λεγόμενο και κακό στρες είναι το χρόνιο στρες. Όταν παρατεταμένα ερχόμαστε αντιμέτωποι με στρεσογόνους παράγοντες (πχ. προβλήματα στη δουλειά), νιώθουμε συνεχώς μια έντονη πίεση για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το σώμα μας αν και προσπαθεί να προσαρμοστεί στις νέες καταστάσεις και βραχυπρόθεσμα τα καταφέρνει, ωστόσο μακροπρόθεσμα έχουμε πολλές πιθανότητες το στρες που βιώνουμε ψυχικά να μετατραπεί σε σωματικό στρες και να εμφανιστούν διάφορα προβλήματα υγείας.

Έχοντας πλέον αναλύσει τις διαφορές του καλού και του κακού στρες είναι γόνιμο να αναφερθούμε στο πώς μπορεί το καλό στρες να γίνει κακό ή και το αντίθετό.

Όσο περίεργο και αν ακούγεται το πολύ καλό στρες τελικά κάνει κακό. Ναι, είναι αλήθεια. Αν βιώνουμε συνεχώς καταστάσεις εντόνου στιγμιαίο στρες, ο οργανισμός μας αντιδρά. Ωστόσο, η αντίδραση σε καταστάσεις καλού στρες, θα λέγαμε ότι ‘’προστίθεται’’ στην αντίδραση του οργανισμού μας στο κακό στρες. Το αποτέλεσμα είναι αθροιστικό και ο οργανισμός μας βρίσκεται εν τέλει σε παρατεταμένη διαδικασία αντίδρασης σε στρεσογόνες καταστάσεις.

Βέβαια ακόμα σημαντικότερο είναι πως το κακό στρες μπορεί να λειτουργήσει υπέρ μας και να μετατραπεί σε καλό στρες. Σίγουρα, δεν είναι δυνατόν όλο το στρες που βιώνουμε να μεταβληθεί σε καλό στρες. Ωστόσο, το άγχος που βιώνουμε έχει να κάνει με το πώς αντιλαμβανόμαστε διάφορες καταστάσεις. Ο οργανισμός μας πυροδοτεί την παραγωγή ορμονών ( κορτιζόλη, αδρεναλίνη, νοραδρεναλίνη ) συνδεόμενων με το στρες , όταν αισθανθούμε ότι είμαστε αντιμέτωποι με ένα κίνδυνο.

Άρα είναι επιθυμητό, όταν βλέπουμε κάτι ανταγωνιστικά και αισθανόμαστε φόβο για το πώς θα το αντιμετωπίσουμε, να προσπαθήσουμε να το μετατρέπουμε αυτό σε συναγωνισμό και ανυπομονησία για την επίλυση του. Για να συμβεί αυτό βεβαία, θα πρέπει να σκεφτούμε αισιόδοξα και να υπενθυμίσουμε στον εαυτό μας τις δυνατότητες και τις δυνάμεις που έχουμε.

Συνοψίζοντας, είναι φανερό ότι η ισορροπία μεταξύ καλού και κακού στρες στη ζωή μας βασίζεται κυρίως στον ίδιο μας τον εαυτό. Το πώς εμείς αντιλαμβανόμαστε τις διάφορες καταστάσεις στη ζωή μας, ενεργοποιεί και διαφορετικά τον οργανισμό μας. Χωρίς το άγχος δεν μπορούμε να ζήσουμε ωστόσο είναι σημαντικό να μειώσουμε το χρόνιο και παθογόνο στρες και να αυξήσουμε το καλό στρες.

Χ. Καραουλάνη- Φοιτήτρια Ιατρικής